SONKALEİZMİR-İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, Bir TV'de yayınlanan Politika Durağı programında gazeteciler Mustafa Akbaş, Sercan Avcı ve Onur Çakır'ın konuğu oldu. İkinci dönem adaylığı ve İzmir gündemine dair önemli açıklamalarda bulunan, eleştirilere yanıt veren Soyer, kentin 50 yıllık sorunlarına el attıklarını vurgulayıp hedefledikleri projeleri anlattı.
"5 YIL ALTYAPI YAPTIK, SIRA 5 YIL ÜSTYAPIDA"
4 buçuk görev süresinde yaşadıkları ile başlayan Soyer şöyle konuştu:
"Vicdanım rahat. Çok şey yaşadık 4 buçuk yılda. Pandemiden başlayın, deprem, tsunamisi, büyük yangınları ekonomik kriz... Kriz belediyeciliği başlattık. 5 yıl önce öngörmediğimiz bir tabloydu. Belki aklınızdan geçer ama Yaşamak bambaşka. Önemli işler yaptık. 50 yılın meselelerine el attık. 5 yıl altyapı yaptık, önümüzdeki 5 yıl üstyapı yapmak isterim. Kadim bir kültür olduğunu gösterdi bana İzmir. Arkada muazzam bir birikim var. Bunun üzerine inşa edilebilecek muazzam bir gelecek var. Bunu hissetmek muazzam. En ücra köşede de en düşük oyu aldığınız köyde de görüyorsunuz. Hepsinde var aynı şey. İzmirliler'in müthiş bir basireti ve sağduyusu var. Türkiye'nin diğer şehirlerinde olmayan tolerans iklimi var. Dışarıdan gelenler sadece Foça, Çeşme, Urla diye gelmiyor. Gelenlerin önemli bir değer yargısı da buradaki bu toplumsal iklim. Huzurla yaşamak potansiyeli, anlayışla karşılanma potansiyeli. Bunun için geliyor insanlar. İzmir'in en büyük özelliği bu. İzmir'e gelmek istiyor insanlar. Fuarın 92. yılını kutladık. İzmir bir cazibe merkezi Türkiye için. Bu şehirde başkanlık yapmak olağanüstü büyük bir şans."
"50 YILLIK SORUNLARA EL ATTIK"
AK Parti'nin "İzmir'de bir şey değişmiyor, İzmir hizmet alamıyor" argümanını kullandığı yönündeki soruya yanıt veren Soyer şöyle konuştu:
"50 yıldır çözülmeyen meselelere el attık. Birincisi Körfez meselesi. Körfez ben çocukluğumda balıklama atlamayı, yüzmeyi Körfez'de öğrendim. Güzelyalı'da askeri lojmanlarda çocukluğum geçti. Sonra gençlik yıllarında İzmir'e kokudan girilemez hale gelmişti. Burnumuzu tıkayıp geçerdik. BU nasıl bir kokudur derdik. Sonra büyük kanal projesi yapıldı. Yamaçlardan gelen kanalizasyon iki arıtma tesisine Narlıdere ve Çiğli'ye aktarıldı. Oradaki, Salhane'den geçerkenki aldığımız koku kesildi. Tasarım hataları var Büyük Kanal Projesi'nde.. Bir şeyin ucuzuna kaçmak ve tasarım hataları var. Yağmur suyu ile pis suyu kanalları beraber aksın denilmiş. Bu talihsiz ve büyük bir hata. Sadece pis suyu taşımıyor, yağmur suyunu da taşıyor. Tesis o zaman suyu temizleyemiyor. Temizlenmemiş suyu arıtma tesisinden deşarj ediyorsunuz, Körfez kirleniyor. O günün koşullarında bunun yeterli olacağı düşünülmüş. Tasarım hatasından kastım şu. Karabağlar'da 100 bin metreküp su arıtacak yer altı tesis planladık. Bir ara istasyon olacak. Sonrasında büyük kanala taşımak gibi. Bunlara para kalmadığı için ya da gerekli olmadığı düşünüldüğü için yapılmamış. Bir süredir vahim bir koku vardı. Bu tespitleri yaptıktan sonra elimizi taşın altına soktuk. 260 km üzerinde ayrıştırma kanalı yaptık. Bu riskli bir iş. Altyapısı bitmiş sokağı tekrar kazıyorsunuz. İnsanlar huzurlu yaşıyor ama biz orayı kazıyoruz. İnsanların huzurunu, konforunu kaçıracak ağır bir tablo. Hemen kapama yapılamıyor. Gelecek 50 yılı kurtaracak bir iş yapıyoruz. Bunu ben söylemiyorum. İzmirliler'e sorun. Kötü koku bitti. "
AKŞENER'E KOKU YANITI: DOĞRU BİLGİ VERİLMEMİŞ"
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener'in koku sorunu olduğu yönündeki eleştirisine değinen Soyer sözlerini şöyle sürdürdü:
"Akşener'e doğru bilgi verilmemiş. Koku sorununun kalmadığını gelen şikayetlerden, sokaktan görüyoruz. Ben de bir vatandaş olarak Varyant'ta oturuyorum. Pencereyi açıyorum, kokluyorum. Ben almıyorum, geçen senelerde vardı, şimdi yok. Bütün bir yaz boyunca koku olmadı. Çünkü doğru yoldayız. Biz aslında 2 sene önce Güzelbahçe'de mavi bayrak aldık. Öyle para verilip alınan bir sertifika değil. Önemli kriterler sonucunda veriliyor. Körfezin içine doğru yaklaşmaya başladığımızı gördük. Fotoğraf ekibimiz her ay körfezin farklı noktalarında dalıp yaşamı fotoğraflıyorlar. Bir sergi açtık, inanılmaz bir balık çeşitliliği var. Körfezin kirlenmesini durdurmaya başladığınız anda doğanın kendini yenileme gücü yerine geliyor. Çernobil ile ilgili fotoğraflar vardır. Büyük nükleer felaketin yaşandığı yer bugün ormana dönüştü. Doğa orada bile yeniden oluştu.
"TORUNLARIM KÖRFEZ'DE BALIKLAMA ATLAMAYI ÖĞRENECEK"
3 yıl içinde yüzeceğim dediğim zaman bu saptı. 3 yıl doldu ve yüzemedik. Geriye bakmak lazım. 50 yıllık mesele bu. Kirletmişsiniz, batırmışsınız. Konak İskelesi'nden para atardı büyükler, çocuklar dalıp çıkarırdı. O kadar berraktı. Biz bunu temizlemeye başladık. 50 yıldır halı altına süpürülmüş bir hikayeyi yeniden yazıyoruz. Tarih vermek kolay değil, yaklaştığımızı söyleyebilirim. Belki bir bir buçuk sene içerisinde. Erkene çekmek için her türlü gayreti gösteriyoruz. Sürdürülebilirlik geçmiş ile gelecek arasındaki adalettir. Geçmişti doğa yüzme şansını verdi körfezde. 50 sene sonra bunu tekrar sağlayacağız. Benim torunlarım balıklama atlamayı Körfez'de öğrenecek."
"HARMANDALI'YI TAMAMEN DURDURMAYI HEDEFLİYORUZ"
Harmandalı Çöp Tesisi üzerinden devam eden tartışmalarla ilgili soruya yanıt veren Soyer şunları kaydetti:
"Valimizle konuşu görüştüm. Ekim başında sunum yapacağız, arz edeceğiz. Tabloyu önüne sunacağız. Ondan da bir destek talep edeceğiz. Orada henüz süre dolmadı. Başka yer arayışlarımız da var. Bergama'nın kapasite artışlarıyla ilgili ÇED toplantısı yapıldı, olumlu geçti. İzmir'in en can alıcı meselelerinden biri. Çözüm getireceğiz. Sayın vali de hassas ve meselenin vahametinin farkında. İzmir'de 5 noktada atık bertaraf tesisi kurulması kararı alınmıştı. Urla'da İYTE'nin sınırları içinde yer bulduk, uygun görülmedi üniversite tarafından. Urla'da eski taş ocağı da kabul edilmedi. Yarımada'da başka nokta bulunamadı. Menderes'te bulduğumuz nokta ÇED süreci sona gelindi. Sonra netleşecek. Bergama'daki faal çalışıyor. Kapasitesinin genişletilmesi gerekiyor. Ödemiş'teki de faal çalışıyor. 5 bin 3 bini Harmandalı. 1'er tonu da Bergama ve Ödemiş'e gidiyor. Harmandalı'nın kapatılması bizim de tercihimiz. Menderes'teki tesise olumlu karar alırsak bir buçuk sene içerisinde Harmandalı'yı tamamen durdurmayı hedefliyoruz.
Türkiye'de siyaset sığ sularda yürütülüyor. Şehrin dertleriyle hemhal olarak siyaset yürütülmüyor. Paçadan çekmeci, çamur atmacı olarak yürüyor. Çirkin siyasete konu olduğunu söyleyebiliriz. Daha hızlı hareket etmek gerekiyor. ÇED süreci 3 yıl alıyor. 3 yıl Menderes'le ilgili olumlu görüşler alındı. İl Tarım Müdürlüğü olumlu görüş verdi, sonra değiştirdi. Bir buçuk kilometre uzaklıktaki zeytin bahçesi gerekçesiyle değiştirdiler. Zeytinliklerde taş ocaklarına izin verirken, bunu durdurmak doğru değil. Hamza beyden destek isteriz, meclis gurubumuzdan, bakanımızdan destek isteriz. Bu İzmir'in meselesi. Bu şehrin valisi var, ona arz etmek durumundayız. Bu süreç tamamlanmadan doğrudan bakana gitmek doğru gelmiyor."
"KAYBEDECEK ZAMANIMIZ YOK"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a yazdığı mektubun hatırlatıldığı Soyer şöyle devam etti:
"Narlıdere Metrosu ile ilgili 30 milyonluk dilime onay verildi. Bir senedir bunu bekliyoruz. İzmirli'nin kullanacağı bir hat. Trafiği rahatlatacak. Sadece onay verilmesi gerekiyordu, bir sene bekledik. Maliyet artışı nasıl karşılanacak. Buna rağmen şükran duyuyoruz. En azından onay geldi. O nedenle kıymetlidir. Uyuyoruz ki cumhurbaşkanımıza arz ettiğimiz diğer başlıklarla ilgili olumlu dönüşler olur. Beni cezalandırmak için İzmir'i cezalandırmayın. Benim üzerimden İzmir halkına ceza vermek doğru değil. Narlıdere Metrosu bir sene beklemeyebilirdi. Zaman hızlı akıyor. Vakit kaybedecek tahammülü yok bu işlerin. Mezarlıklar doldu. Nereye gömeceğiz, çöpü nereye dökeceğiz? Şu ana kadar olmadı, bekliyoruz. İnsanları nereye gömeceğiz? Yok, tıkandık. Sayın valimizin irade ortaya koyacağına eminim. Destek olacağına eminim. Sayın valimiz ben Seferihisar Belediye başkanı iken oraya gelip eğitim veren bürokratlardan biriydi. Yerel yönetimlere hakim. Bizim halimizden anlayacak bir kişi. Sayın valimiz donanımlı."
"TRAFİĞE RADİKAL ÇÖZÜM METRO HATTI"
İzmir trafiğiyle ilgili şikayetleri değerlendiren Soyer, "Raylı sistemlere dönünce azalıyor trafik sorunu. Yerin altına aldığınız ulaşım yukarıyı rahatlatıyor. Ucuz, lastik tekerleklilere göre. Bakım ve onarım masrafı hafif. Temiz ve çevreyi kirletmiyor. Demir ağlarla öreceğiz İzmir'i adaylık dönemimde demiştim. Radikal çözüm ne kadar metro hattı olduğudur. Çiğli Tramvayı, Narlıdere Metrosu, Buca Metrosu önemli rahatlama sağlayacak. Görev sürem içerisinde Çiğli Tramvayı'nda seyahat edeceğiz. Narlıdere Metrosu da öyle. Buca Metrosu İzmir tarihinin en büyük yatırımı. 490 milyon euroluk bir finansman sağladık. 4 bankadan 3.20 faizle 4 yıl ödemesiz 12 yıl vadeli finansmanla gerçekleştirdik. O para cebimizde. İki dev köstebekle tünelleri kazmayı planlıyorduk. Şimdi 4 köstebekle başlıyoruz tünel kazmaya. 4 seneder kısa sürede açacağız Buca Metrosu'nu. İşletme başladığında biz günde 400 bin yolcu taşıyacağız. 12-13 senede kendi finansmanını sağlayacak. Kimsenin cebinden bir kuruş çıkmadan İzmir tarihinin en büyük yatırımı yapılmış olacak. İzmirli nefes alacak, derin bir oh çekecek" diye konuştu.
GİZEMLİ SEYAHATLER YANITI: "İZMİR TARİHİ BİR EŞİKTE"
AK Parti İzmir İl Başkanı Bilal Saygılı'nın yurt dışı gezileriyle ilgili eleştirilerine yanıt veren Soyer şunları kaydetti:
"Geçen hafta Cenova'daydım. Adalet Partisi İl Başkanı gizemli seyahatler demiş. 3 tane İzmir'de Ceneviz kalemiz var. Foça, Çandarlı ve Çeşme. Cenevizliler bir dönem tarihin en zengin iktidarını kurmuşlar. Akdeniz canağında inanılmaz bir ticaret ağı kurmuşlar. Cenova Belediye Başkanı ile şunu konuştuk. 'Ceneviz kaleleriyle bir turizm destinasyonu kuralım' dedik. Bunu UNESCO'ya taşıyalım. Cenova Belediye başkanı ile de prensip olarak anlaştık. İyi niyet anlaşması imzalamak üzere gönderdik metnimizi. Gizemli seyahatin arka planını ifşa etmiş olduk. 3 kale ile yeni turizm destinasyonu yapacağız. Akdeniz'in en güçlü liman şehri olmuş İzmir. Önümüzde tarihi bir fırsat var. İpek Yolu üç ayrı koridorla yenilenmeye gitti. Kuzey koridoru Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle tıkandı. Güney koridorunda başka sıkıntılar var. Orta koridor İzmir'de bitiyor. İzmir'in gelecek belki de 100 yılını değiştirecek tarihi bir eşikteyiz. 5 trilyon dolar bütçe ayrıldı. Çin'in ağırlığı var. 1.37 trilyon dolarlık yatırım yaptı. Bizim aldığımız 5.1 milyar dolar. Çok düşük seviyede. Günün sığ siyasi sularından çıkabilsek muaazam bir eşikteyiz. Tarihi bir eşik İzmir'in önünde. Kabuğunu kırıp dünya ile entegre olması lazım. 2026 yılı Avrupa Gençlik Başketi olacak inşallah İzmir. 2026 Botanik Expo'suna ev sahipliği yapacağız. Asıl hedefimizi orta koridora çevirmek mecburiyetindeyiz. İzmir için olağanüstü bir fırsat. İzmir batı ile doğunun orta kapısıdır.
Kartopu efekti diye bir şey var. Yatağınız yok ki turist gelsin. O zaman yatak yapılsın. Buradan ancak vizyonla çıkabilirsiniz. Öncelikli bir mesele olarak koyar ve tüm tarafları uzlaşma zemini yaratırsanız o vizyon orada duruyor. Aynı zamanda lojistik. Mermer fuarı kadar kıymetlidir lojistik fuarı. İzmir'in en büyük fuarı olacak lojistik fuarı. Hükümetin, kamunun bütün kurumlarını dahil etmek zorundayız. Mutabakat sağlanırsa o vizyon ortada. İzmir'in 50-100 senesi kurtulur."
KENTSEL DÖNÜŞÜM MESASI: ŞAİBE ARAMAK BULANIK SUDA BALIK ARAMAK GİBİ
Örnekköy kentsel dönüşüm projesiyle AK Parti cephesinden gelen eleştiriler ve son durumu anlatan Soyer şunları söyledi:
"Mühürlemeyi biz yaptık. Kimsenin şikayetiyle değil. Kimsenin baskısıyla ve tespitiyle değil. Biz tespit ettik ve durdurduk. Kontrolörlerimiz beton atılırken yerinde görmediler ve bu kuşku orayı mühürlememize yetti. İnsan hayatıyla ilgili bir şey yapıyoruz. Türkiye'ye örnek olacak bir modeli konuşuyoruz. Skandal diye manşetler atarak konuştular böyle bir durum yok. Kentsel dönüşüm nasıl yürür? Müteahhite veriyorsunuz ve imalat yapılıyor. O müheahhit nerden ne alıyor kimse bilmez. Bizim modelimizde kamu şirketi var. Belediyenin şirketi muhatap. O da 500 kişinin olduğu kooperatifle muhatap. Sinek uçamaz. Birinin bir tereddütü olsa iş durur. Bu kadar berrak yürüyen bir projede şaibe aramak olacak iş değil. Bulanık suda balık aramak gibi. Çok net kurduğumuz model Türkiye'deki en sağlıklı, düşük maliyetli ve şeffaf modeldir."
"OPERA BİNASINDAN VAZGEÇMEDİK"
İzmir'de süregelen Basmane Çukuru, yarım kalan opera binası ve otogar konusundaki sorunlara da değinen Soyer sözlerini şöyle sürdürdü:
"Opera binası ekonomik kriz nedeniyle durdu. Asla vazgeçmeyeceğiz. Bu şehrin böyle bir opera binası olmalı. Dünya kenti olmak iddiasındaysanız olmalı. Biz yapacağız diyoruz. Ekonomik kriz, sıkıntı nedeniyle durduk. TOKİ ihale yapılıyor, giren olmuyor. Türkiye yangın yeri şu anda. Basmane Çukuru'ndan da vazgeçmedik. Devam edeceğiz, hak ettiğimizi alacağız. Otogar 25 yıllık bizden önce sözleşme yapılmış. Türkiye'nin en kötü otogarlarından biri. Hiç yakışmayan bir utanç vesilesi. Aralık'ta doluyor süre. Hukuki süreci takip ediyoruz. Başka nasıl formüllerle hızlı biçimde yenisini nasıl inşa ederiz araştırıyoruz. Çok hassasız. İzmirliler'in hak etmediği otogarı değiştireceğiz."
"İKİ DÖNEM OLMASI GEREKTİĞİNİ DÜŞÜNÜYORUM"
İkinci dönem adaylığı ve İYİ Parti'nin İzmir adayı Ümit Özlale ile ilgili konuşan Soyer şunları söyledi:
"Ben 2019 seçimlerinde 30 Ocak'ta adaylığım açıklanmış, 2 ay kala. Daha çok zaman var. 6 ay içinde kongre süreçleri bitmedi, kurultay var. Hangi dinamiklerle, nasıl irade inisiyatif ortaya konularak adaylar belirlenecek bilemem. Ben şunu biliyorum. İki dönem Seferihisar'da belediye başkanlığı yaptım. Orada da ilk dönem altyapı çalışmasına başlamıştım. İkinci dönem bir dünya markası gördüler. İzmir'de de aynı olacak. Üstyapı ile ilgili çok büyük hayallerimiz var. Çok büyük bir hırsla, tutkuyla, aşkla hazırlanıyorum. Gerçekten de ben 2 dönem yapılması gerektiğini düşünüyorum. Özellikle büyükşehir belediye başkanlarının.
Siyasi partilerin büyük resme bakışlarıyla ilgili hamleler. İzmir'in böyle bir sorunu yok. Adalet ve Kalkınma Partisi'nde bir hareket görüyor musunuz? Yok. O resmin büyüklüğünü gören siyasi aktörlerin bir hamlesi. 6 ay çok uzun bir süre. Müzakereler olabilir, kapılar kapanır, açılır. Bir anlaşma zemini yaratılırsa, Ümit beye 'Çekilin, şöyle bir şey yapıyoruz' denilirse başka bir tablo çıkacak. O noktaya giderken elinizi güçlendirecek bir argümandır burada olan. Sayın Özlale, iktisat kongresinde davetlimizdi. Seçim sürecinde memnun olduk. 4 ay öncesine kadar başka bir şey yaşıyorduk. Sonra birden İzmir'in kötü yönetildiği, 50 bin çalışanının olduğu, yarısının bankamatik olduğu, Körfez'e kimyasallar döküldüğü falan söylendi. Çok iyi bir akademisyen. 30 yıl İzmir'den uzakta kalmış. Öyle 'Sokaklarını gezdim, kötü yöneliyor ben daha iyi yönetirim' demesi ilginç.
Ben hayatımda kimseyle rekabet etmedim. Ben hep kendimle rekabet ettim. Bu hamaset falan değil. Hafife aldığım anlamı çıkmasın. Asla tam tersine her biri çok kıymetli insanlar. Ben kendimi aşmaya çalışacağım."
İL KONGRESİNDE ÇIKAN OLAYLAR: "PARTİLİ OLUP OLMADIĞINI BİLMEDİĞİMİZ İNSANLAR"
İl kongresinde yaşananlarla ilgili konuşan Soyer, "İzmir'deki kongre sürecinde 552 delege oy kullandı. 538 delegenin oyunu almışım. 14 kişi oy vermemiş. Bana oy vermeyen insanlar mı o kargaşayı çıkardı. Mümkün değil. O arbedeyi yaratan dışarıdan gelenler. Partili olup olmadığını bilmediğimiz insanlar. Savcılığa suç duyurusunda bulunduk. Kongreler tarihindeki en geniş mutabakatla bitmiş kongresidir aslında. Kavgayı çıkaranların delegelerle ilgili yok. Hiçbir isme, listeye müdahil olmadım. Sadece şunu söyledim. 'Bu kongreye mümkün olduğu kadar tüm ilçelerde tek liste ile gidin. Sevmediğiniz insanlar olabilir ama bu sefer yapmayın' dedim. O üç ilçe dışında tamamında tek liste ile gidildi. Olmayan yerlerde de uyumlu sonuç çıktı. Merak bile etmedim. Kongre süreçlerinde kim ne yapıyor diye. Benim rolüm partinin kongresinin huzur içinde yapılmasıydı. Bunun için gayret ettim. Zaten dağınık bir ortam var. İnsanlar seçim yenilgisi nedeniyle kırgın. O üç ilçenin adı bu nedenle geçti. Başka bir şey yok" dedi.
"GENEL BAŞKANIMIZ KILIÇDAROĞLU'NUN KAZANMASINI DİLİYORUM"
CHP kurultayında Kılıçdaroğlu'nu desteklediğini belirten Tunç Soyer, "Bu parti 100 yıllık. Her şeye rağmen ayakta kalmasının sebebi demokratik geleneği olmasıdır. Kongre bittiği anda herkes kol kola girer. Toz duman ortamı kurultay sonrası yatışır ve yerel seçim odaklı çalışma başlar. Genel başkanımız Kemal Kılıçdaroğlu'nun kazanmasını diliyorum. Kazanacağını düşünüyorum" diye konuştu.