SONKALE?ZM?R-?zmir'in Karaburun ilçesinde fok bal?klar?n?n üreme alan?na kuruldu?u gerekçesiyle büyük tepki çeken demir iskele ile ilgili y?k?m i?lemini yapmak üzere bölgeye giden ?zmir Büyük?ehir Belediyesi ekipleri engellendi. Dün sabah saatlerinde y?k?m karar? gere?ince Mordo?an Ay?bal??? Mevkii’ndeki kaçak iskeleyi y?kmak için gelen ?zmir Büyük?ehir Belediyesi ilgili birimlerince y?k?m gerçekle?tirilemedi.
?zmir Belediyesi Zab?ta, ?tfaiye, Yap? Kontrol, Fen ??leri Y?k?m ?ubesi ve Çevre ?ehircilik ?l Müdürlü?ü ekipleri Mordo?an Ay?bal???’ndaki eski ad?yla Seal Beach yeni ad?yla For You 35 i?letmesine giremedi.
??letme, özel mülk oldu?u gerekçesiyle direnç göstererek ekiplerin karadan iskeleye ula??m?n? engelledi. Bunun üzerine denizden iskeleye ula?mak için ?zmir’den ?tfaiye Botu ça?r?ld?. Mordo?an bal?kç? bar?na??ndan bota binerek iskeleye denizden ula?mak isteyen y?k?m ekibi bu seferde karaya ç?kart?lmad?. ??letme personeli ve i?letmeye destek veren tatilciler, itfaiye botunun önünde yüzerek ç?k??a engel oldu. Sahil Güvenlik Botu taraf?ndan yüzenlere yönelik yap?lan uyar?lar dikkate al?nmad?. Bölgede konu?lanan Karaburun Jandarma Komutanl???n?n varl??? sonuca bir katk? sa?lamad?. 2023 Haziran ba??ndan bugüne ba?ta görev ve yetkisi oldu?u halde Karaburun Belediyesi’nin y?k?m? gerçekle?tirmemesi ve devam?nda kurumlar aras? yetki tart??mas?na giren Mordo?an Ay?bal???’ndaki kaçak iskele, Özel Çevre Koruma Bölgesi s?n?rlar? (ÖÇKB) içinde yer al?yor.
Konuya ili?kin Sualt? Ara?t?rmalar? Derne?i/Akdeniz Foku Ara?t?rma Grubu (SAD-AFAG) ve Karaburun Yerel Fok Komitesi taraf?ndan yap?lan ortak aç?klamada ?öyle denildi:
“Karaburun-Ild?r Körfezi Özel Çevre Koruma Bölgesi s?n?rlar? içinde, 1/25000 Ölçekli Naz?m ?mar Plan? Plan Hükümlerinde Akdeniz Foku ve ya?am alanlar?na ili?kin plan notlar? da olan Mordo?an Ay?bal??? Mevkii, dünya çap?nda nesli tehlike alt?nda olan Akdeniz foklar?n?n ülkemizdeki nadir yavrulama ve ya?am alanlar? aras?nda. Akdeniz Foklar? bu kayal?k alanlardaki ma?aralarda iki y?lda bir yavru do?ruyor ve hem insan bask?s? hem de do?an?n sert ko?ullar?na kar?? neslini sürdürmeye çal???yor. 4,5 ay boyunca ma?aralarda yavrusunu emziren Akdeniz Foklar? daha sonra ma?ara d???nda yüzmeyi ö?retiyor. Akdeniz Foklar?n?n son s???naklar? olan bu ma?aralar ve çevresindeki karasal ve denizel alanlar özellikle korunmas? gereken alanlar. Bu nedenle ma?ara önü, üstü ve çevre alan?n?n korumadaki önemi büyük. Yerel yöneticilerin ve bu alanlardan yararlanan i?letmelerin korumada duyarl? davranmas? öncelikli olmal?. Zira nesli tehlike alt?nda olan canl?lar?n ya?am alanlar? ile birlikte korunmas? hem ulusal mevzuat?m?z hem de taraf olunan uluslararas? sözle?melerde taahhüt alt?ndad?r.
Akdeniz Foku ve ya?am alanlar? titizlikle korunmas? gerekirken Mordo?an Ay?bal???’ndaki iskele, do?al ya?am ve dokunun nas?l önemsenmeden kullan?ld???n?n somut bir örne?i. Karaburun Yar?madas? ÖÇKB kapsam?nda koruma ko?ullar?n?n olu?turdu?u bir bölge olmas? gerekirken yanl?? uygulamalar?n cirit att??? bir bölge durumuna geldi. Mordo?an Ay?bal???’nda 1 y?l? a?an sürede ruhsats?z bir iskele’nin kurumlar?n yetki tart??malar?yla ayakta kalmas? ve bu ayakta kal??a kurumlar?n seyirci kalmas? çözüm üretememesi üzüntü verici. Turizm sezonu öncesi ortadan kald?r?lmas? gereken kaçak iskele y?k?m?n?n temmuz ay?na kadar ertelenerek gelmesi ve y?k?m?n?n gerçekle?memesinden tüm ilgili kurumlar sorumlu.
K?y? alanlar?nda benzer kaçak yap?la?malar?n tekrar ya?anmamas? ad?na Çevre ?ehircilik Bakanl??? Tabiat Varl?klar? Koruma Genel Müdürlü?ü’nden Karaburun-Ild?r Körfezi Özel Çevre Koruma Bölgesi Yönetim Planlar? sürecinde Mordo?an Ay?bal??? Ma?aras? denizel ve karasal alan?n? “Kesin Korunacak Hassas Alan” olarak ilan etmesini bekliyor ve Mordo?an Ay?bal???’ndaki kaçak iskelenin ivedilikle y?k?lmas?n? talep ediyoruz...” denildi.
Ne Olmu?tu?
Mordo?an Ay?bal??? Mevkii’nde Haziran 2023’te sezon aç?l??? yap?lan i?letmenin Akdeniz Foku ve ya?am alan? içinde olan ayr?ca k?y? kanununa da ayk?r? yap?lan kaçak iskelesi, ilgili yerel birimlerce görülmedi?i beyan edilmi?, yerel halk taraf?ndan da protesto edilmi?ti.
SAD-AFAG ve Karaburun Yerel Fok Komitesi’nin 2023 Haziran’dan bugüne takibini yapt??? Mordo?an Ay?bal??? Mevkii’ndeki kaçak iskele konusu ile ilgili yap?lan yaz??malar, incelemeler ve bas?n duyurular? sonucunda;
Mordo?an Ay?bal???’ndaki ?ikayete konu olan iskele için al?nm?? bir izin bulunmad???, kiralama, tahsis, i?letme hakk? veya kullanma izninin olmad???, bina niteli?inde olmasa dahi, yap? olarak kabul edilen iskele vb. imalatlar için ruhsat al?nmas?n?n yasal bir gereklilik olu?turdu?u bu nedenle Mordo?an Ay?bal???’ndaki i?letmeye ait bu kaçak iskelenin ruhsats?z oldu?u ?zmir Çevre ?ehircilik ve ?klim De?i?ikli?i ?l Müdürlü?ü taraf?ndan ilgili birimlere iletilmi?ti. Ayr?ca, Ula?t?rma Bakanl???’n?n Tersaneler ve K?y? Yap?lar? Genel Müdürlü?ü Mordo?an Ay?bal???’ndaki iskelenin Bakanl?k izni olmad???n? resmi yaz?yla SAD-AFAG’a bildirmi?ti.
Ruhsats?z yap?lan kaçak yap?lara ili?kin ?mar Kanunun ilgili maddeleri ve K?y? Kanununun ilgili hükümleri Karaburun Yar?madas? ÖÇKB s?n?rlar? içinde, ruhsats?z yada ruhsat ve eklerine ayk?r? yap? yap?lmas? halinde yasal i? ve i?lemleri gerçekle?tirmenin öncelikle Karaburun Belediye Ba?kanl???’na ait oldu?u yasal süre içinde bu i?lemler gerçekle?tirilmiyorsa ?zmir Büyük?ehir Ba?kanl???’n?n “?mar Denetim Yetkisi “ ile Mordo?an Ay?bal???’ndaki kaçak iskelenin y?k?m?n? gerçekle?tirmesi gerekti?i ?zmir Çevre ?ehircilik ?klim De?i?ikli?i ?l Müdürlü?ü taraf?ndan ilgili birimlerle payla??lm??t?.
Sonuç itibariyle Mordo?an Ay?bal???’ndaki kaçak iskele’nin y?k?m i?lemini bir y?l süren yaz??malar sonucunda Karaburun Belediyesi yerine ?zmir Büyük?ehir Belediyesi üstlenerek bu konuda yap?lacak i? ve i?lemleri yürütece?ine dair ilgili birimleri bilgilendirmi?ti.
SAD-AFAG ve Karaburun Yerel Fok Komitesi’nin 10 May?s’ta ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’ni göreve ça??ran bas?n duyurusu sonras? ?B?B web sayfas?ndan ” ...“Ba?kanl?k Oluru” kapsam?nda 3 May?s 2024 tarihinde söz konusu i?lemin sorumlusu durumundaki i?yerinin yetkililerine tebligat yap?lm??t?r. Tebligat?n ard?ndan 15 günlük zorunlu yasal sürecin tamamlanmas?yla birlikte y?k?m i?lemi Fen ??leri Dairesi Ba?kanl??? taraf?ndan yürütülecektir...” denilerek bir duyuru yap?lm??t?.
SAD-AFAG ve Karaburun Yerel Fok Komitesi son süreçte bu y?l içinde May?s ile Temmuz aylar? aras?nda ?zmir Büyük?ehir Belediyesi ile ileti?imlerini sürdürerek sürecin takibini yapm??t?.
Bu arada, Sualt? Ara?t?rmalar? Derne?i (SAD) taraf?ndan konuyla ilgili mevzuata kesin ayk?r?l?k gösteren Mordo?an Ay?bal???’ndaki i?letme ve Karaburun Belediyesi'ne yap?lan suç duyurusu süreci de devam ediyor..