Atatürk, hem dü?man? hem i?birlikçileri yendi

26. GENELKURMAY BA?KANI ?LKER BA?BU?'DAN 30 A?USTOS ZAFER?'N?N YIL DÖNÜMÜNDE ÇARPICI AÇIKLAMALAR:
Ba?bu?, böyle dedi ve ekledi: Atatürk bu ba?ar?s?n? Türk Milleti'ne, TBMM'ye ve Türk Ordusu'na dayand?rd?.
Atatürk'ün gösterdi?i yolda ilerleyen Türkiye'yi hiçbir gücün yenemeyece?ine olan inanc?m?z? korumal?y?z…
Sevgili okurlar?m,
“Büyük Taarruz”un ve “Büyük Zaferin” 97'nci y?l dönümü hepimize kutlu olsun.

Bildi?iniz gibi; Yunan ordusu 15 May?s 1919'da ?zmir'i i?gal etmi?, ancak 3 y?l 4 ay sonra kahraman Türk Ordusu, bu güzel kentimi­zi Yunan ordusunun i?galinden kurtarm??t?. Bu sürece “Kurtulu? Sava??” diyoruz. “Milli Mücadele” sürecinde 7'den 77'ye tüm ku­?aklar?n mutlaka bilmeleri gere­ken binbir güçlükle kar?? kar??ya kal?nd?. Yani Kurtulu? Sava?? kolay kazan?lmad?.

Türk Silahl? Kuvvetleri'nin 26'nc? Genelkurmay Ba?kan? emekli Orgeneral ?lker Ba?­bu? ile 30 A?ustos nedeniyle yapt???m?z söyle?ide bunlar? ele alaca??z.

***

U?UR DÜNDAR (U.D.): Say?n Ba?bu?, ba?a dönersek, Yu­nanistan'?n ?zmir'e ç?k???n? anlat?r m?s?n?z? Nas?l oldu bu ç?k???

?LKER BA?BU? (?.B.): Kurtulu? Sava?? mücadelesine iki önemli olay?n büyük etkilerinin oldu?unu söyleyebiliriz. Birincisi, Rusya'da Ekim 1917'de ger­çekle?tirilen ihtilaldir. Bu ?htilal sonucunda Rusya 1'inci Dünya Sava??'ndan ç?km?? ve Kurtulu? Sava?? esnas?nda da Türkiye'nin yan?nda yer alm??t?r.

?kincisi, 15 May?s 1919'da ?zmir'e Yunan askerinin ç?k­mas?d?r. Bu olay Anadolu'daki silahl? mücadelenin, yani Kuvay? Milliye hareketinin do?mas?n? tetiklemi?tir. Özellikle Bat? Ana­dolu uyanm??t?r. 1. Dünya Sava?? ç?kt???nda Yunan Kral? Konstantin, Almanya'ya yak?nl?k duyuyordu. Ba?lang?çta Yunanistan sava?ta yans?zl??? seçmi?ti.

Giritli Venizelos ise Yunanis­tan'?n ?tilaf devletleri ile ha­reket etmesi halinde, ‘Büyük Yunanistan'?n (Megali ?dea) kurulmas? yönünde önemli kazan?mlar elde edece?ini dü?ünüyordu.

11 Haziran 1917'de Kons­tantin tahttan uzakla?t?r?ld?. Yunanistan 1. Dünya Sava­??'na kat?ld?. Çünkü ba?ta ?zmir olmak üzere Bat? Ana­dolu'nun kendilerine verilece­?i sözünü alm??lard?.

Ekim 1920'de Konstantin tekrar tahta geçti. Ama bu sefer Sevr'i kabul ettirmek üzere, Anadolu'da yeni bir askeri hareketin yap?lmas?­na destek verdi.

(U.D.): Bütün bunlar bu süreçte Yunanistan'da da büyük bir güç mücadelesinin oldu?unu gösteri­yor. Peki, Yunanistan'?n Anado­lu'da bir sava?a girmesine kar?? ç?kan ba?kalar? olmad? m??

YUNANLAR, ?Ç?M?ZDEK? HA?NLERE GÜVEN?YORDU

(?.B.): General ?oannis Metak­sas kar?? ç?kanlardan biriydi. Me­taksas, “Yunanistan küçük ama onurlu ve müreffeh bir mem­leket olmak durumundad?r. Maceraya lüzum yok, ?zmir'e ç?kmamal?d?r” de­mi?ti. Ama, ba?takiler onu dinlemediler.

(U.D.): Yunanis­tan'?n, Anadolu'yu ele geçirip kontrol alt?nda tutma planlar?n? anlat?r m?s?n?z?

(?.B.): M. Kemal Atatürk, 1921 y?l?ndaki notlar?nda Yunanlar?n Anadolu'da ne yapmak istediklerini ?öyle de?erlendirmi?ti:

“Yunanlar Anadolu'da bir muhtariyet idaresi (özerk ida­re) olu?turmak ve ordular?n?n hayatlar?n? devam ettirebil­mek amac?yla bu kaynaktan yararlan?p sava?a devam etmek istiyorlar. ?darenin ba??na da bir Yunan prensinin tayinini… Buna, ?ngiltere raz? olmu? durumda.”

M. Kemal Atatürk'ün ifade etti?i gibi, Yunanistan'?n ba?lang?çtaki dü?üncesi; Anadolu'da Yuna­nistan'a ba?l? bir muhtar/özerk idarenin kurulmas?yd?.

Yunanistan'?n dikkate ald?­?? di?er bir husus da; ?stan­bul'daki iktidar?n kendilerine yard?mc? davran??lar içinde bulunabilece?i idi. Yani kendi­leri ile i?birli?i içinde olabile­cek baz? kesim ve kimselerin bulunabilece?ine inanm??lard?.

Yunanistan'?n bu de?erlendirme­leri pek yanl?? de?ildi! Türkiye'de maalesef her dönemde hainler oldu.

DAMAT FER?T VE SALTANAT ?URASI NE ?ST?YORDU?

15 May?s'ta Yunanlar?n ?zmir'i i?gali üzerine, Sadrazam Damat Ferit, ?ura-y? Saltanat-? toplad?. ?ura-y? Saltanat çe?itli kesimler­den ça?r?lan ki?ilerden olu?uyor­du. Vahdettin meclisi kapatm??t?. ?ura-y? Saltanat, büyük bir devletin korumas? alt?na girilmesinden yanayd?.

M. Kemal Atatürk, Büyük Taarruz son­ras?nda yay?mlad??? “Zafer Bildirgesi”n­de bu konuya ?öyle de?inmi?tir:

“?zmir'imizi ihti­ras siyaseti netice­sinde, adeta memnunen dü?mana teslim eden heyet­lerle, milletin hiçbir münase­beti yok idi.”

?zmir'in kaybedili? ?ekli bu nedenlerle gerçekten hazindir, dü?ündürücüdür.

Yunanistan ?ubat 1920'de ?zmir'e yeni kuvvetler ç?kard?. Bu kuvvetler, Haziran 1920'de de U?ak ve Bursa yönünde ilerlemeye ba?lad?. 8 Temmuz 1920'de Bur­sa'y? i?gal ettiler.

ATATÜRK, BURSA'NIN ??GAL? ?Ç?N NE DED??

M. Kemal Atatürk, Bursa'n?n i?galini de ?öyle de?erlendirdi:

“Bursam?z? istila eden Yu­nan kuvvetleri ise ancak ?mparatorlu?un askeri te?ki­lat?yla emel birli?i, hareket birli?i ederek muvaffak ol­mu?lard?r.”

10 Temmuz 1920 günü Büyük Millet Meclisi'ndeki toplant?da yap?lan konu?malar da “Bursa'n?n i?gali”nin ard?ndaki gerçekleri gün ?????na ç?karan ibret dersleriyle doludur.

Burdur Mebusu ?smail Suphi Bey ?unlar? söylemi?tir:

“Bursa'ya giren ve ne yaz?k ki Osmanl? bayra??n? ta??yan Halife ordusu alt?ndaki hain­ler y???n? ile birlik olan Yunan­lar?n, oradaki mukaddes ma­betlerimizi, sanat eserlerimizi tahrip ve tahkir ettikleri ve Müslüman Türk k?zlar?n?n ?rz­lar?n? kirlettikleri i?itilmi?tir. ?stanbul Hükümeti, Osmanl? sanca?? verdi?i Anzavur'u bir avuç vatanseverin üstüne yollad?. Osmanl? bayra?? önde olarak Bursa'ya giriyor. As?l felaket buradad?r.”

Görüldü?ü gibi Bursa yaln?z Yunan ordusu taraf?ndan de?il, Hilafet ordusunun da i? birli?i ile dü?manlarca i?gal edilmi?­tir.

Bursa, 2 y?l, 2 ay süreyle dü?man i?gali alt?nda ya?ad?. 30 A?ustos Ba?komutanl?k Meydan Muharebesi kazan?l­d?ktan sonra, 11 Eylül sabah? Türk Ordusu Bursa'y? dü?man i?galinden kurtard?.

Tarihi olaylar? do?ru bilmeli, iyi anlamal? ve topluma da do?ru ?ekilde anlatmal?y?z. Bursa'n?n kurtulu?u, 30 A?ustos Ba?komu­tanl?k Meydan Muharebesi'nin bir sonucudur.

(U.D.): Sakarya Meydan Muha­rebesi 23 A?ustos 1921 gününden 13 Eylül gününe kadar 22 gün 22 gece aral?ks?z olarak devam etti. Dünya tarihine, e?ine az rastlanan bir meydan muharebesi olarak geçti. Kazan?lan zafer, Yunan ordusu için sonun ba?lang?c?, Türk Ordusu için ise ?zmir'e uzanacak yolun ba?lang?c? oldu.

1922 y?l?n?n bahar?na gelme­sine ra?men, Türk Ordular?'n?n, Yunan ordusuna taarruz ederek son darbeyi vurmak yerine neden beklemeyi tercih etti?i Meclis'te konu?uluyordu.

Say?n Ba?bu?; Ata­türk, Büyük Taarruz için neden bir y?l kadar bekledi?

(?.B.): Evet, Mart 1922 ba?­lar?nda TBMM'de “Niçin taarruz etmiyoruz, ordumuz durdu?u yerde çürütü­lüyor! Gazi niçin cepheye gitmiyor? Bir insan hem TBMM Reisi, hem Ba?komutan olabilir mi? Hemen bir harp encümeni kurulmal? ve bu i? halledilmelidir” diyen muhalif sesler yükseliyordu.

4 Mart 1922 günü M. Kemal Atatürk bu sorulara TBMM'de cevap verdi. O tarihi konu?mada ?unlar? söyledi:

“Ordumuzun karar? taar­ruzdur. Ama yar?m haz?rl?k­la, yar?m tedbirle yap?lacak taarruz hiç taarruz etmemek­ten daha kötüdür. Dü?mana taarruz için üç vas?tan?n haz?rl???n?n yeterli oldu?unu görmek istiyorum. Birincisi, milletin kendisidir. Milletin varl??? ve istiklali için gön­lünde, vicdan?nda belirmi? olan istek ve emellerinin sa?laml???d?r. ?kincisi, milleti temsil eden Meclis'in göste­rece?i kararl?l?k ve yi?itliktir. Üçüncü vas?ta ise milletin silahl? evlatlar?ndan olu?an ordumuzdur.”
ATATÜRK'ÜN BA?ARISININ DAYANDI?I ÜÇ ETKEN

M. Kemal Atatürk, ba?ar?s?­n?, bütün gerçekle?tirdiklerini hep üç temele dayand?rm??­t?r. Bunlar; Millet, Meclis ve ordudur. Vahdettin, ülkenin en zor günlerinde Meclis-i Mebusan'a ihtiyaç duymayarak kapat?rken M. Kemal Atatürk, Kurtulu? Sava??'n? TBMM'den yönetmi?tir. Bu çok önemlidir.

(U.D.): Mart 1922'de Türk Ordusu, Büyük Taarruz için haz?r de?il miydi?

(?.B.): Dü?mana nazaran daha az kuvvetle savunma muharebesi yap?labilir. Ama, taarruz için kuvvet üstünlü?ü­nün sa?lanmas? önemlidir. Ta­rihi gerçekleri bilmeliyiz. Sakarya Meydan Muharebesi'nden önce, seferberlik ilan edilmesine ra?men istenilen say?da asker seferber edilemedi. Türk Ordusu'ndaki er mevcudu 96 bin 326 civar?ndayd?. Yunan ordusunda ise 120 bin er bulunuyordu.

Osmanl? Devleti 1. Dünya Sava??'nda neredeyse 2.5 milyon asker ç?karabilirken, bu ölüm kal?m sava??nda ancak 96 bin 326 asker toplayabilmi?tir.

KURTULU?UN ?LK I?I?ININ YANDI?I YER SAKARYA'DIR

(U.D.): Bunun nedenlerini de anlat?r m?s?n?z?

(?.B.): Osmanl? Devleti 1911'den beri harp içinde. 11 y?l geçmi?. Anadolu bitkin ve harap. Anadolu'nun insan gücünden ancak bu kadar asker seferber edilebilmi?. Di?er bir neden ise; iç isyanlar. ?ç isyanlar daha yeni bitmi?. Karde? kavgas? yeni sona ermi?. Anadolu'da henüz kurtulu? ????? yanmam??.

Kurtulu?un ilk ?????n?n yan­d??? yer Sakarya'd?r. Büyük Ta­arruz öncesi asker say?m?z 207 bin 947'ye ç?k?yor. Yani Sakarya'daki gücün 2 mislini geçiyor. Bunu ger­çekle?tiren M. Kemal Atatürk'ün halk? ümitsizlikten kurtar?p umut dolu bir noktaya getirmi? olmas?d?r. Buna ra?men, Büyük Taarruz'a i?tirak eden Yunan ordusu mevcu­du 224 bin 997 civar?ndayd?.

(U.D.): 26 A?ustos 1922 günü ba?layan Büyük Taarruz'u nas?l de?erlendiriyorsunuz?

“ALLAH'IN GÖSTERD??? DO?RU YOLA DAYANARAK”

(?.B.): M. Kemal Atatürk, 20 A?ustos günü Ak?ehir'dedir. Ora­da, Cephe Komutan? ?smet Pa­?a'ya 26 A?ustos 1922 sabah?da taarruz emrini verdi. Bu durumu hemen Bakanlar Kurulu Ba?kan? Rauf Bey'e ?u ?ekilde bildirdi:

“Bat? cephesindeki ordula­r?m?z, Allah taraf?ndan gös­terilen do?ru yola dayanarak A?ustos'un yirmi alt?s?, cu­martesi günü dü?mana taarru­za ba?layacakt?r.”

Büyük Taarruz bir imha muha­rebesidir. Yunanlar'?n kar?? taar­ruz icra edememesi, kuvvetlerini Dumlup?nar mevziine ba?ar?l? bir geri hareket ile çekememesi ve Türk Ordusu'nun devaml? ve kesin­tisiz bir ?ekilde dü?man kuvvetleri üzerinde bask?y? devam ettirmesi, zafere giden yolun aç?lmas?n?n ana nedenleridir.

Türk Ordusu, Afyon-?z­mir aras?ndaki yakla??k 400 kilometrelik yolu, sadece 15 günde alm??t?r.

M. Kemal Atatürk, 30 A?us­tos Ba?komutanl?k Meydan Muharebesi'ni Yunanlar'?n ve Rumlar'?n kalbini k?rd??? (s?nd?rd???) için “Rum S?nd??? Meydan Sava??” olarak isim­lendirmi?tir.

(U.D.): Son olarak ne söylemek istersiniz?

(?.B.): M. Kemal Atatürk, Sakarya'da ve Büyük Taarruz'da yaln?z Yunan ordusunu ve onun komutanlar?n? de?il, ayn? zaman­da ?ngiltere Ba?bakan? Lloyd George, Yunanistan Ba?bakan? Venizelos ve Türk Ordusu'nun üzerine Hilafet Ordusu'nu gönde­ren, dü?manlarla i?birli?i yapan ?stanbul'daki Sultan Vahdettin'i de yenmi?tir.

Dost ve dü?man, art?k Türk Milleti'nin ve M. Kemal Ata­türk'ün yenilemeyece?ini çok iyi anlam??t?r.

M. Kemal Atatürk bu ba?ar?s?n? Türk Milleti'ne, TBMM'ye ve Türk Ordusu'na dayand?rm??t?r.

M. Kemal Atatürk'ün gös­terdi?i o yolda ilerleyen ve o yoldan ayr?lmayan Türkiye'yi hiçbir gücün yenemeyece?ine olan inanc?m?z? korumal?y?z.

>> YAZININ DEVAMI >> https://www.sozcu.com.tr/2019/yazarlar/ugur-dundar/ataturk-hem-dusmani-hem-isbirlikcileri-yendi-5307141/