Hazine ve Maliye Bakan? Mehmet ?im?ek, ?stanbul’da düzenlenen 3. Finans?n Gelece?i Zirvesi'nin kapan???nda Orta Vadeli Program (OVP) ve enflasyon hedeflerine yönelik sunum gerçekle?tirdi.
OVP'nin kamu ve özel sektör için yol haritas? niteli?inde oldu?una dikkati çeken ?im?ek, mali disiplin, büyümede dengelenme, sürdürülebilir cari aç?k, rezerv birikimi ve yap?sal reformlar?n da OVP'nin temel hedefleri aras?nda oldu?unu an?msatt?.
"ENFLASYON B?R SÜRE DAHA YÜKSEK SEYREDECEK"
Sürdürülebilir yüksek büyüme ile birlikte kal?c? refah art??? için fiyat istikrar?n?n ön ko?ul oldu?unu ve bu yüzden program?n oda??nda enflasyonun dü?ürülmesinin yer ald???n? belirten ?im?ek, ?unlar? kaydetti:
"Çok h?zl? bir ?ekilde programa bakt???m?z zaman geleneksel para politikas?nda s?k?la?ma söz konusu. Seçici kredi s?k?la?mas? da söz konusu. Bir de miktarsal s?k?la?t?rma var. Bununla birlikte tabii ki gelirler politikas? aya??nda da hedef enflasyonla ili?kili bir yakla??m vard?. Bunun sayesinde biz inan?yoruz ki önümüzdeki dönemde enflasyon y?ll?k bazda 2026 sonunda tekrar tek haneye inmi? olacak. ?u anda enflasyon bu sene için yüzde 65 civar?nda. Gelecek sene yüzde 36’ya, bir sonraki sene yüzde 14’e ve nihayetinde tek haneye inecek."
Y?ll?k bazda enflasyonun bir süre daha yüksek seyredece?ini belirten ?im?ek, ?öyle devam etti:
"Ama ayl?k bazda özellikle de çekirdek enflasyona bakarsan?z son 3 ayda bir trend var. Bu trend oldukça net. Ayl?k enflasyonda bir ivme kayb? var ve ?u an için çok rahat bir ?ekilde ?unu söyleyebilirim; enflasyondaki ivme kayb?, 2024 y?l sonu hedefimizle ayn? patikaya oturmu? durumda. Çekirdek enflasyondaki trend, 2024 y?l sonu hedefi olan yüzde 36 ile uyumlu. Para politikas? gecikmeli çal???yor, para politikas?nda bugün att???m?z ad?mlar?n gecikmeli etkisi gelecek sene devreye girecek, özellikle y?l?n ikinci yar?s?nda..."
"ENFLASYON BEKLENT?LER? HEDEFLE UYUMLU HALE GELECEK"
Bakan ?im?ek, beklentiler kanal?n?n da çok önemli oldu?unu, son 2 ayda enflasyon beklentilerinde 5 puana yak?n bir iyile?me gerçekle?ti?ini ve piyasan?n enflasyon beklentilerinin de gelecek aylarda hedefle uyumlu hale gelece?ini bildirdi.
Dezenflasyonun ba?ar?lmas?yla birlikte Türkiye’de öngörülebilirli?in artaca??n?, makrofinansal istikrar?n peki?ece?ini ve sürdürülebilir yüksek büyümeye ula??laca??n? anlatan ?im?ek, ayn? zamanda kal?c? refah art???n?n da sa?lanaca??n?, sermaye piyasalar?n?n derinle?ece?ini, i?letmelerin uzun vadeli finansmana eri?ece?ini ve Türkiye'nin küresel rekabet gücünün artaca??n? kaydetti.
"DEPREM ?Ç?N HARCANAN VERG?LER, TOPLANANIN 8 KATINI GEÇT?"
Bakan ?im?ek, AKP hükümetlerinin mali disiplinde kendini kan?tlad???n? belirterek, "Temmuz ay?nda önemli bir mali konsolidasyona gittik. ?unu rahatl?kla söyleyebilirim art?k aral?k ay?n?n sonuna gelmi? durumday?z. Muhtemelen Türkiye'nin bu seneki bütçe aç??? OVP'de öngördü?ümüzün çok alt?nda olacak. Büyük ihtimalle bu sene bütçe aç??? yüzde 5,5 civarlar?nda, deprem hariç aç?k ise yüzde 3’ün alt?nda olacak" diye konu?tu.
Olu?turulacak mali alanla makroekonomik istikrar? koruman?n yan?nda, yap?sal reformlara alan açacaklar?n?, do?al afetlere kar?? çok daha haz?rl?kl? olacaklar?n? ve sürdürülebilir bir borç çerçevesiyle nesiller aras? adaleti de sa?layacaklar?n? anlatan ?im?ek, son 20 y?lda ya?anan depremler nedeniyle olu?an hasarlar?n giderilmesi için yap?lan harcamalar?n, toplanan vergilerin 1,6 kat? oldu?unu, yenileme ve güçlendirme çal??malar? da eklendi?inde, toplanan vergi gelirinin 8 kat?n? geçti?ini söyledi.
"2,2 TR?LYON VERG?DEN VAZGEÇ?YORUZ"
Bakan ?im?ek, yat?r?m, istihdam, üretim ve ihracat odakl? sürdürülebilir yüksek büyümeyi kal?c? k?lmak için reel sektörü desteklediklerini vurgulayarak, sözlerini ?öyle sürdürdü:
"2024 y?l?nda 2,2 trilyon TL vergiden vazgeçiyoruz, biz buna vergi harcamas? diyoruz, bunu da ülkemizin kalk?nmas? için yap?yoruz. Reel sektörü üretime ve yat?r?ma te?vik etmek noktas?nda, çe?itli vergi destekleri de sunuyoruz. 2024 y?l?nda AR-GE faaliyetlerini ve yat?r?mlar? te?vik etmek için 530 milyar lira vergiden vazgeçiyoruz. Asgari ücrete kadar ücretlerden gelir vergisi al?nmamas?n?n 2024 y?l?ndaki maliyeti de toplam 630 milyar lirad?r."
Türkiye'nin d?? ticaret aç???n? incelediklerini ve bu aç?kta büyük rol oynayan, önemli kalem olan 284 ürün belirlediklerini belirten ?im?ek, bu ürünleri üretebilecekler için Yat?r?m Taahhütlü Avans Kredisi (YTAK) uygulamas?n? da yeniden yap?land?rd?klar?n? ve 1 milyar liray? a?an yat?r?m projeleri için 2 y?l? ödemesiz, 10 y?l vadeli, uygun faizli kredi sa?lamak üzere 3 y?l için 300 milyar lira limit tahsis edildi?ini bildirdi.
"K?MSEDEN PARA ?STEMED?M"
Hazine ve Maliye Bakan? ?im?ek, küresel do?rudan yat?r?mlara da de?indi.
Küresel do?rudan yat?r?mlar?n milli gelire oran?n?n yüzde 2’nin üstüne ç?kaca??na inand???n? dile getiren ?im?ek, böylece gelecek dönemde cari i?lemler aç???n? borç yaratmayan kaynaklarla finanse etme imkan?n?n olu?aca??n? ifade etti.
Bakan ?im?ek, OVP'nin ba?ar?l? bir ?ekilde çal??t???na dikkati çekerek, ?u de?erlendirmede bulundu:
"Bak?n risk primimiz dü?tü, bu çok önemli. ?u anda ülke risk primimiz (CDS) 284 seviyesinde. Hedefimiz gelecek sene ülke risk primimizin 200 baz puan?n alt?na dü?mesidir. Kurdaki dalgalanmalar azald?, ülkemize yönelik yabanc? yat?r?mc? ilgisi artt?, bankalar?n ve reel sektörün d?? borç çevirme oranlar? yükseliyor. Dü?en cari aç?k ve artan sermaye giri?leri ile brüt rezervler may?s ay?na göre 44,1 milyar dolar yükseldi. Bana 'Çok ülke dola?t?n?z, Türkiye'ye para gelmedi.' dediler. Ben de dedim ki 'Yurt d??? seyahatlerimde kimseden para istemedim.' 'Türkiye’nin acil d?? kayna?a ihtiyac? var, gelin bize para verin.' demedik. Program?m?z? anlatt?m, 'Dijital dönü?üm olacak, gelin yat?r?m yap?n.' dedik. 'Ye?il dönü?üm olacak, gelin yat?r?m yap?n.' dedik. Yurt d??? seyahatlerimde Türkiye ekonomisinin büyüme potansiyelinden ve sundu?u f?rsatlardan bahsettim."
"DERECELEND?RME KURULU?LARI P?YASANIN GER?S?NDE"
Merkez Bankas?n?n hem brüt hem de net rezervlerinin siyasi istikrar peki?tikten sonra, belirsizlik azald?ktan sonra, yani Cumhurba?kan? seçiminden sonra çok h?zl? ?ekilde artt???n? ve ?u an itibar?yla 142,5 milyar dolar civar?na geldi?ini belirten ?im?ek, ?unlar? aktard?:
"Net rezervler eksi deniyor. Bu konuya aç?kl?k getirmek istiyorum. Uluslararas? normlara göre yap?lan hesaplamay? dikkate al?r ve yurt d???ndan ald???m?z swaplar? ç?kart?rsak, Türkiye’nin net rezervleri 17-18 milyar dolar art?da. Cari aç?ktaki daralma, portföy tercihleri ve yurt d???ndan portföy giri?iyle rezervlerimizi kal?c? bir ?ekilde güçlü seviyelerde tutaca??z."
Türkiye'nin d?? borcunun piyasa fiyatlamas?n?n 2 veya 3 kademe daha yüksek kredi notuna tekabül etti?ine dikkati çeken ?im?ek, "Kredi derecelendirme kurulu?lar?, piyasan?n gerisinde. Önümüzdeki süreçte kredi notunda da art??lar görece?iz" de?erlendirmesini yapt?.