Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, geçtiğimiz hafta “Enflasyon karşısında emeği koruyacak bir asgari ücret seviyesinin belirlenmesi gerektiği düşüncesiyle hareket ediyoruz” açıklamasını yaptı. Ardından, Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, “Vatandaşın enflasyona ezdirilmemesi konusunda asgari ücret başta olmak üzere gerekli hassasiyeti göstereceğiz” dedi.
Ankara kulislerinde, değerlendirilen önlemler arasında enflasyonun üzerinde asgari ücret artışı planlandığı konuşuluyor. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında bugün Ankara’da toplanacak. Toplantıda, asgari ücrete yönelik çalışmalara ilişkin bakan Bilgin’in sunum yapması bekleniyor.
‘Yüz güldürecek asgari ücret’
2002-2021 yılları arasında asgari ücrete sadece 3 sene enflasyondan daha düşük zam yapıldı. Diğer tüm yıllarda ise az farkla da olsa asgari ücret enflasyon artışından daha fazla zamlandı. Hali hazırda TÜİK’e göre yıllık enflasyon yüzde 20’ye dayanmış durumda. Gerçek enflasyon ise bu rakamın çok üzerinde…
AKP 7 Haziran 2015’deki seçim öncesi asgari ücrette artışa yönelik özel bir vaatte bulunmamış, ancak Kasım 2015’te yeniden gerçekleşen seçimlerde asgari ücretin 1300 liraya çıkarılacağını açıklamıştı.
2016 yılında uygulanacak asgari ücrete 2015 yılı sonunda net yüzde 33.5’luk bir artış yapılmıştı. Bu yıl da çalışan cephesinde beklenti böyle bir artışın gerçekleşmesi.
Pazarlık masasına çalışanlar adına oturacak Türk-İş’in Genel Başkanı Ergün Atalay konuyla ilgili olarak “Asgari ücretli 7 milyon insan var. Asgari ücret, ‘Bu ücretin altında işçi çalıştıramazsın’ demek. Bu ücret 12 kalemi ilgilendiriyor. İnsanlar bu ücretle geçinmeye mahkum durumda. Bu ücretle 10 gün geçinemezsiniz. Asgari ücret önümüzdeki dönem hiç olmadığı kadar önemli. 45 senedir asgari ücreti konuşuyoruz. Bu sene 45 seneye bedel bir sene. Onun için toplumu tebessüm ettirecek, toplumu memnun edecek, bizim razı geleceğimiz bir tablo çıkarsa biz de altına imza atarız” dedi.
Patronlar ne diyor?
Yeni yılda geçerli olacak asgari ücret konusunda başta Türk-İş olmak üzere işçi konfederasyonları, işveren kuruluşları, 81 ildeki işletme ve temsilcileriyle sıkı bir istişare halinde olduklarını belirten Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) “Bizim için tüm çalışma arkadaşlarımızla birlikte büyüyebilmek esas. Çalışma arkadaşlarımızın hayat kalitesini kalıcı şekilde artıracak ve büyük küçük bütün işletmelerimize değer katacak her türlü kararın en büyük destekçisiyiz. Bu yaklaşımla ortaya koyacağımız toplam fayda odaklı çalışmalarımızı komisyona sunmaya hazırlanıyoruz. Bu sene asgari ücret için gerek küresel enflasyon, gerek ülkemizin rekabetçiliğini etkileyen diğer faktörler de değerlendirilerek optimal ve akılcı seviyede uzlaşı sağlayacağımıza inancımız tamdır” değerlendirmesini yaptı.
TİSK Yönetim Kurulu, birinci önceliklerinin her zaman olduğu gibi ülkenin ve çalışanların sürdürülebilir refahı olduğunu bildirerek, şunları kaydetti:
“Bu yıl, asgari ücret müzakereleri küresel boyutta devam eden olağanüstü ekonomik şartların gölgesinde gerçekleşecek. Refah seviyelerini, istihdamı korumak, ilave istihdam ve yeni yatırım oluşturmak, salgında zor durumda kalan sektörlerin üzerindeki baskıyı azaltmak için dönemin koşullarını ve uzun vadeli ekonomik etkileri dikkate alan, dengeli bir asgari ücretin belirlenmesini bu yıl her zamankinden de önemli buluyoruz.”
Asgari ücrette 2010’dan bu yana değişim!
Asgari ücrette çoğu zaman yılın ilk yarısında ve ikinci yarısında iki farklı asgari ücret uygulanıyor. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı hesaplamalarda yılın ortalamasını alıyor ve ekonomi dünyasında bu hesap esas alınıyor.
Komisyon gelecek ay toplanacak
Asgari ücreti, işçi, işveren ve hükümeti temsil eden 5'er kişiden oluşan 15 kişilik komisyon belirliyor. Aralıkta toplanan komisyonda kararlar oyçokluğuyla alınıyor. Ancak, hükümetin oyu belirleyici oluyor.
Geniş bir kesimi ilgilendiriyor!
Asgari ücret yalnızca asgari ücret alanları ilgilendirmiyor. Öncelikle asgari geçim indiriminden dolayı tüm çalışanlar az ya da çok asgari ücretten etkileniyor.
Bunun yanı sıra, işsizlik maaşı bağlananlar, 65 yaş aylığı alanlar, herhangi bir işte çalışmadıkları için Genel Sağlık Sigortası GSS) primini kendi ödeyenler, isteğe bağlı sigortalılar, erken emekli olmak için borçlanma yapmak isteyenler, sosyal güvenlik primi ödeyen işverenler ve Bağ-Kur'lular ile bireysel emeklilik sistemine (BES) para yatıranlar yeni belirlenecek asgari ücretten doğrudan etkileniyor.