Bakan Koca’n?n aç?klamalar?ndan sat?r ba?lar?;
*8 Haziran 2020 itibariyle salg?n 6 ay?n? geride b?rakt?. ABD her bir milyon ki?i ba??na 6 bin 673 vaka ile listenin ba??nda yer al?yor.
*Türkiye, ölüm oran? s?ralamas?nda 47’inci s?rada bulunuyor. Avrupa, Covid-19 ölüm oran? s?ralamas?nda ön s?rada.
*Ülkemiz toplam vaka say?s?na k?yasla yüzde 2,67 oranla 81. s?rada yer almaktad?r.
*Dünyan?n herhangi bir yerinde Covid-19'a henüz do?rudan etkili bir ilaç bulunamad?, a?? geli?tirilemedi. Bu gerçek, daima tetikte olmam?z?, seyri hassasiyetle incelemeyi ve acil müdahaleyi gerektiriyor.
*Her mesaj?mda sizleri durumdan bilgilendirmeye ve risklere kar?? uyarmaya çal???yorum. Normalle?menin eski hayat tarz?na dönmek olmad???n? ?srarla vurgulad?m.
“FEDAKARLI?A KATLANDILAR”
*Yeni normali kontrollü sosyal hayat olarak vurgulad?m. Üretim devam etmek zorunda, e?itim, ula??m, ticaret, turizm ve hizmet sektörleri toplumun gelece?i için vazgeçilmez unsurlard?r. ?ehirler aras? ula??m? k?s?tlad?k, gençlerimizden büyüklerimizden evde kalmas?n? istedik.
*Onlar tüm toplumun yarar?na bu fedakarl??a katland?lar. Gencimiz, ya?l?m?z maskeye, mesafeye ve temizli?e dikkat ederek bu toplumsal harekete güç katt? ve sonuç ald?k.
*Sa?l?k personelimizin güçlü çal??mas? ve siz vatanda??m?z?n deste?i bir ba?ar? hikayesi yazd?rd?. Kara göründü ama deniz hala dalgal?. Ekonomik ve sosyal yönden sürdürülebilir bir mücadele için normalle?me bir zorunluluktu.
*Normalle?meyi ne kadar kontrollü sosyal hayata çevirebilirsek o kadar güvende oluruz. Ne kadar davran??lar?m?z? kontrollü ilerletirsek sonuca o denli ula??r?z. Son günlerdeki vaka say?lar?ndaki art?? bu dalgalanmalar?n sonucudur.
“YO?UN BAKIMDAK?LER?N YÜZDE 2’S? VEFAT ED?YOR”
*Korona hala i? ba??nda ama hastal?k kontrol alt?nda. Virüsün ?iddetinin dü?ürdü?üne yönelik bir kan?t?m?z yok ama vakalar?n ?iddetinde bir de?i?iklik var.
*Mart ay?nda bin 500 civar? varken, bunlar?n yar?s? yo?un tedavi gerektiriyordu. ?lk günlerde hastalar?m?z 20 günün üzerinde hastanede kal?rken bu süre 2,9 güne dü?tü.
*Yo?un bak?mda ise 2,7 güne indi. Daha az oranda hasta entübe edilir oldu, yani solunum cihaz?na ba?land?.
*Salg?n?n ba?lang?c?nda entübe edilenlerin yüzde 67’si, yo?un bak?mdakilerin yüzde 53’ü vefat ediyordu. ?imdi ise entübe edilenlerin yüzde 4’ü, yo?un bak?mdakilerin yüzde 2’si vefat ediyor.
EN ÇOK GÜMÜ?HANE
* Vaka say?s?na göre vefat oran?n? en yüksek oldu?u il yüzde 12.4 Gümü?hane. En dü?ük oldu?u il ise yüzde 0.33 ile Kilis. Son bir ayda Ankara'da günlük ortalama vaka say?s? 127, son bir haftada ortalama vaka say?s? 155, son 3 günde ortalama vaka say?s? 177.
* Son bir ayda ?stanbul'da ortalama vaka say?s? 653, son bir haftada ortalama vaka say?s? 620, son üçü günde ortalama vaka say?s? 610'du, düne göre bakt???m?zda bu say? 700'leri geçti. ?zmir’de ise son 3 günde ortalama vaka say?s? 34.
*Bursa’da giderek art?? oldu?unu görüyoruz. Kocaeli’de son 3 günde vaka say?s? 133, art?? devam ediyor. Konya’da günlük ortalama vaka say?s? 41, son bir ayda 73, son 3 günde 88. Son gün 100’e yakla?t?.
*Diyarbak?r’da günlük ortalama vaka say?s? 58, bir ayda 81, son üç günde ise 87. Son günde 100’lere yakla?t?.
“?LLERDEK? DURUMLARI TAK?P ED?YORUZ”
*?l H?fs?s?hha kurumlar?m?z ildeki durumlar? takip etmektedir, bu kurullar?m?z tedbirleri alacakt?r. Art?k Covid-19’u tan?yoruz, daha tecrübeli oldu?umuzu biliyoruz. Bunu gördü?ümüze, buna inand???m?za eminim.
VAKA SAYILARI AÇIKLANDI
Günlük tabloya göre, bugünkü vaka say?s? bin 429. Bugünkü vefat say?s? 19. Bugün iyile?en hasta say?s? bin 261. Test say?m?z ise 52 bin 901. Toplam entübe olan hasta say?s? 306, yo?un bak?mdaki hasta say?s? 745.
MASKE AÇIKLAMASI
Maske kullan?m?yla ilgili ?u an 45 ilde, gerekli görüldü?ü için zorunluluk karar? al?nd?. Benzer ?ekilde ilave olacak illerimiz de olabilir. Bunlardan 3 tanesi için Bilim Kurulunun önerisi oldu, ?stanbul, Ankara ve Bursa için.
*?stanbul’da art?? ciddi olmamakla birlikte, tedbir amaçl? al?nmas?n? Bilim Kurulu önerdi. ?l h?fz?ss?hha kurulunun de?erlendirmesi sonucu maske zorunlulu?u karar? al?nabilir.
*Maske zorunlu olmas?na ra?men bunun sa?lanmad???n? görüyoruz. Sa?lanmayan illerde, ortamlarda, kültürel ve sosyal yerlerde vaka say?lar?n?n çok sert artt???n? görüyoruz. Vatanda?lar?m?z olabildi?inde dikkat etmesi noktas?nda, 83 milyon gayret etmesi gerekti?ini biliyoruz.
SOKA?A ÇIKMA YASA?I GELECEK M??
*Biz önümüzdeki dönemde, genel anlamda soka?a ç?kma k?s?tlamas? veya yasa?? gibi bir durumu dü?ünmüyoruz. Bilim Kurulunda gündeme gelmedi. Biz bu normalle?me döneminde, özellikle pikten sonra bir plato çizdi?i ve daha sonra a?a?? dü?tü?ünü hepimiz gördük.
*Bu a?a?? dü?mesinden sonra birçok ülkede görüldü?ü gibi dalgalanmalar olabilir. Bu dalgalanmalara bizim tedbirlere uymam?zla do?ru orant?l?. Ama bu dalgalanman?n bu kadar fazla olaca??n dü?ünmemi?tik.
*Bu anlamda genel bir durumdan öte bölgesel oldu?unu biliyoruz. Bu nedenle tedbirlere ?srarla uyulmas? gerekti?ini alt?n? çiziyorum. Bir soka?a ç?kma yasa?? gündemimizde olmad???n? tekrar belirtmek istiyorum.
KORONA ?LACI AÇIKLAMASI
Oxford Üniversitesi’nin bahsetti?i ilaç bir kortizon. ?imdi de?il daha önce salg?n?n ilk günlerinde gündemimizde olan bir ilaçt?. Daha çok iltihab? önlemek üzere uygulanan bir ilaç.
*Bu ilaç yap?lan çal??mada geç dönem solunum s?k?nt?s? olan hastalara uyguland???nda bu sonucun elde edildi?ini belirten bir durumdu. Biz ba?tan itibaren tedavide hem genel hem de hedefe yönelik uygulamalar?m?z oldu. Genele yönelik bu anlamda kortizon kullan?ld??? gibi yine hedefe yönelik etkili olarak ilaçlar? da kulland?k.
*Ba??ndan beri kulland???m?z ama hangi hastaya kulland???m?z?n da net belli oludu?u bu ve benzeri ilaçlar? kulland???m?z?, rehberimizde oldu?unu söylemek istiyorum.
*?ngiltere’de baz? vakalarda uygulanan ilac?n sadece bu ilaç özelini de?il hem genel hem hedefe yönelik ilaçlar anlam?nda, özellikle sitokin f?rt?nas?n?n oldu?u hasta grubunda kulland???m?z? söylemek istiyorum.
“GENÇLERDE ARTI? YOK”
*18 ya? alt? gençlerimizde bir art?? olmad???n? rahat söyleyebilirim. Demin verdi?im rakamlarda vaka say?s?nda ya? ortalamas?n?n a?a?? dü?tü?ünü ifade ettim. Özellikle gençlerin soka?a ç?kmas?yla birlikte bu oran?n artt???n? ve ortalama ya?? a?a??ya çekti?ini söyledim.
*Özellikle ?u dönemde giderek bu ya? da??l?m? 70’lerden 73-74’e ç?kt???n? görüyoruz. Ya? aral???n?n yukar? do?ru ç?kt???n? söyleyebilirim.
*Büyüklerimizin bu anlamda hassas olmalar?n?, zorunlu olmad?kça d??ar? ç?kmamalar?n?, kronik hastal??? olan büyüklerimiz için de ifade ediyorum. Ç?kmalar? gerekiyorsa maskesiz ç?kmamalar? gerekti?inin alt?n? çiziyorum.
BEDELL? ASKERL?K, LGS VE YKS SINAVLARI
*Bedelli askerlikle ilgili onun devam?ndan yana olundu, bu anlamda Bilim Kurulu’nun tedbirleri önermesi ?eklinde yakla??m oldu, 28 gün uygulamas? devam etmi? olacak.
*Ö?rencilerimizle ilgili hem LGS hem YKS ile ilgili ?u dönemde s?nav?n olabildi?ince güvenilir yap?lmas? ?eklinde Bilim Kurulu’nun önerisi oldu.
*Her türlü tedbirler al?nmas? noktas?nda hem rehber yay?nland? hem ilgili birimlere hangi tedbirlerin al?nmas? gerekti?i hat?rlat?lm?? oldu.
*Her iki s?nav için Bilim Kurulu’nun özellikle s?nava giri? saatleri ba?lang?ç saatleri ve ç?k?? saatleri olmak üzere daha güvenilir bu s?nava geli?lerini sa?lamak üzere tedbir al?nmas?, gerekti?inde soka?a ç?kma dahil olmak üzere o saatlerle ilgili önerisi oldu.
*Say?n Cumhurba?kan?m?zla bu öneriyi payla?t?m. Say?n Cumhurba?kan?m?z konuyla ilgili hasssasiyet gösterilmesi gerekti?ini, s?nav giri? ve ç?k??lar?n güvenli yap?lmas?n?n talimat?n? vermi? oldular. Hangi saatlerle ilgili olmas? gerekti?ini, yanlar?nda iki ki?i olmas? kayd?yla ?çi?leri Bakanl???m?z bugün aç?klama yapm?? olurlar.
*Toplum Bilimleri Kurulu kendi aralar?nda toplan?yor. Ba?kanl???mda da toplant?lar yap?l?yor. Sosyolojik ve psikolojik etkilerini görmek anlam?nda birtak?m çal??malar yap?l?yor.
*Önümüzdeki günlerde bununla ilgili geni? aç?klamalar? olacak. Bununla ilgili zannediyorum gelecek hafta birtak?m aç?klamalar? yapmaya ba?larlar diye dü?ünüyorum.
A?I ÇALI?MALARINDA SON DURUM
*A?? çal??malar?yla ilgili daha önce bahsetmi?tim, TÜB?TAK ve TÜSEB’in destekledi?i kimi merkez ve üniversitelerde çal??malar? ba?latt?k.
*Hayvan çal??malar? da devam ediyor. Klinik safhas?na gelmi? de?iliz. Dünyada da bu anlamda klinik safhaya gelmi? olan a?? çal??malar?n?n say?s?n?n az oldu?unu biliyoruz.
*Çin ve Rusya ile a?? çal??malar?n? i?birli?ini geli?tirmeyi, klinik çal??ma baz?nda bu i?birli?ini daha güçlendirmeyi konu?tuk. Bilim heyetlerimiz kar??l?kl? görü?üyorlar, çal??maya devam ediyorlar.
*Önümüzdeki aylar, erken dönemde klinik çal??malar?n?n Türkiye’de gelebilece?ini ?u an söylemem zor. ?ki çal??man?n birinin Eylül, birinin Ekim ay?nda klnik çal??ma safhas?na gelebilece?ini söyleyebilirim.
*?kisinin iki farkl? üniversitemizde olan çal??ma. Bir geli?me oldu?unda aç?klam?? oluruz.
“TOPLUMDA YAYGIN B?R TA?IYICILI?IN OLMADI?INI SÖYLEYEB?L?R?Z”
*Bu çal??ma ?u an 153 binin yar?s?na yak?n? tamamland?. Ön bilgileri ise toplumda PCR ile yap?lan numune sonuçlar?nda binde 2-2,5’larda oldu?unu görüyoruz. Yani çok yüksek olmad???n? görüyoruz. ?kinci yapt???m?z antikor testi, ba??? durumunu bilmek.
*Bununla ilgili yar?s?na yak?n? yap?lan çal??man?n ?u anda yüzde 1,5’lar?n alt?nda oldu?unu görüyoruz. Belki de yüzde 1’e yak?n olabilir.
* Bunu Türkiye baz?nda söylüyorum, sürü ba????kl???n?n asl?nda öyle kolay bir ba????klama olmad???n?, buradan çok net söyleyebiliriz.
*Toplumun yüzde 60-65’inin koruyuculu?un sa?lanm?? olmas? gerekiyor. 40-45 misli benzer bir salg?n? görmemiz gerekiyor. Bu anlamda sürü ba????kl???n?n anlaml? olmad???n? ?imdiden çok rahat söyleyebiliriz.
*Bizim hedefledi?imiz biri toplumda gerçekten ta??y?c?l???n oran?n? bilmekti. Çünkü bu taramada semptomu olmayan ki?ilerdi. TÜ?K’le birlikte yap?lan çal??malarda binde 2’lerde olan ta??y?c?l?ktan bahsediyoruz.
*Toplumda yayg?n bir ta??y?c?l???n olmad???n? çok rahat söyleyebiliriz. ?imdiden herkesin test yapt?rmak için gayret içinde olmamas? gerekti?ini de buradan anlam?? oluyoruz.
*Sürü ba????kl??? kolay sa?lanabilir mi? Belirti çok vermedi?i için antikor insan?m?z?n say?s? fazla olabilir mi? Sürü ba????kl??? mant???n?n da bu anlamda do?ru olmad???n? anlam?? oluyoruz.
“BAZEN DOZUNUN ÇOK KAÇTI?INI MAALESEF ÇOK GÖRÜYORUZ
*(Moda, Maçka Park? ve ?stiklal Caddesi’ndeki görüntüler)Bu tür görüntülerin olmas?n? asla arzu etmiyoruz. Bununla ilgili il h?fz?s?hha kurumlar?m?z?z tedbirleri alma yetkisine sahip.
*?lgili illerimiz, ilgili bölgelerde mülki amirlerimiz bu konuyla ilgili hassasiyet göstererek gere?ini yapabilir durumdalar.
*Bu anlamda vatanda??m?z?n kendi iste?i ve talebiyle bu kurallara olabildi?ince uymas?n?n gereklili?ini söylemeye çal???yoruz. Ama bazen bunun dozunun çok kaçt???n? maalesef çok görüyoruz.
*Bu noktada vatanda??m?zdan istirham?m?z lütfen kendi sa?l???n?z sadece de?il toplumun sa?l??? için bu önemli. Bu salg?n ki?iden ki?iye bula?an bir salg?n. Bir ba?ka ki?inin hakk?na girmi? oluyoruz.
*Bu salg?n?n genç oldu?umuz için yeri geldi?inde belirti vermedi?i için kendisinde daha büyük sorun olu?turmayaca??n? dü?ünen genç yavrular?m?z daha rahat hareket etmiyor olmal?d?rlar.
*Zorunlu olarak bu kurallara uymak hassasiyetlerini gösteriyor olmad?rlar. Bunda büyüklerimizin, annelerimizin, babalar?m?z?n, dostlar?m?z?n, arkada?lar?m?z?n hakk? var.
*Gereken hassasiyeti gösterece?imizden emin olmak istiyorum. Antikorla ilgili net çal??ma yok. Belli dönem antikorun pozitif kald???n? biliyoruz, ne kadar koruyabilir oldu?u hakk?nda net bir bilgi yok.
?u dönemde bu antikorun varl???n?n devam etti?ini, korudu?unu söyleyebiliriz. Süresiyle ilgili daha net bir ?ey söyleyemeyiz, yani dünya da söyleyemiyor.