Türkü ERB?L/SONKALE?ZM?R- ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Cemil Tugay, B?S?M için düzenlenen tan?t?m toplant?s?n?n ard?ndan bas?n mensuplar?n?n sorular?n? yan?tlad?.
Tugay; ?zmir Büyük?ehir Belediyesi geçmi? dönem tutuklu belediye Ba?kan? Tunç Soyer'in aç?klamalar?n?n ard?ndan gündeme gelen 'Sünger Kent Projesi', kapat?lan Harmandal? Çöp Tesisi'nin ard?ndan yap?lmas? talep edilen yeni çöp tesisi ve su krizi hakk?nda önemli aç?klamalarda bulundu.
"SU SORUNUNU G?DERMEKTEN UZAK"
Tunç Soyer'in sosyal medya hesab?ndan yapt??? "Sünger Kent ?zmir Projesi iptal edildi. Su Kaynaklar? Ara?t?rma ve Uygulama Merkezi kapat?ld?... Ke?ke o projeler sürseydi" aç?klamalar?na yan?t veren Ba?kan Tugay ?unlar? söyledi:
"Sünger kent denilen anlay??ta, ?ehrin genellikle beton, asfalt kapl? alanlar?nda topra??n ya?mur suyunu emmemesi nedeniyle ya?murla ya?an suyun kayb? var. Bu kayb? gidermek için yap?lan bir i?. Ben sünger kent konusunu uzun y?llard?r bireysel olarak bilen, çal??an, Kar??yaka Kent Orman? projesinde enteresan ?eyler yapm?? bir belediye ba?kan?y?m. Bu konuyu anlatmad???m?, anlatamad???m? biliyorum ama i?in gerçe?i o ki; san?ld??? kadar alakas?z de?ilim. San?ld???ndan çok daha fazla bilgim olan bir konu. Bir önceki dönem bir mühendis arkada??m?z?n ba?kanl???nda bir ekip süngerkent projesi ba?latt?. Yap?lan 2 ?ey var. Biri çat?lardan ya?mur suyu toplamakla ilgiliydi. Mavi renkli su depolar? imal edildi ve isteyenlere verildi. Ancak çat?dan su toplama ile ilgili i?, suyun deposunun konaca?? yerden sa?l?kl? bir ?ekilde çat?dan su toplamak için gereken altyap? ihtiyaçlar?n? ve ya?mur ya?d??? mevsimde toplanan bir kaç tonluk suyun saklanmas? ile ilgili zorluklara kadar de?i?ik zorluklar? olan bir i?tir. Dolay?s?yla zannedildi?i kadar kurtar?c? de?il. ?zmir ölçe?ine oranla küçük say?da ya?mur suyu depolama deposu da??t?lm??. Kalan depolar? biz çiftçilere da??tt?k. Depolar?n ço?u da??t?lmam??t?. Süngerkent ile alakas? olmayan bir çal??mayd?. Buna sayg? duyuyorum ancak pratikte zannedildi?i kadar önemli sonuçlar? yok. Toplanan tüm sular? toplasak büyükçe havuzu dolduracak kadar suyumuz olur. Ya?mur suyu topland?ktan sonra ya?mursuz mevsime gelindi?inde k?sa zamanda bitiyor. Yeni ya?mur yapmad?kça oradan kaynak elde edilemiyor. Do?an?n ya?muru depolad??? yer, yeralt? su rezervleridir. Topra??n suyu emme kapasitesini artt?racak çal??malar yapmal?y?z. Sünger kent projesi diye yap?lan i?in içerisinde sadece küçük bir alanda toprak çukurla?t?r?ld?. Ya?mur bahçesi dediler, o ba?ka bir ?ey. Oradan suyun emilmesi sa?land?. Ancak koca ?zmir'de bir tane küçücük ?ey yap?ld?. Bunun devam? getirilebilirdi ancak bizim problemimiz ?u, bunlar yap?l?rken baz? örnekleri yapm?? olmak için de?il üst ölçekli bir master planla ?ehrin su geçirgen yüzeylerini artt?rmal?y?z. Dünyan?n her yerinde bu böyledir. ?zmir'de de böyle olacak. Biz buna çal???yoruz. Herhangi bir iyi yürüyen proje iptal edilmeli. Bugün kadar iyi yap?lan hiçbir projeyi durdurmad?m. Tam tersine iyi yap?lan ?eyleri daha çok sahiplenerek devam ettik. Baz? ?eylerin sadece görünü? sa?lad???n? ancak i?in özünde ?ehrin su problemini çözmekten uzak, yüksek maliyetli i?leri görünce onlara sahip ç?kmad???m?z? söyleyebilirim. Bundan sonra da bu anlay???m?z devam edecek. Yap?lan her i?te bir para harcan?yor, bize gelen faydan?n anlaml? ve i?e yar?yor olmas? laz?m. Di?er türlüsü kaynaklar? israf etmektir. Geçen dönemde sünger kent diye yap?lan i?ler ?zmir'deki su sorununu gidermekten uzak ve alakas?z bir ?ey" ifadelerini kulland?.
"AK PART?L? S?YASETÇ?LER?N ALGI ÇALI?MALARIYLA..."
?zmir’de Harmandal? Tesisi'nin kapat?lmas? sonras? yeni çöp bertaraf tesisiyle alakal? bulunduklar? talebi aktaran Tugay; “AK Partili siyasetçilerin yanl?? tutumlar? var” diyerek, "AK Partili siyasetçileri çöp ve su konusunda üzülerek izledim. Hepsini de?il ama baz?lar?n? bu anlamda ele?tiriyorum. Yamanlar’a bir çöp tesisi yap?lmas? süreci tamamlanm?? bir süreç de?il. DS? raporuna göre orada alt? tane kuyu aç?p o kuyulardaki suyu çekmeniz laz?m. Kamula?t?r?lmam?? özel mülkiyet alanlar?n? var onlar?nda kamula?t?r?lmas? laz?m. Bu süreç bizden önce ilerletilmemi?. Buna kar??l?k Menderes’te çevreye rahats?zl?k vermeyecek ?artlar ve fizibilite aç?s?ndan çok daha uygun bir alanda bir ba?ka çöp bertaraf tesisi projesi var. Rehabilitesi yap?lm?? her ?eyi haz?r. Sadece ÇED süreci var. Tar?m Bakanl???’n?n olumsuz bir görü? verdi?i için süreç durmu?. Bir ?eyi do?ru bir ?ekilde anlatmazsan?z insanlar birilerini söyledi?i yalanlara inan?p kötü bir ?ey olaca??n? dü?ünüyor. Menderes’te bu ya?and?. Geçen dönem Menderes’te tesis yap?m? konu?urken orada ya?ayan insanlar sand? ki tesis de?il depolama alan?" dedi.
Bu tür tesislerin dünyan?n her yerinde oldu?unu söyleyen Tugay, “Yerle?im yerinden uzak bir yer. Buraya gelen çöp an?nda i?leme tabi tutuluyor ve bertaraf ediliyor. Çevreye zarar veren bir tesis de?il. Türkiye’nin her yerinde bu tesisler var. Bir yer olmazsa ba?ka bir yere kurulacak. Fizibilite aç?s?ndan Yamanlar çok uygun de?il Menderes uygunken bu i? AK Partili siyasetçilerin insanlara yapt??? alg? çal??malar?yla bu noktaya geldi” ifadelerini kulland?.
“MAN?SA SINIRINDA”
“?zmir-Manisa s?n?r?nda Çalt? bölgesinde Manisa’n?n çöp tesisinin hemen biti?i?inde bir çöp tesisi yapmak için ba?vurumuz var" diyerek aç?klamalar?na devam eden Tugay, "Bu ba?vuruyla ilgili olarak bize olumlu cevap verilmesi laz?m. Olumlu cevap verilmemesi için hiçbir neden yok. Muhtarlar? toplay?p onlara yalan yanl?? ?eyler anlatacaklar?na bu ?ehrin sorunlar?na sahip ç?ks?nlar. Ben bunu gerekirse devletimizin en üst kademelerine kadar gidip yüz yüze konu?arak anlataca??m. Ben ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? olarak ?ehrimizin çöp sorununu ortada b?rakmak gibi bir dü?ünce içerisinde de?ilim. En k?sa zamanda ?ehrimizin çöp master plan?na uygun olarak tesislerimiz dünyan?n en modern ülkesindeki gibi çöplerimiz toplanacak. Bize böyle halka do?ru olmayan ?eyler söyleyen onlar? yan?ltmayan çal??an siyasetçiler de?il ?ehrin sorunlar?na sahip ç?kan siyasetçiler laz?m. Bizimde a?z?m?z dilimiz var kimseyle kavga etmek için u?ra?m?yoruz. ?nsanlara do?rular? anlatal?m diye çaba gösteriyoruz” diye konu?tu.
"?ZM?R'?N ADI ÇIKTI"
Tugay, ?zmir’de olu?an su kriziyle ilgili, “Bu sene ba??ndan beri biz buna haz?rland?k. Bir ?ekilde biz ?effaf oldu?umuz için konu?urken popülist bakmad???m?z için, insanlar? üzmeyi amaçlayarak de?il, sorun çözmeyi amaçlayarak konu?tu?umuz için... ?zmir’de iktidar?n siyasetçileri agresif bir ?ekilde konu?uyor. Bizim CHP’nin siyasetçileri oldukça naifler, sessizlikle kar??l?yorlar her ?eyi. O nedenle ?zmir’in biraz ad? ç?kt? ama ?zmir’den çok daha kötü durumda olan ?ehirler var. Biz onlara göre çok daha iyiyiz. Bugün kesintiler oluyorsa su Kas?m'a Aral?k'a kadar yetsin diye. Yoksa ?u gün su bitecek de?il. Suyun çok tüketildi?i alan, tar?m alan?. Tar?m alan?nda daha az su tüketimi ve oradaki suyun da di?er kullananlar için de kararlar al?nmas? laz?m. Bunlar belediyenin yetkisinde de?il. Bunlar bakanl?klar?n yetkisinde. Bir ?ehre su getirmekle yükümlü kurum Devlet Su ??leri’dir. Bunu ba??m?zdan atmak için söylemiyorum. Bugün biz bir kuyu açarken DS?’den izin alarak aç?yoruz. Hatta kaçak kuyu açarsak ciddi cezas? var" dedi.
"SUYU GET?RMEKLE YÜKÜMLÜ OLAN DS?'D?R!"
"Çe?me’de ya da Tahtal? Baraj?’nda kuyu açarak baraj? destekleyelim dedik ama DS?’den izin almak mümkün görünmüyor" diyerek aç?klamalar?na devam eden Tugay ?unlar? kaydetti:
"‘Kendi i?lerini ba?kalar?na y?k?yorlar’ tarz?nda cahilce laflar? eden siyasetçileri yine kamunun vicdan?na havale ediyorum. Ar?tma tesislerinde hepimize aptal muamelesi yapar gibi laflar ederek gezmekle olmuyor bu i?. 6 ayd?r yüzde 95’te olan bir tesisi bitirin diye yalvard?k. Ben kendim AK Partili siyasetçilerle konu?tum. ‘Yaz?n Çe?me’de su sorunu olacak, lütfen az kald?, yüklenirseniz bitecek’ dedim. Günü geldi su s?k?nt?s? ya?an?nca mecburen aç?klamak zorunda kald?k. Orada Karaburun’da a?z?na kadar dolu bir baraj var. Çe?me’ye temin edilsin diye yap?lan bir baraj. Ama ar?tma ve ba?lant?yla ilgili küçücük bir k?s?m bitmedi?i için bugün s?k?nt? ya?an?yor. Bunun sorumlusu belediye mi? DS? bu konuda üzerine dü?eni yapmad?. ?hmal etti ve hatta biz yapal?m dedik ona da izin vermediler. Neticede ?zmir’e suyu bulmak ve getirmekle yükümlü olan DS?’dir. Bununla ilgili yap?lm?? planlar zaten belli. ?zmir’de yeterli yer üstü sular? yok. Yeralt? zaten güvenilir de?il. O yüzden ?zmir’e kom?u alanlardan bölge havzalar?ndan yap?lacak barajlarla ?zmir’e su getirilecek. Gördes, Bal?kesir civar?nda 3 tane baraj yaparak bu sorunu çözmeyle ilgili master plan y?llar önce yap?lm??t?. Yeni de?il. Bizim bugün uydurdu?umuz i?ler de?il bunlar. En k?sa zamanda yapmalar? gerekiyor. Ondan sonra su sorunu çözülür. Çözülmezse ?ZSU’nun ?zmir s?n?rlar? içerisinde yapabilecek bir ?eyi yok. Tar?mdaki a??r? kullan?ma biz engel olam?yoruz. Böyle bir etkimiz yok. Çal??maya devam ediyoruz. Ayr?ca suyun tasarruflu kullan?m?yla ilgili hem belediyeler hem de di?er kurumlar için sürekli önlemler alamaya ve uyar?larda bulunmaya devam ediyoruz. Türkiye’de en problemli ?ehir de?il ?zmir. Bunu herkes bilsin. Ba?ka ?ehirlerde çok daha a??r ve kötü problemler var. Bir ay sonra hiç su kalmayacak yerler var. Oralarda CHP’li belediyeler yok, AK Partili belediyeler var. Hepimizin dile?i ülkemizin hiçbir yerinde susuzluk ya?anmamas?. Ya?murlar? bekliyoruz. Onla ilgili teknolojileri de ara?t?r?yoruz. Orta ve uzun vadeli deniz suyunu ar?tmayla ilgili de çal??mam?z asl?nda son 1 y?ld?r devam ediyor. Onla ilgili de tesislerimiz olacak. Henüz o a?amalardan daha iyi durumday?z. Sadece özellikle tar?mda vah?i sulamayla harcanan suyun, su tüketen ürün ekme al??kanl???n?n de?i?mesi laz?m. Bunlar de?i?irse ?zmir’e daha uzun süre yetecek su kaynaklar?na sahibiz."