Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi ö?retim üyesi Prof. Dr. Vahdet Ünal, benekli balon bal??? türünün Akdeniz'e 2003 y?l?nda girdi?ini ve say?s?n?n h?zla artt???n? söyledi. Bal?kç?lar?n balon bal??? nedeniyle zarara u?ramamas? için önlem alacaklar?n? belirten Ünal, "2013 y?l?nda yapt???m?z ara?t?rmalarda, bal?kç?lar? y?lda yakla??k 5 milyon euro kayba u?ratt???n? tespit ettik. Bakanl???m?z, 1 kilo balon bal??? getirene, kooperatifler kanal?yla yakla??k 5 TL ödeyecek ?ekilde prim sistemine gidebilir" dedi.
Balon bal???, Mersin'in Anamur ilçesinde denize giren E.D.B.'nin (8) parma??n? ?s?rarak koparmas?yla ülkede gündeme geldi. Dünyada 191 balon bal??? türü oldu?unu, Türkiye'de bunlar?n 8'inin bulundu?unu belirten Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi ö?retim üyesi Prof. Dr. Vahdet Ünal, "Bu türlerden özellikle 2'si çok zehirlidir. Benekli balon bal??? derisinde, kaslar?nda, iç organlar?nda ve birçok bölgesinde çok yüksek oranda tetrodotoksin ya da TTX dedi?imiz bir nörotoksin yani zehir bar?nd?r?r. TTX, arsenikten 1200 kat daha fazla zehirlidir. Tüketilmesi durumunda, insan vücudunda 20 dakika ile 24 saat aras?nda çok ciddi belirtiler ortaya ç?k?yor. Nefes almakta güçlük, ba? a?r?s?, mide bulant?s?, kalp çarp?nt?s?, konu?ma güçlü?ü gibi belirtilerin ard?ndan sinir sistemini felce u?rar. Aç?k söylüyorum, 24 saat içinde alem de?i?tirirsiniz. Baz?lar? diyor ki 'Ben yedim ölmedim'. Neden ölmedin? Çünkü birtak?m detaylar var. Cinsiyetlerine, sezona, boylar?na ba?l? olarak birtak?m faktörler söz konusu. Bu riski almaya gerek yok. Balon bal??? asla tüketilmemelidir" diye konu?tu.
BALIKÇILARA ZARARI YILDA 5 M?LYON EURO
Prof. Dr. Ünal, balon bal??? türünün, denizdeki ekosistemi hallaç pamu?u gibi att???n?, bunun bilimsel çal??malarla ortaya ç?kar?lmas? gerekti?ini dile getirerek, "2010 ve 2013 y?llar?nda, Akdeniz'den ba?lay?p ?zmir sahillerindeki bal?kç?lara kadar saha çal??malar? yapt?k ve binin üzerinde bal?kç?yla görü?tük. 2010'daki görü?melerimizde bu bal?k türünün 2 milyon euro, 2013'teki görü?memizde ise 5 milyon euroya varan maddi zarara yol açt???n? tespit ettik. Peki nas?l zarar veriyor bu bal?k? Üç farkl? yönden zarar? söz konusu. Birincisi, av araçlar?n? parçal?yor. A?lara, paragat tak?mlar?na, i?nelere ve tüm av araçlar?na zarar veriyor. ?kincisi, ticari önemi olan bal?klar? da yiyor. Üçüncüsü de denizdeki hemen her türe zarar veriyor. Hayvan?n menüsünde ahtapot, kalamar, karides gibi 92 tür yer al?yor. Daha do?rusu, bu bal?k önüne ne ç?karsa yiyen bir canavar. Tek güzel olan yan? kendi türünü de yemesi" dedi.
BAKANLIK ADIM ATACAK
Tar?m ve Orman Bakanl???'n?n, bu türün bal?kç?lar ve ekosistem üzerindeki olumsuz etkisini azaltmak için çal??malar planlad???n? belirten Prof. Dr. Ünal, "Bu bal???n ekosistemden çekilmesi için, 2020'de balon bal??? sat?n al?m program? geliyor. Bu konuyla alakal? Güney K?br?s'ta, Kuzey K?br?s'ta da bir tak?m prim sistemi uygulamalar? var. Bakanl???m?z, 1 kilo balon bal??? getirene, kooperatifler kanal?yla yakla??k 5 TL ödeyecek ?ekilde bir prim sistemine gidebilir, bu konuyla alakal? çal??malar?n son a?amada oldu?unu duyuyoruz. Çal??malar bu yönde. Bu yap?l?rsa denizel ekosistemi ve bal?kç?lar?m?z ad?na önemli bir ad?m olacak" diye konu?tu.