?zmir’in dijital göçebe turizminde ön planda yer almas?n? sa?layacak özelliklerine dikkat çeken CHP ?zmir Milletvekili Ümit Özlale, “Dijital göçebeler için do?ru finansal mekanizmalar? kurarsak onlar?n katk?s? ?ehirlerin sermayesi olabilir. ?zmir, çok farkl? ülke ve co?rafyalardan gelen insanlar?n beraber hikâye yazabildi?i bir ?ehir. Dijital göçebelere bakarken bu hikâyeyi nas?l kurgulayaca??m?z? da dü?ünmemiz laz?m” dedi.
Balkan kentleri aras?nda turizm, ekonomi ve kültür alanlar?nda i? birli?ini art?rmak ve kent diplomasisini geli?tirmek amac?yla kurulan B40 Balkan ?ehirleri A??'n?n “B40 Kültürel ve Ekonomik ??birli?i Zirvesi”, ?zmir Büyük?ehir Belediyesi ev sahipli?inde devam ediyor. Dijital Göçebelik, Beyin Dola??m?, Yetenek Çekimi, Yöneti?im ve Kentsel ?novasyon konular?n?n gündeme geldi?i zirvede, CHP ?zmir Milletvekili Ümit Özlale de dijital göçebeli?e dair bir konu?ma gerçekle?tirdi. 21. yüzy?lda kentleri tan?mlayan ?eyin binalarda olan kökler de?il, farkl? yerlerden gelen insanlar?n buldu?u anlam oldu?unu ifade eden Özlale, “D??ar?dan biri ?zmir’e neden gelsin? Gelmesi için çok sebep var. Buras? çok güzel bir yer. Dijital göçebeler için do?ru finansal mekanizmalar? kurarsak onlar?n katk?s? ?ehirlerin sermayesi olabilir. Bizim yapmam?z gereken ?ey, do?ru finansal araçlar? kurgulayarak kentlerin ve toplumun geli?imine katk?da bulunmak. ?zmir, çok farkl? ülke ve co?rafyalardan gelen insanlar?n beraber hikâye yazabildi?i bir ?ehir. Dijital göçelere bakarken bu hikâyeyi nas?l kurgulayaca??m?z? da dü?ünmemiz laz?m” diye konu?tu.
“Bunu kaç?rma lüksümüz yok”
Prof. Dr. Ümit Özlale, dijital göçebeli?in 4. sanayi devriminin getirdi?i yeni kavram oldu?unu söyleyerek, “Küresel ölçekte dijital göçebeler 40 milyonu geçti, 2030’a kadar 60 milyonu geçmesi bekleniyor. Ola?anüstü bir tecrübe, networking ve bilgilerin çarp??t?r?lmas? için bir f?rsat önümüzde duruyor. Türkiye teknoloji ve internet altyap?s?nda halâ çok geride. Merkezi hükümetten teknoloji ve internet altyap?s? beklentisi var. Elektriklerin s?k s?k kesildi?i yerde dijital göçebeleri çekemezsiniz. Türkiye’de ciddi bir bar?nma problemi var. Bu ?zmir’de de var. Göçebeleri çekerken bu bar?nma problemini de halletmeniz gerekiyor. Dijital göçebeler için dünyan?n farkl? destinasyonlar?nda oteller yapan ?irket var. Bu yat?r?m? buraya çekmemiz gerekiyor. Biz bunu devlet politikas? ve yerel yönetim politikas? haline getireceksek bunun getirece?i sorunlar?n da fark?nda olmam?z gerekiyor. F?rsat ve sosyal denge aras?nda ince bir çizgi var” sözlerine yer verdi.
“Dijital göçebelerin yüzde 64’ü Z ve Y ku?a??”
Dijital göçebelerin yüzde 17’sinin y?ll?k 25 bin dolar?n alt?nda, yüzde 37’sinin 25 bin-75 bin dolar, yüzde 30’unun 75 bin-150 bin dolar, yüzde 16’s?n?n 150 bin dolar üzeri gelir elde etti?ini ifade eden Özlale, “Dijital göçebelerin yüzde 64’ü Z ku?a?? ve Y ku?aklar?ndan olu?uyor. Z ku?a??n?n pay? 2019’da yüzde 1’in alt?ndayken, 2024’te bu oran yüzde 26’ya ç?kt?. Etnik çe?itlilik de art?yor. Afrikal?-Amerikal? göçebelerin oran? dört y?lda yüzde 13’ten 21’e yükseldi. Göçebeler, genç, mobil, kültürel aç?dan daha çe?itli ve teknolojiye entegre bir nüfus. Göçebelerin yüzde 79’u aktif olarak yapay zekâ kullan?yor. Göçebelerin yüzde 23’ü çocuklar?yla seyahat ediyor” gibi istatistiksel verileri payla?t?.
Dijital göçebe uygunluk kriterleri
Dijital göçebelerin sadece tek ba??na gezen gençlerden ibaret de?il, teknoloji ile iç içe ve aile odakl? bir yap?da oldu?unu ifade eden Özlale, ?ehirler aras?nda dijital göçebe uygunluk kriterlerlerini de payla?t?. Özlale, “?zmir, kültürel çe?itlilik, yürünebilirlik ve sosyal ya?amda güçlü; internet h?z? ve vize kolayl???nda geride. Belgrad ve Sofya, uygun ya?am maliyetlerinde öne ç?k?yor. Atina, kültürel çe?itlilik ve sosyal ya?am aç?s?ndan ?zmir’e benziyor ama internet altyap?s?nda daha avantajl?” dedi. Türkiye ve di?er Balkan ülkelerinin sermaye birikimi ya da yat?r?m aç?s?ndan kalk?nma ajanslar? gibi kurulu?lar?n finansman?na muhtaç oldu?unu dile getiren Özlale, konu?mas?n?n sonunda zirveye ev sahipli?i yapan ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Dr. Cemil Tugay’a te?ekkür etti.
“Sorunlar?n üstesinden birlikte gelmeliyiz”
Yazar ve Yarat?c? Bürokrasi Hareketi Öncüsü Charles Landry, ?ngiltere’den çevrimiçi olarak zirveye ba?land?. 5 y?l önce ?zmir’e geldi?ini ve kentin güzelli?inin hala akl?nda oldu?unu ifade eden Landry, “Yapt???m?z ?ey ya?anabilir ?ehirler yaratmak. Biz de buna ‘yarat?c? ?ehir yaratman?n sanat?’ diyoruz. Bu durum cesaret gerektiriyor. Zorlu bir süreç ve ele al?nmas? gereken etik sorular da var. ?ehirleri in?a ederken tekrar dü?ünmeli, B plan?m?z olmal?. ?nsanlar hem evde gibi hissetmek hem de daha büyük dünyan?n parças? olmak istiyor. En büyük çeli?kilerden biri de bu. ?ehriniz daha kapal? m? yoksa daha aç?k m?? Di?eri ise do?aya bir ses verecek miyiz? Do?an?n da konu?ma hakk? olacak m?? Üçüncü unsur ise dayan??ma. Ya?l? insanlar dünyan?n büyük sorunlar?na çözüm getirmedi. Sistemin çal??ma ?eklini de?i?tirmek kolay de?il. Yeni i? birli?i olu?turup sorunlar?n üstesinden birlikte gelmemiz gerekiyor” ifadelerini kulland?.
Dijital göçebelik konu?uldu
Zirve, “Dijital Göçebelik, Beyin Dola??m? ve Yetenek Çekimi” temal? panelle devam etti. Ege Genç ?? ?nsanlar? Federasyonu (EG?FED) Ba?kan? Alp Avni Yelkenbiçer moderatörlü?ünde gerçekle?en panelde; ara?t?rmac? ve politika dan??man?, dijital göçebelik uzman? Dr. Kaisu Koskela, CoSTAR Creative Technologies Direktörü Dr. Vicki Williams, Zagreb Belediyesi Bilgi ??lemleri Daire Ba?kan? Drazen Lucanin ve ?zmir Ticaret Odas? Yönetim Kurulu Ba?kan Yard?mc?s? Emre K?z?lgüne?ler konu?mac? olarak yer ald?.
“?zmir bir ho?görü ?ehri”
Ara?t?rmac? ve politika dan??man?, dijital göçebelik uzman? Dr. Kaisu Koskela, panele online olarak ba?land? ve bir sunum yapt?. Koskela, “Dijital göçebelik pandemi zaman?nda ba?layan bir ?ey. Bizim bunun üzerine çal??mam?z gerekiyor” dedi. CoSTAR Creative Technologies Direktörü Dr. Vicki Williams ise sunumunda mekan odakl? ihtiyaçlar?n gözetilmesi gerekti?ine dikkat çekti. Zagreb Belediyesi Bilgi ??lemleri Daire Ba?kan? Drazen Lucanin de dijital göçebeli?in Zagreb için önemli oldu?unu belirterek, ?ehrin ve hizmetlerin eri?ilebilir olmas? gerekti?ini söyledi. ?zmir Ticaret Odas? Yönetim Kurulu Ba?kan Yard?mc?s? Emre K?z?lgüne?ler ise “Dünyada Portekiz mesela bu ülkelerden biri. ?spanya, ?talya, Yunanistan bu konuda güzel giri?imlerde bulundu. Dijital göçebeli?i turizm modeli haline de getirdiler. Ekonomik kalk?nma yönünden ona bakmak istiyorum. ?zmir bir ho?görü ?ehri. O yüzden de Türkiye'de di?er ?ehirlere nazaran bu bölgenin dijital göçebe turizmiyle ilgili ön planda oldu?unu dü?ünüyorum” sözlerine yer verdi.
Kentsel inovasyon konu?uldu
Günün üçüncü paneli ise, “Misyon Odakl? Yöneti?im ve Kentsel ?novasyon” oldu. Ege Üniversitesi’nden Prof. Dr. Aykut Lenger moderatörlü?ünde gerçekle?en panele, Frans?z Kalk?nma Ajans? (AFD) Belediye Altyap? Sektörü Proje Yöneticisi Tülin Keyik, Avrupa ?mar ve Kalk?nma Bankas? (EBRD) Altyap?dan Sorumlu K?demli Bankac? Begüm ?rhan ve Uluslararas? Finansman Kurumu (IFC) Altyap? Yat?r?m Sorumlusu Müge Sandal panelist olarak kat?ld?. ?zmir ba?ta olmak üzere birçok belediyeyle finansman konusunda çal??t?klar?n? söyleyen Avrupa ?mar ve Kalk?nma Bankas? (EBRD) Altyap?dan Sorumlu K?demli Bankac? Begüm ?rhan, “Her ?ehir, kendine has. Problemler ve çözümler farkl?. Ama bir çözüm var ki herkes için ortak, finansman” dedi. ?rhan, ?zmir'in de yer ald??? Ye?il ?ehir Eylem Plan?'ndan da bahsetti. Frans?z Kalk?nma Ajans? (AFD) Belediye Altyap? Sektörü Proje Yöneticisi Tülin Keyik, “Türkiye'de 20 senedir aktifiz. Ye?il hareketlilik, su dirençlili?i projelerine fon yaratmaktay?z. Biz ?ehirleri daha ya?anabilir ve çekici k?l?yoruz. Bunlar ana hedeflerimiz” diyerek ?zmir Büyük?ehir Belediyesi ile ortak yapt?klar? çal??malardan bahsetti. Uluslararas? Finansman Kurumu (IFC) Altyap? Yat?r?m Sorumlusu Müge Sandal ise, yenilikçi yat?r?mlar? çok önemsediklerini, 2000'lerin ba??nda belediyelere yat?r?m yapmaya ba?lad?klar?n? aktard?.