SONKALE?ZM?R-?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer, Bir TV'de yay?nlanan Politika Dura?? program?nda gazeteciler Mustafa Akba?, Sercan Avc? ve Onur Çak?r'?n konu?u oldu. ?kinci dönem adayl??? ve ?zmir gündemine dair önemli aç?klamalarda bulunan, ele?tirilere yan?t veren Soyer, kentin 50 y?ll?k sorunlar?na el att?klar?n? vurgulay?p hedefledikleri projeleri anlatt?.
"5 YIL ALTYAPI YAPTIK, SIRA 5 YIL ÜSTYAPIDA"
4 buçuk görev süresinde ya?ad?klar? ile ba?layan Soyer ?öyle konu?tu:
"Vicdan?m rahat. Çok ?ey ya?ad?k 4 buçuk y?lda. Pandemiden ba?lay?n, deprem, tsunamisi, büyük yang?nlar? ekonomik kriz... Kriz belediyecili?i ba?latt?k. 5 y?l önce öngörmedi?imiz bir tabloydu. Belki akl?n?zdan geçer ama Ya?amak bamba?ka. Önemli i?ler yapt?k. 50 y?l?n meselelerine el att?k. 5 y?l altyap? yapt?k, önümüzdeki 5 y?l üstyap? yapmak isterim. Kadim bir kültür oldu?unu gösterdi bana ?zmir. Arkada muazzam bir birikim var. Bunun üzerine in?a edilebilecek muazzam bir gelecek var. Bunu hissetmek muazzam. En ücra kö?ede de en dü?ük oyu ald???n?z köyde de görüyorsunuz. Hepsinde var ayn? ?ey. ?zmirliler'in müthi? bir basireti ve sa?duyusu var. Türkiye'nin di?er ?ehirlerinde olmayan tolerans iklimi var. D??ar?dan gelenler sadece Foça, Çe?me, Urla diye gelmiyor. Gelenlerin önemli bir de?er yarg?s? da buradaki bu toplumsal iklim. Huzurla ya?amak potansiyeli, anlay??la kar??lanma potansiyeli. Bunun için geliyor insanlar. ?zmir'in en büyük özelli?i bu. ?zmir'e gelmek istiyor insanlar. Fuar?n 92. y?l?n? kutlad?k. ?zmir bir cazibe merkezi Türkiye için. Bu ?ehirde ba?kanl?k yapmak ola?anüstü büyük bir ?ans."
"50 YILLIK SORUNLARA EL ATTIK"
AK Parti'nin "?zmir'de bir ?ey de?i?miyor, ?zmir hizmet alam?yor" argüman?n? kulland??? yönündeki soruya yan?t veren Soyer ?öyle konu?tu:
"50 y?ld?r çözülmeyen meselelere el att?k. Birincisi Körfez meselesi. Körfez ben çocuklu?umda bal?klama atlamay?, yüzmeyi Körfez'de ö?rendim. Güzelyal?'da askeri lojmanlarda çocuklu?um geçti. Sonra gençlik y?llar?nda ?zmir'e kokudan girilemez hale gelmi?ti. Burnumuzu t?kay?p geçerdik. BU nas?l bir kokudur derdik. Sonra büyük kanal projesi yap?ld?. Yamaçlardan gelen kanalizasyon iki ar?tma tesisine Narl?dere ve Çi?li'ye aktar?ld?. Oradaki, Salhane'den geçerkenki ald???m?z koku kesildi. Tasar?m hatalar? var Büyük Kanal Projesi'nde.. Bir ?eyin ucuzuna kaçmak ve tasar?m hatalar? var. Ya?mur suyu ile pis suyu kanallar? beraber aks?n denilmi?. Bu talihsiz ve büyük bir hata. Sadece pis suyu ta??m?yor, ya?mur suyunu da ta??yor. Tesis o zaman suyu temizleyemiyor. Temizlenmemi? suyu ar?tma tesisinden de?arj ediyorsunuz, Körfez kirleniyor. O günün ko?ullar?nda bunun yeterli olaca?? dü?ünülmü?. Tasar?m hatas?ndan kast?m ?u. Karaba?lar'da 100 bin metreküp su ar?tacak yer alt? tesis planlad?k. Bir ara istasyon olacak. Sonras?nda büyük kanala ta??mak gibi. Bunlara para kalmad??? için ya da gerekli olmad??? dü?ünüldü?ü için yap?lmam??. Bir süredir vahim bir koku vard?. Bu tespitleri yapt?ktan sonra elimizi ta??n alt?na soktuk. 260 km üzerinde ayr??t?rma kanal? yapt?k. Bu riskli bir i?. Altyap?s? bitmi? soka?? tekrar kaz?yorsunuz. ?nsanlar huzurlu ya??yor ama biz oray? kaz?yoruz. ?nsanlar?n huzurunu, konforunu kaç?racak a??r bir tablo. Hemen kapama yap?lam?yor. Gelecek 50 y?l? kurtaracak bir i? yap?yoruz. Bunu ben söylemiyorum. ?zmirliler'e sorun. Kötü koku bitti. "
AK?ENER'E KOKU YANITI: DO?RU B?LG? VER?LMEM??"
?Y? Parti Genel Ba?kan? Meral Ak?ener'in koku sorunu oldu?u yönündeki ele?tirisine de?inen Soyer sözlerini ?öyle sürdürdü:
"Ak?ener'e do?ru bilgi verilmemi?. Koku sorununun kalmad???n? gelen ?ikayetlerden, sokaktan görüyoruz. Ben de bir vatanda? olarak Varyant'ta oturuyorum. Pencereyi aç?yorum, kokluyorum. Ben alm?yorum, geçen senelerde vard?, ?imdi yok. Bütün bir yaz boyunca koku olmad?. Çünkü do?ru yolday?z. Biz asl?nda 2 sene önce Güzelbahçe'de mavi bayrak ald?k. Öyle para verilip al?nan bir sertifika de?il. Önemli kriterler sonucunda veriliyor. Körfezin içine do?ru yakla?maya ba?lad???m?z? gördük. Foto?raf ekibimiz her ay körfezin farkl? noktalar?nda dal?p ya?am? foto?rafl?yorlar. Bir sergi açt?k, inan?lmaz bir bal?k çe?itlili?i var. Körfezin kirlenmesini durdurmaya ba?lad???n?z anda do?an?n kendini yenileme gücü yerine geliyor. Çernobil ile ilgili foto?raflar vard?r. Büyük nükleer felaketin ya?and??? yer bugün ormana dönü?tü. Do?a orada bile yeniden olu?tu.
"TORUNLARIM KÖRFEZ'DE BALIKLAMA ATLAMAYI Ö?RENECEK"
3 y?l içinde yüzece?im dedi?im zaman bu sapt?. 3 y?l doldu ve yüzemedik. Geriye bakmak laz?m. 50 y?ll?k mesele bu. Kirletmi?siniz, bat?rm??s?n?z. Konak ?skelesi'nden para atard? büyükler, çocuklar dal?p ç?kar?rd?. O kadar berrakt?. Biz bunu temizlemeye ba?lad?k. 50 y?ld?r hal? alt?na süpürülmü? bir hikayeyi yeniden yaz?yoruz. Tarih vermek kolay de?il, yakla?t???m?z? söyleyebilirim. Belki bir bir buçuk sene içerisinde. Erkene çekmek için her türlü gayreti gösteriyoruz. Sürdürülebilirlik geçmi? ile gelecek aras?ndaki adalettir. Geçmi?ti do?a yüzme ?ans?n? verdi körfezde. 50 sene sonra bunu tekrar sa?layaca??z. Benim torunlar?m bal?klama atlamay? Körfez'de ö?renecek."
"HARMANDALI'YI TAMAMEN DURDURMAYI HEDEFL?YORUZ"
Harmandal? Çöp Tesisi üzerinden devam eden tart??malarla ilgili soruya yan?t veren Soyer ?unlar? kaydetti:
"Valimizle konu?u görü?tüm. Ekim ba??nda sunum yapaca??z, arz edece?iz. Tabloyu önüne sunaca??z. Ondan da bir destek talep edece?iz. Orada henüz süre dolmad?. Ba?ka yer aray??lar?m?z da var. Bergama'n?n kapasite art??lar?yla ilgili ÇED toplant?s? yap?ld?, olumlu geçti. ?zmir'in en can al?c? meselelerinden biri. Çözüm getirece?iz. Say?n vali de hassas ve meselenin vahametinin fark?nda. ?zmir'de 5 noktada at?k bertaraf tesisi kurulmas? karar? al?nm??t?. Urla'da ?YTE'nin s?n?rlar? içinde yer bulduk, uygun görülmedi üniversite taraf?ndan. Urla'da eski ta? oca?? da kabul edilmedi. Yar?mada'da ba?ka nokta bulunamad?. Menderes'te buldu?umuz nokta ÇED süreci sona gelindi. Sonra netle?ecek. Bergama'daki faal çal???yor. Kapasitesinin geni?letilmesi gerekiyor. Ödemi?'teki de faal çal???yor. 5 bin 3 bini Harmandal?. 1'er tonu da Bergama ve Ödemi?'e gidiyor. Harmandal?'n?n kapat?lmas? bizim de tercihimiz. Menderes'teki tesise olumlu karar al?rsak bir buçuk sene içerisinde Harmandal?'y? tamamen durdurmay? hedefliyoruz.
Türkiye'de siyaset s?? sularda yürütülüyor. ?ehrin dertleriyle hemhal olarak siyaset yürütülmüyor. Paçadan çekmeci, çamur atmac? olarak yürüyor. Çirkin siyasete konu oldu?unu söyleyebiliriz. Daha h?zl? hareket etmek gerekiyor. ÇED süreci 3 y?l al?yor. 3 y?l Menderes'le ilgili olumlu görü?ler al?nd?. ?l Tar?m Müdürlü?ü olumlu görü? verdi, sonra de?i?tirdi. Bir buçuk kilometre uzakl?ktaki zeytin bahçesi gerekçesiyle de?i?tirdiler. Zeytinliklerde ta? ocaklar?na izin verirken, bunu durdurmak do?ru de?il. Hamza beyden destek isteriz, meclis gurubumuzdan, bakan?m?zdan destek isteriz. Bu ?zmir'in meselesi. Bu ?ehrin valisi var, ona arz etmek durumunday?z. Bu süreç tamamlanmadan do?rudan bakana gitmek do?ru gelmiyor."
"KAYBEDECEK ZAMANIMIZ YOK"
Cumhurba?kan? Recep Tayyip Erdo?an'a yazd??? mektubun hat?rlat?ld??? Soyer ?öyle devam etti:
"Narl?dere Metrosu ile ilgili 30 milyonluk dilime onay verildi. Bir senedir bunu bekliyoruz. ?zmirli'nin kullanaca?? bir hat. Trafi?i rahatlatacak. Sadece onay verilmesi gerekiyordu, bir sene bekledik. Maliyet art??? nas?l kar??lanacak. Buna ra?men ?ükran duyuyoruz. En az?ndan onay geldi. O nedenle k?ymetlidir. Uyuyoruz ki cumhurba?kan?m?za arz etti?imiz di?er ba?l?klarla ilgili olumlu dönü?ler olur. Beni cezaland?rmak için ?zmir'i cezaland?rmay?n. Benim üzerimden ?zmir halk?na ceza vermek do?ru de?il. Narl?dere Metrosu bir sene beklemeyebilirdi. Zaman h?zl? ak?yor. Vakit kaybedecek tahammülü yok bu i?lerin. Mezarl?klar doldu. Nereye gömece?iz, çöpü nereye dökece?iz? ?u ana kadar olmad?, bekliyoruz. ?nsanlar? nereye gömece?iz? Yok, t?kand?k. Say?n valimizin irade ortaya koyaca??na eminim. Destek olaca??na eminim. Say?n valimiz ben Seferihisar Belediye ba?kan? iken oraya gelip e?itim veren bürokratlardan biriydi. Yerel yönetimlere hakim. Bizim halimizden anlayacak bir ki?i. Say?n valimiz donan?ml?."
"TRAF??E RAD?KAL ÇÖZÜM METRO HATTI"
?zmir trafi?iyle ilgili ?ikayetleri de?erlendiren Soyer, "Rayl? sistemlere dönünce azal?yor trafik sorunu. Yerin alt?na ald???n?z ula??m yukar?y? rahatlat?yor. Ucuz, lastik tekerleklilere göre. Bak?m ve onar?m masraf? hafif. Temiz ve çevreyi kirletmiyor. Demir a?larla örece?iz ?zmir'i adayl?k dönemimde demi?tim. Radikal çözüm ne kadar metro hatt? oldu?udur. Çi?li Tramvay?, Narl?dere Metrosu, Buca Metrosu önemli rahatlama sa?layacak. Görev sürem içerisinde Çi?li Tramvay?'nda seyahat edece?iz. Narl?dere Metrosu da öyle. Buca Metrosu ?zmir tarihinin en büyük yat?r?m?. 490 milyon euroluk bir finansman sa?lad?k. 4 bankadan 3.20 faizle 4 y?l ödemesiz 12 y?l vadeli finansmanla gerçekle?tirdik. O para cebimizde. ?ki dev köstebekle tünelleri kazmay? planl?yorduk. ?imdi 4 köstebekle ba?l?yoruz tünel kazmaya. 4 seneder k?sa sürede açaca??z Buca Metrosu'nu. ??letme ba?lad???nda biz günde 400 bin yolcu ta??yaca??z. 12-13 senede kendi finansman?n? sa?layacak. Kimsenin cebinden bir kuru? ç?kmadan ?zmir tarihinin en büyük yat?r?m? yap?lm?? olacak. ?zmirli nefes alacak, derin bir oh çekecek" diye konu?tu.
G?ZEML? SEYAHATLER YANITI: "?ZM?R TAR?H? B?R E??KTE"
AK Parti ?zmir ?l Ba?kan? Bilal Sayg?l?'n?n yurt d??? gezileriyle ilgili ele?tirilerine yan?t veren Soyer ?unlar? kaydetti:
"Geçen hafta Cenova'dayd?m. Adalet Partisi ?l Ba?kan? gizemli seyahatler demi?. 3 tane ?zmir'de Ceneviz kalemiz var. Foça, Çandarl? ve Çe?me. Cenevizliler bir dönem tarihin en zengin iktidar?n? kurmu?lar. Akdeniz cana??nda inan?lmaz bir ticaret a?? kurmu?lar. Cenova Belediye Ba?kan? ile ?unu konu?tuk. 'Ceneviz kaleleriyle bir turizm destinasyonu kural?m' dedik. Bunu UNESCO'ya ta??yal?m. Cenova Belediye ba?kan? ile de prensip olarak anla?t?k. ?yi niyet anla?mas? imzalamak üzere gönderdik metnimizi. Gizemli seyahatin arka plan?n? if?a etmi? olduk. 3 kale ile yeni turizm destinasyonu yapaca??z. Akdeniz'in en güçlü liman ?ehri olmu? ?zmir. Önümüzde tarihi bir f?rsat var. ?pek Yolu üç ayr? koridorla yenilenmeye gitti. Kuzey koridoru Rusya-Ukrayna sava?? nedeniyle t?kand?. Güney koridorunda ba?ka s?k?nt?lar var. Orta koridor ?zmir'de bitiyor. ?zmir'in gelecek belki de 100 y?l?n? de?i?tirecek tarihi bir e?ikteyiz. 5 trilyon dolar bütçe ayr?ld?. Çin'in a??rl??? var. 1.37 trilyon dolarl?k yat?r?m yapt?. Bizim ald???m?z 5.1 milyar dolar. Çok dü?ük seviyede. Günün s?? siyasi sular?ndan ç?kabilsek muaazam bir e?ikteyiz. Tarihi bir e?ik ?zmir'in önünde. Kabu?unu k?r?p dünya ile entegre olmas? laz?m. 2026 y?l? Avrupa Gençlik Ba?keti olacak in?allah ?zmir. 2026 Botanik Expo'suna ev sahipli?i yapaca??z. As?l hedefimizi orta koridora çevirmek mecburiyetindeyiz. ?zmir için ola?anüstü bir f?rsat. ?zmir bat? ile do?unun orta kap?s?d?r.
Kartopu efekti diye bir ?ey var. Yata??n?z yok ki turist gelsin. O zaman yatak yap?ls?n. Buradan ancak vizyonla ç?kabilirsiniz. Öncelikli bir mesele olarak koyar ve tüm taraflar? uzla?ma zemini yarat?rsan?z o vizyon orada duruyor. Ayn? zamanda lojistik. Mermer fuar? kadar k?ymetlidir lojistik fuar?. ?zmir'in en büyük fuar? olacak lojistik fuar?. Hükümetin, kamunun bütün kurumlar?n? dahil etmek zorunday?z. Mutabakat sa?lan?rsa o vizyon ortada. ?zmir'in 50-100 senesi kurtulur."
KENTSEL DÖNÜ?ÜM MESASI: ?A?BE ARAMAK BULANIK SUDA BALIK ARAMAK G?B?
Örnekköy kentsel dönü?üm projesiyle AK Parti cephesinden gelen ele?tiriler ve son durumu anlatan Soyer ?unlar? söyledi:
"Mühürlemeyi biz yapt?k. Kimsenin ?ikayetiyle de?il. Kimsenin bask?s?yla ve tespitiyle de?il. Biz tespit ettik ve durdurduk. Kontrolörlerimiz beton at?l?rken yerinde görmediler ve bu ku?ku oray? mühürlememize yetti. ?nsan hayat?yla ilgili bir ?ey yap?yoruz. Türkiye'ye örnek olacak bir modeli konu?uyoruz. Skandal diye man?etler atarak konu?tular böyle bir durum yok. Kentsel dönü?üm nas?l yürür? Müteahhite veriyorsunuz ve imalat yap?l?yor. O müheahhit nerden ne al?yor kimse bilmez. Bizim modelimizde kamu ?irketi var. Belediyenin ?irketi muhatap. O da 500 ki?inin oldu?u kooperatifle muhatap. Sinek uçamaz. Birinin bir tereddütü olsa i? durur. Bu kadar berrak yürüyen bir projede ?aibe aramak olacak i? de?il. Bulan?k suda bal?k aramak gibi. Çok net kurdu?umuz model Türkiye'deki en sa?l?kl?, dü?ük maliyetli ve ?effaf modeldir."
"OPERA B?NASINDAN VAZGEÇMED?K"
?zmir'de süregelen Basmane Çukuru, yar?m kalan opera binas? ve otogar konusundaki sorunlara da de?inen Soyer sözlerini ?öyle sürdürdü:
"Opera binas? ekonomik kriz nedeniyle durdu. Asla vazgeçmeyece?iz. Bu ?ehrin böyle bir opera binas? olmal?. Dünya kenti olmak iddias?ndaysan?z olmal?. Biz yapaca??z diyoruz. Ekonomik kriz, s?k?nt? nedeniyle durduk. TOK? ihale yap?l?yor, giren olmuyor. Türkiye yang?n yeri ?u anda. Basmane Çukuru'ndan da vazgeçmedik. Devam edece?iz, hak etti?imizi alaca??z. Otogar 25 y?ll?k bizden önce sözle?me yap?lm??. Türkiye'nin en kötü otogarlar?ndan biri. Hiç yak??mayan bir utanç vesilesi. Aral?k'ta doluyor süre. Hukuki süreci takip ediyoruz. Ba?ka nas?l formüllerle h?zl? biçimde yenisini nas?l in?a ederiz ara?t?r?yoruz. Çok hassas?z. ?zmirliler'in hak etmedi?i otogar? de?i?tirece?iz."
"?K? DÖNEM OLMASI GEREKT???N? DÜ?ÜNÜYORUM"
?kinci dönem adayl??? ve ?Y? Parti'nin ?zmir aday? Ümit Özlale ile ilgili konu?an Soyer ?unlar? söyledi:
"Ben 2019 seçimlerinde 30 Ocak'ta adayl???m aç?klanm??, 2 ay kala. Daha çok zaman var. 6 ay içinde kongre süreçleri bitmedi, kurultay var. Hangi dinamiklerle, nas?l irade inisiyatif ortaya konularak adaylar belirlenecek bilemem. Ben ?unu biliyorum. ?ki dönem Seferihisar'da belediye ba?kanl??? yapt?m. Orada da ilk dönem altyap? çal??mas?na ba?lam??t?m. ?kinci dönem bir dünya markas? gördüler. ?zmir'de de ayn? olacak. Üstyap? ile ilgili çok büyük hayallerimiz var. Çok büyük bir h?rsla, tutkuyla, a?kla haz?rlan?yorum. Gerçekten de ben 2 dönem yap?lmas? gerekti?ini dü?ünüyorum. Özellikle büyük?ehir belediye ba?kanlar?n?n.
Siyasi partilerin büyük resme bak??lar?yla ilgili hamleler. ?zmir'in böyle bir sorunu yok. Adalet ve Kalk?nma Partisi'nde bir hareket görüyor musunuz? Yok. O resmin büyüklü?ünü gören siyasi aktörlerin bir hamlesi. 6 ay çok uzun bir süre. Müzakereler olabilir, kap?lar kapan?r, aç?l?r. Bir anla?ma zemini yarat?l?rsa, Ümit beye 'Çekilin, ?öyle bir ?ey yap?yoruz' denilirse ba?ka bir tablo ç?kacak. O noktaya giderken elinizi güçlendirecek bir argümand?r burada olan. Say?n Özlale, iktisat kongresinde davetlimizdi. Seçim sürecinde memnun olduk. 4 ay öncesine kadar ba?ka bir ?ey ya??yorduk. Sonra birden ?zmir'in kötü yönetildi?i, 50 bin çal??an?n?n oldu?u, yar?s?n?n bankamatik oldu?u, Körfez'e kimyasallar döküldü?ü falan söylendi. Çok iyi bir akademisyen. 30 y?l ?zmir'den uzakta kalm??. Öyle 'Sokaklar?n? gezdim, kötü yöneliyor ben daha iyi yönetirim' demesi ilginç.
Ben hayat?mda kimseyle rekabet etmedim. Ben hep kendimle rekabet ettim. Bu hamaset falan de?il. Hafife ald???m anlam? ç?kmas?n. Asla tam tersine her biri çok k?ymetli insanlar. Ben kendimi a?maya çal??aca??m."
?L KONGRES?NDE ÇIKAN OLAYLAR: "PART?L? OLUP OLMADI?INI B?LMED???M?Z ?NSANLAR"
?l kongresinde ya?ananlarla ilgili konu?an Soyer, "?zmir'deki kongre sürecinde 552 delege oy kulland?. 538 delegenin oyunu alm???m. 14 ki?i oy vermemi?. Bana oy vermeyen insanlar m? o karga?ay? ç?kard?. Mümkün de?il. O arbedeyi yaratan d??ar?dan gelenler. Partili olup olmad???n? bilmedi?imiz insanlar. Savc?l??a suç duyurusunda bulunduk. Kongreler tarihindeki en geni? mutabakatla bitmi? kongresidir asl?nda. Kavgay? ç?karanlar?n delegelerle ilgili yok. Hiçbir isme, listeye müdahil olmad?m. Sadece ?unu söyledim. 'Bu kongreye mümkün oldu?u kadar tüm ilçelerde tek liste ile gidin. Sevmedi?iniz insanlar olabilir ama bu sefer yapmay?n' dedim. O üç ilçe d???nda tamam?nda tek liste ile gidildi. Olmayan yerlerde de uyumlu sonuç ç?kt?. Merak bile etmedim. Kongre süreçlerinde kim ne yap?yor diye. Benim rolüm partinin kongresinin huzur içinde yap?lmas?yd?. Bunun için gayret ettim. Zaten da??n?k bir ortam var. ?nsanlar seçim yenilgisi nedeniyle k?rg?n. O üç ilçenin ad? bu nedenle geçti. Ba?ka bir ?ey yok" dedi.
"GENEL BA?KANIMIZ KILIÇDARO?LU'NUN KAZANMASINI D?L?YORUM"
CHP kurultay?nda K?l?çdaro?lu'nu destekledi?ini belirten Tunç Soyer, "Bu parti 100 y?ll?k. Her ?eye ra?men ayakta kalmas?n?n sebebi demokratik gelene?i olmas?d?r. Kongre bitti?i anda herkes kol kola girer. Toz duman ortam? kurultay sonras? yat???r ve yerel seçim odakl? çal??ma ba?lar. Genel ba?kan?m?z Kemal K?l?çdaro?lu'nun kazanmas?n? diliyorum. Kazanaca??n? dü?ünüyorum" diye konu?tu.