SONKALE?ZM?R- ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer, Alia?a'da sökümü için izin verilen ve bünyesinde tonlarca asbest bar?nd?rd??? belirtilen Sao Paulo gemisiyle ilgili sosyal medya hesab?ndan dikkat çeken bir bilgi payla?t?. Geminin foto?raf?n? payla?an Ba?kan Soyer, alt?na ?u notu dü?tü:
"Brezilya Yüksek Mahkemesi söküm için Alia?a'ya do?ru yola ç?kan asbestli gemiye 'Dur' dedi. Karar? henüz yerine getirmeyen Sao Paulo'nun verilen ihtiyati tedbir karar?na uymas?n? ve Guanabara Körfezi'ne geri dönmesini bekliyoruz.
Gerekli denetimleri yap?lmayan, hukuk tan?mayan, içerisinde tonlarca asbest bar?nd?ran bu gemiyi ?zmir sular?na sokmamak için elimizden geleni yapmaya devam edece?iz."
Ba?kan Soyer ayr?ca, "Asbestli gemiye dur demek için" notuyla, Brezilya donanmas?na ait Sao Paulo ile ilgili ?zmir'deki çevre örgütlerinin ba?latt??? imza kampanyas?na da destek ça?r?s? yapt?.
Aralar?nda, Ege Çevre Platformu (EGEÇEP), Alia?a Çevre Platformu (ALÇEP) ve Kazda?lar? Ekoloji Platformu gibi çok say?da sivil toplum örgütünün alt?nda imzas? yer alan, "O Gemiyi Durdurun" ba?l?kl?, "Brezilya Büyükelçili?i'ne Aç?k Ça?r?m?zd?r" denilen imza kampanyas?n?n metninde ?u ifadelere yer verildi:
"1963-2000 y?llar? aras?nda Frans?z Donanmas?nda, sonras?nda Brezilya Donanmas?na kullan?l?p hurdaya ayr?lan Nae Sao Paulo adl? uçak gemisinin, ?zmir’deki Alia?a Gemi Söküm Bölgesi’ne getirilmesine izin verilmi?tir.
Uçak gemisini Fransan?n uçak gemisini nükleer denemelerinde kulland???, yap?m y?l? da göz önünde bulunduruldu?unda, asbest ve radyoaktivite dahil olmak üzere önemli miktarda tehlikeli ve zararl? at?k içerdi?i, içerdi?i bilgileri bas?nda ve kamuoyunda geni? yer alm??t?r.
Alia?a bölgesi, hali haz?rdaki sanayi tesislerinden dolay? birçok sa?l?k sorunun da ya?and???, kümülatif ve sa?l?k etki de?erlendirmesi raporlar?nda kirlilik de?erleri ve buna ba?l? sa?l?k sorunlar?n?n en üst seviyelerde ya?and??? bir yerdir.
?zmir Alia?a Nemrut körfezinde yakla??k 380 000 m2 arazi üzerinde 22 adet gemi söküm tesisinde y?lda yakla??k 900 bin ton hurda gemi sökülmekte, parçalanarak özellikte demir-çelik sektörü için hammadde girdisi sa?lanmakla birlikte, gemi sökümünün yaratt??? çevre kirlili?i ve i?çi sa?l???na yönelik olu?turdu?u riskler bölge için ciddi bir sorun olmaya devam etmektedir. Alia?a Gemi Söküm Tesislerine gelen gemilerin ço?u 20 ya? üstü eski gemiler olup, depo, gövde, makine ve ekipmanlar?n?n bir parças? olarak asbest ba?ta olmak üzere, madeni ya?lar, a??r metaller, poliaromatik hidrokarbonlar, poliklorlu bifeniller gibi tehlikeli ve toksik maddeler içermektedir. Çevre ve ?? Sa?l??? güvenli?i ile ilgili gerekli çal??ma ve tedbirler al?nmadan yap?ld???nda söküm i?lemi s?ras?nda bu maddeler kontrolsüz bir ?ekilde çevreye yay?larak, geri dönü?ü olmayan çevre ve sa?l?k riskleri yaratmaktad?r."
NÜKLEER SERP?NT? KONUSUNDA DA ELDE VER? YOK
Metinde, Alia?a'da daha önce yap?lan gemi sökümlerine de i?aret edilirken, ?öyle denildi:
"Birçok tehlikeli maddeyi içeren gemileri sökme i?lemi, deniz ve karada yaratt??? çevresel kirliliklerin yan? s?ra, oksijen kayna?? ile kesme yöntemi ile yürütülen çal??malarda hava kirletici bile?enler de atmosfere verilmektedir.
Maalesef, at?k yönetimindeki paradokslar nedeniyle ülkemiz radyoaktif, asbestli, tehlikeli at?k ve kimyasallar?n tehdidiyle kar?? kar??yad?r. Çevre, ?ehircilik ve ?klim De?i?ikli?i Bakanl??? taraf?ndan firmalar?n beyan?na dayanan bir sistem ile yürütülen At?k Beyan Sistemine bildirilen rakamlar?n ne kadar denetlendi?i ya da gerçe?i yans?tt??? tart??mal?d?r. Ülkemizde, gemi sökümü, at?k ithalat? ve at?klar?n ülkemize giri? yollar?nda ya?anan sorunlar yönünden Nae Sao Paulo ile ilgili süreç bir ilk de?ildir. 2008’de, 1 ton asbest oldu?u beyan edilerek Alia?a’ya getirilmek istenen ancak tepkiler üzerine Hollanda’ya gönderilen Otopan Gemisinde 77 tondan fazla asbest ortaya ç?km??t?r. 2015’te Alia?a’ya söküm için getirilen Kuito adl? tankerde, 2013 y?l?nda yap?lan incelemede olmas? gerekenden 5 kat fazla radyoaktivite tespit edilmi?tir.
Nae Sao Paulo adl? nükleer sava? gemisinin Türkiye’ye gönderilmesine dair i? ve i?lemler Basel Sözle?mesi, Barselona Sözle?mesi, ?zmir Protokolü gibi uluslararas? sözle?melere de ayk?r?l?k içermekte olup, Türkiye Cumhuriyeti’nin yan? s?ra Brezilya Federal Cumhuriyeti’nin de hukuki sorumlulu?una neden olacakt?r.
Biz a?a??da imzas? bulunan çevre ve ekoloji örgütleri olarak, nükleer serpinti konusundaki ölçümlere dair elde net verisi olmayan, radyoaktivite ve asbest ba?ta olmak üzere bir çok tehlikeli ve zararl? maddeyi bünyesinde bar?nd?ran Nae Sao Paulo adl? uçak gemisinin ülkemize getirilmesini istemiyoruz.
Lütfen bu ça?r?m?za kulak vermenizi, ülkemizde halk ve çevre sa?l??? yönünden telafisi imkans?z sorunlara neden olacak bu geminin Türkiye’ye gönderilmesinin durdurulmas? için Brezilya Federal Cumhuriyeti nezdinde harekete geçmenizi diliyoruz."
EGEÇEP ve ALÇEP ça?r?s? ile imzac? kurumlar:
Kazda?lar? Ekoloji Platformu
Do?a için Sanat Derne?i
D?ÇEP / Didim Çevre Platformu
FOÇE
FOÇA FORUM
Çe?me Çevre Platformu
Bozcaada Forum
Dikili Kültür ve Çevre Platformu
D?KÇEP
Kazda?lar? Karde?li?i
Ku?adas? Çevre Platformu
Çan Çevre Derne?i
Ayval?k Tabiat Platformu
Antalya Ekoloji Meclisi
Valideba? Direni?i
Salihli Çevre Derne?i
Yenifoça Forum
Foça Kent Konseyi
Bergama Çevre Platformu
Do?an?n Çocuklar?
Burhaniye Çevre Platformu / BURÇEP
Ordu Çevre Derne?i
Halkevleri Kent ve Ekoloji Çal??ma Grubu
Mu?la Çevre Platformu / MUÇEP
De?tin Çevre Platformu
Söke Çevre Platformu
Van Çevre Tarihi Eserleri Koruma Ara?t?rma Ve Geli?tirme Derne?i
E?itim-Sen Foça ?ube
Foça Bar?? Kad?nlar?
Munzur Koruma Kurulu
Turgutlu Çevre Platformu / TURÇEP
Karadeniz ?syandad?r Platformu
Marmaris Kent Konseyi Çevre Temsilcili?i
Bart?n Platformu
Kazda?lar? ?stanbul Dayan??mas?
B?GA Ekoloji ve Ya?am Platformu
Divri?i Kültür Derne?i
?zmit Yerel Gündem 21 cevre geli?tirme proje üretim uygulama ve i?letme kooperatifi
Gökova Ekolojik Ya?am Derne?i
KESK Ekoloji Meclisi
Tar?m Orkam Sen
Büyük Menderes ?nisiyatifi
Kdz. Ere?li Çevre Platformu (KERÇEP)
HDK Ekoloji Meclisi
Germencik Çevre ve Do?a Derne?i
Edremit Çevre Derne?i
Edremit Çevre Platformu (EDÇEP)
Foça Organik Tar?m Grubu
?DA
Nükleer Kar??t? Platform
Kuzey Ormanlar? Savunmas?
Mersin Çevre ve Do?a Derne?i