Küresel ?s?nma ve virüsler önemli bir cinsi tehlike alt?nda b?rak?yor. Yap?lan bir ara?t?rmaya göre; ABD’de ar?c?lar?n yönetilen kolonilerinin neredeyse yar?s?n? kaybetmesiyle, rekor seviyede ölüm oranlar?na ula??ld?. ?nsanlar?n beslenmesinin yüzde 35’i böceklerle tozlanan bitkilerden gelirken ve bu tozla?man?n yüzden 80’inden de bal ar?lar? sorumluyken bu ölüm oranlar? uzmanlar?n dikkatini çekiyor. Ar?c?lar, popülasyonun devaml?l???n? sa?lamak ve yeni koloniler olu?turmak için pahal? ve zorlu önlemler kullanarak bir ?ekilde ayakta kalmay? ba?ar?yorlar.
Bal ar?lar?n?n hayatlar? tehlikede olsa da ara?t?rmalar, yap?lan bu çal??malar?n bir noktada i?e yaramaya ba?lad???n? da gösteriyor.
RAHATSIZ ED?C? B?R KAYIP
Maryland Üniversitesi ve Auburn Üniversitesi’nin çal??mas? da 1 Nisan’da sona eren y?lda kolonilerin yüzde 48’inin yok olmas?na ra?men, ABD bal ar?s? kolonilerinin say?s?n?n k?smen sabit kald???n? gösteriyor.
Ara?t?rmaya göre geçen y?l?n yüzde 48’lik y?ll?k kayb?, bir önceki y?l?n yüzde 39’luk kayb?ndan ve 12 y?ll?k ortalama yüzde 39,6’dan oldukça yüksek, ancak 2020-2021’deki yüzde 50,8’lik ölüm oran? kadar da de?il.
Çal??man?n bir parças? olmayan küresel ar?c? derne?i Apimondia’n?n ba?kan? ve hükümetin eski ar? bilimcisi Jeff Pettis, “ABD’de tozla?ma taleplerini kar??lamak için yeterli koloniyi zar zor yönetti?imiz göz önünde bulundurulunca bu çok rahats?z edici bir kay?p rakam?. Ayr?ca, ar?c?lar?n koloni say?lar?n? her y?l yeniden in?a etmek için yapmalar? gereken s?k? çal??may? da vurguluyor” dedi.
HENÜZ B?R ARI KIYAMET? YA?ANMIYOR AMA…
Anketin ba? yazar? Maryland Üniversitesi ar? ara?t?rmac?s? Nathalie Steinhauer, ticari ar? yeti?tiricilerinin kovanlar?n? ay?r?p yeniden stoklamalar?, yeni kraliçeler bulmalar? veya sat?n almalar? nedeniyle genel ar? kolonisi popülasyonunun nispeten sabit oldu?unu söyledi.
Steinhauer, prognozun 15 y?l önceki kadar kötü olmad???n?, çünkü ar?c?lar?n büyük kay?plardan nas?l kurtulaca??n? ö?rendiklerine de dikkat çekti:
“Durum gerçekten kötüye gitmiyor, ama ayn? zamanda iyiye de gitmiyor. Henüz bu bir ar? k?yameti de?il.”
ABD Tar?m Bakanl???’ndan böcekbilimci Jay Evans da büyük y?ll?k kay?plara ra?men, durumun birçok ar? uzman?n?n yönetilen tozla?man?n sona ermesini bekledi?i 2007’den çok daha iyi oldu?unu söyledi:
“Çevrede kesinlikle tehditler var ve bal ar?lar? devam etti. Bal ar?lar?n?n neslinin tükenece?ini dü?ünmüyorum ama bence her zaman bu tür zorluklarla kar??la?acaklar.”
Evans, daha önce ar? popülasyonlar?n? korumay? ba?aran baz? ticari ar?c?lar?n geçen y?l kolonilerinin yüzde 80’ini kaybederken, baz? ar?c?lar?n ise iyi i? ç?kard???n? söyledi.
ARILARIN YA?AMI TEHD?T ALTINDA
Ar?larda ya?anan rekor kayba ra?men baz? uzmanlar popülasyonun devaml?l??? için yap?lan çal??malar?n i?e yarad???na dikkat çekse de bal ar?lar? hâlâ tehlikede.
Sebzelerden turunçgillere tüketti?imiz 100’den fazla besinin tozla?mas?n? sa?layan bal ar?lar?, bir süredir parazitler, böcek ilaçlar? ve iklim krizi nedeniyle ölüyorlar.
Steinhauer, özellikle virüsleri bula?t?ran asalak Varroa y?k?c?s?n?n ba? suçlu oldu?unu, ancak kötü hava ve ana ar? sorunlar?n?n da geçen y?l oldukça etkili oldu?unu söylüyor. Pestisitler de ar?lar? hastal?klara kar?? daha savunmas?z hale getirdikleri ve yiyecek aramalar?n? azaltt?klar? için i?leri daha da kötüle?tiriyor.
Di?er bir sorun ise, yaln?zca tek ürüne sahip araziler veya di?er bir deyi?le ar?lar? yiyecekten mahrum b?rakan araziler… Ayr?ca yap?lan böcek ilaçlar? ve a??r? hava olaylar? da ar? popülasyonunu olumsuz etkilemeye devam ediyor.
Örne?in, ocak ay?nda Washington DC bölgesinde ya?anan al???lmad?k derecede s?cak hava, baz? ar?lar? normal k?? rutinlerinin d???na ç?kard?. Ve tekrar hava so?udu?unda ac? çekmelerine neden oldu.