?zmir Büyük?ehir Belediyesi’nin ev sahipli?inde Folkart i? birli?inde Kültürpark Atlas Pavyon Sanat Galerisi’nde 29 A?ustos’ta kap?lar?n? açan ve 21 Aral?k’ta son bulan dünyaca ünlü medya sanatç?s? Refik Anadol’un “?ifan?n Alg?s?” ve “Makine Rüyalar?: Ege” sergileri kapsam?nda “Yapay Zekâ Ça??nda Yeni Medya ve Dijital Sanat” masterclass program? düzenlendi. Programa medya sanatç?s?, RAS Direktörü Refik Anadol çevrimiçi olarak kat?l?rken; Etkinlik ?leti?imi Stratejisti ve Ayy?ld?z Comm. Kurucu Ba?kan? Cengiz Ayy?ld?z, akademisyen, yazar, sanatç? Prof. Dr. Selçuk Artut, küratör Ay?e Demirci ve akademisyen, multimedya sanatç?s?, deneysel film yönetmeni ?rem Çoban konu?mac? olarak yer ald?. Masterclass program?n?, Ya?ar Üniversitesi, ?zmir Ekonomi Üniversitesi, Dokuz Eylül Üniversitesi, ?zmir Kâtip Çelebi Üniversitesi ve Ege Üniversitesi’nin ?leti?im Fakültesi ile Güzel Sanatlar Fakültesi’nden akademisyenler ile lisans ve yüksek lisans ö?rencileri takip etti.
Yapay zeka önemli bir role sahip
Günün ilk oturumu, “Dijital Deneyim Ekonomisinde Ekosistem Üyeleri ?çin F?rsatlar” ba?l???yla düzenlendi. Cengiz Ayy?ld?z konu?mas?nda, Türkiye’de ve dünyada dijital sanat ve dijital deneyim endüstrilerinin gidi?at?, yarat?c? endüstriler ba?lam?nda kamu ve özel sektör destekleri ile sanatç?lar?n ve stüdyolar?n kendilerini ifade edebilecekleri alanlar konular?na de?indi. Ayy?ld?z, “Sizin için baz? veriler toplad?m. 2021 y?l?nda dijital sanatlarla ilgilenen, 1 milyon dolar?n üzerinde varl??a sahip koleksiyonerlerin sanata yapt?klar? yat?r?mlar içinde dijital eserlerin pay? yüzde 12 iken, bu oran?n 2026’da yüzde 40’a ç?kaca?? öngörülüyor. PricewaterhouseCoopers’?n bir ara?t?rmas?na göre, deneyimsel dijital sanat pazar?n?n küresel büyüklü?ü 2024 y?l?nda yakla??k 19 milyar dolar seviyesinde. 2030 y?l? için yap?lan öngörüler ise bu pazar?n 60–65 milyar dolara ula?aca??n? gösteriyor. Türkiye’de ise bu ekonominin mevcut büyüklü?ü yakla??k 600 milyon dolar seviyesinde. Türkiye pazar?n?n da 2033 y?l?na kadar yakla??k 4 milyar dolara ula?mas? bekleniyor. 2020–2024 y?llar? aras?nda dijital sergi say?s?nda yakla??k iki kat art?? ya?and?. Ayr?ca dijital i?ler, klasik sergilere k?yasla yüzde 30–45 oran?nda daha uzun ziyaret süresi yarat?yor” dedi.
Eser ve mekân ili?kisi
Program, Ay?e Demirci ve ?rem Çoban’?n anlat?mlar?yla “Yeni Medya Sanat?n?n Küratöryel ve Sergileme Boyutlar?” ba?l???yla devam etti. Dijital eserlerin galerilerdeki sergilenme sorunlar?ndan ar?ivlemeye, donan?m ba??ml?l???ndan “etkile?im” temelli sergilere kadar pek çok kritik ba?l??? ele al?nd?. Küratör Ay?e Demirci sergileme ve mekân ili?kisinden bahsederken, multimedya sanatç?s?, akademisyen ?rem Çoban ise eserleri üzerinden aç?klamalarda bulundu.
Yazar ve sanatç? Prof. Dr. Selçuk Artut, “Yapay Zeka ve Yarat?c?l?k: Yapay Zeka Araçlar?yla Uygulamal? Görüntü Olu?turma” atölyesini gerçekle?tirdi. Uygulamal? atölyede, yarat?c? görüntü olu?turma için h?zl? mühendislik teknikleri, ComfyUI arayüzünün ve i? ak??? mant???n?n temelleri kat?l?mc?lara aktar?ld?.
Refik Anadol ile final söyle?isi
Masterclass program?n?n kapan?? etkinli?inde çevrimiçi olarak kat?lan Refik Anadol, “Sanat?n Gelece?i, Veri ve Bilinç” ba?l?kl? söyle?ide sanal mekânlar?n s?n?rlar?n?, kolektif bilinç kavram?n? ve dünyaca ünlü “Makine Rüyalar?” fikrinin felsefi kökenlerini ele ald?. Anadol, “?u anda oldukça zorlu bir çal??ma sürecindeyiz. Dataland isimli yapay zekâ müzemizin in?aat?n?n son a?amalar?na gelmi? bulunuyoruz. Milyarlarca pikselden olu?an bir mekân ve çok say?da süper bilgisayardan olu?an bir sistem kurmaya çal???yoruz” dedi. Üç ya??ndan itibaren ?zmir’e gelmeye ba?lad???n? ve 19 y?l boyunca her yaz bu ?ehirde bulundu?unu dile getiren Anadol, ?zmir’e duydu?u sevgiyi kat?l?mc?larla payla?t?. Çocukluk y?llar?nda, bir y?lba?? gecesi annesinden hediye olarak ald??? bilgisayar?n hayat?nda bir dönüm noktas? oldu?unu belirten Anadol, çal??malar?ndan ve projelerinden de söz etti. Anadol, veriye bak???n? ?u sözlerle ifade etti: “Veri benim için sadece rakamlardan ibaret de?il; bir sistemin kendi içinde konu?ma biçimi ve saklad??? hat?ralar?n ötesinde, ba?l? ba??na bir hat?ra formu. Veriyi bu ?ekilde dü?ünmeye ba?lad???mda, onun görsel anlamda renk, form, h?z, animasyon, tekstür ve daha pek çok unsur üzerinden dönü?türülebilen bir yap?ya sahip oldu?unu fark ettim. Yani demek istedi?im ?u: Veri, klasik bir pigmentin ötesine geçip erimeyen, donmayan ve fizik kurallar?n?n d???na rahatl?kla ç?kabilen bir maddeye dönü?tü?ünde, üretimlerimde en yo?un biçimde kulland???m unsur hâline geliyor.”
“Yapay Zeka Ça??nda Yeni Medya ve Dijital Sanat” masterclass program?, toplu foto?raf çekimi ve kat?l?mc? belgelerinin takdimiyle sona erdi.