Hazine ve Maliye Bakan? geçti?imiz günlerde 7 bin 500 TL olan en dü?ük emekli maa?lar?na düzenlemenin gündemlerinde oldu?unu belirtmi?ti.
Bakanl???n aç?klamas?ndan sonra gözler ekim ay?na çevrildi. Milyonlarca emekli, maa?lar?na ek zam yap?l?p yap?lmayaca??n? merak etmeye ba?lad?. 15 milyon emekliyi de yak?ndan ilgilendiren maa? zamm?, en çok konu?ulan konular aras?nda. Emekliler, maa?lar?na zam yap?lmas? durumunda bu zamm?n ne kadar olaca??n? da merak etmeye ba?lad?.
Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem, kat?ld??? A Haber canl? yay?n?nda yapt??? aç?klamalarda masada 5 farkl? formül oldu?unu belirtti.
??TE O FORMÜLLER
Formül 1: Y?ll?k enflasyon, mevcut asgari ücrete eklenerek yeni asgari ücret belirlenebilir. Bu formüle göre, refah pay? hariç olarak net asgari ücret, 2023 y?l? sonunda 8,506 TL'den 14,036 TL'ye ç?kabilir.
Formül 2: Y?ll?k enflasyon, mevcut asgari ücrete eklenerek yeni asgari ücret belirlenebilir. Bu formüle göre, refah pay? hariç olarak net asgari ücret, 2023 y?l? sonunda 11,402 TL'den 18,813 TL'ye ç?kabilir.
Formül 3: Temmuz ay?nda asgari ücrete yap?lan ara zamma y?ll?k enflasyon eklenerek yeni asgari ücret belirlenebilir. Bu formüle göre, refah pay? hariç olarak net asgari ücret, 2023 y?l? sonunda 11,402 TL'den 14,937 TL'ye ç?kabilir.
Formül 4: ?kinci yar?daki enflasyon oran?nda bir zamm?n ard?ndan refah pay? eklenerek yeni asgari ücret belirlenebilir. Bu formüle göre, refah pay? hariç olarak net asgari ücret, 2023 y?l? sonunda 11,402 TL'den 15,707 TL'ye ç?kabilir.
Formül 5: Yeni asgari ücret, hedeflenen enflasyon oran? göz önünde bulundurularak belirlenebilir. Bu formüle göre, refah pay? hariç olarak net asgari ücret, 2023 y?l? sonunda 11,402 TL'den 15,165 TL'ye ç?kabilir.
Faruk Erdem’in aç?klamalar? ?öyle:
“Meclis aç?ld???nda ikinci bir torba gelecek. Orada da önemli ba?l?klar olacak. Emekli zamm? da bu torban?n içinde olmas? beklenen ba?l?klar?n aras?nda. Bir süredir de zaten bunu konu?uyoruz bir zam beklentisi var emekliler için. Temmuz ay?nda yüzde 25'lik bir art?? oldu. Yüzde 17 küsurdu, 6 ayl?k enflasyon onun üzerine bir refah pay? eklendi ve dolay?s?yla yüzde 25'e ç?kar?ld?. Burada baz? emekliler için özellikle 7.500 TL'nin alt?nda maa? alan emekliler için bir art?? söz konusu olmam??t?. Asl?nda kök maa?lar?nda bir art?? oldu ama bankaya yat?r?lan 7.500 TL de?i?memi?ti.
NE ZAMAN YASALA?ACAK
Dolay?s?yla orada özellikle az maa? alanlar aç?s?ndan taban maa? alanlar aç?s?ndan da bir ma?duriyet olu?mu?tu. Hazine ve Maliye Bakan? bir aç?klama yapt?. Say?n Cumhurba?kan?n?n talimat?yla bir çal??ma ba?lat?ld?. O çal??ma da ekim ay?nda Meclis'e gelecek ve yasala?mas?n? bekliyoruz.
3'LÜ FORMÜL
Orada 3'lü bir formül de var. Taban maa?lar art?r?labilir. 7.500 TL asgari ücrete e?itlenebilir. Veya seyyanen bir art?? yap?labilir emeklilere maa?lar?na göre. Ya da bir oransal art??la bir ara zam yap?labilir.
100. YIL ?KRAM?YES? GEL?R M?
Burada bir dördüncü faktör de resmi bir aç?klama henüz yap?lmad? bir Cumhuriyet ?kramiyesi gelir mi sorusu.
Orada da Türkiye Emekliler Derne?i en az 5 bin TL olur diye bir kulis bilgisi de vard? onlar?n talepleri de 10 bin TL olsun ?eklinde. Hepsini ekim ay?nda görece?iz.
OVP ?LE HESAPLAR S?L BA?TAN
Emekliye ek zam konusunda çal??malar h?zlan?rken, emekli ve memur zamm? için güçlü bir ipucu geldi.
OVP'deki tahminlere göre memur ve memur emeklileri maa?lar? de?i?ti.
OVP ?LE HESAPLAR DE???T?
Biz Merkez Bankas?'n?n y?l sonu tahminini baz alarak hesaplamalar yap?yorduk ama OVP daha farkl? rakamlar ortaya koydu.
Netice itibariyle bir geçi? döneminde oldu?umuzu 2024'ün ikinci yar?s?ndan sonra özellikle de enflasyonda ciddi dü?ü?leri hissedece?imizi anlat?yor OVP detaylar?yla birlikte..
OVP döneminin bitiminde de 8,5 gibi bir öngörü var ki tek haneli bir enflasyona dönmü? olacak Türkiye zaten bugün yap?lan bütün çal??malar da bunu sa?lamak için.
Dolay?s?yla bu y?l için OVP'de enflasyon tahmini ya da öngörüsü yüzde 65 olarak aç?kland?. Zaten yüzde 58 orta noktayd? Merkez Bankas? da 54 ile 62 aras?nda bir tahminde bulunmu?tu.
YÜZDE 65 ÜZER?NDEN HESAPLAMA
Dolay?s?yla bu 65 üzerinden de bir hesaplama yapt?k. Özellikle emeklilerin ve memurlar?n maa? zamlar?yla ilgili.
E?er yüzde 65 öngörüsü gerçekle?irse ikinci alt? aydaki enflasyon yüzde 37.36 olacak. Bu ayl?k enflasyon SSK ve Ba?-Kur emeklileri için zam demek. Yüzde 38 diyelim.
Memurlar için enflasyon fark? ise 29.96 olacak ki bu da yüzde 30 diyebiliriz buna da. 30 puanl?k bir enflasyon fark? olu?acak memurlar için. Zaten toplu sözle?meden de 15 puan alm??lard?.
Memurlar?n y?l sonu zamm? 49.46 olacak. Refah pay? hariç söylüyorum.
SSK ve Ba?-Kur emeklilerinin de 38 olacak yine refah pay? hariç.
REFAH PAYI EKLENEB?L?R
Buna bir süredir zaten refah pay? ekleniyor yine eklenebilir. Eklendi?inde de yüzde 40 ile 50 aras?nda bir art?? olacak ocak ay?nda hem memurlara hem de SSK Ba?-Kur emeklilerine.
EN DÜ?ÜK MEMUR MAA?I NE KADAR OLACAK?
Buradan maa?lar? hesaplad???n zaman en dü?ük memur maa?? 22 bin TL'yi geçmi?ti buradan hesaplad???n zaman 35 bin TL'yi geçmi? olacak y?lba??nda.
EN DÜ?ÜK EMEKL? MEMUR MAA?I
En dü?ük emekli memur maa?? da 15 bin TL'yi geçecek ?u anda 9 bin küsur.
SSK VE BA?-KUR EMEKL?LER?
SSK ve Ba?-Kur emeklileri aç?s?ndan bakt???n?z zaman taban maa? 7.500 TL, bu enflasyon art??? ile birlikte o da asgari ücreti bulmu? olacak yani 12 bin TL'ye yakla?m?? olacak.
EMEKL?LERE ARA ZAM
Emekliler için bir ekim ay? beklentisi de var. Ara zam beklentisi var. Meclis aç?ld???nda hem hükümetin karar?n? görece?iz hem Meclis'e gelecek bir yasal düzenlemeyi görece?iz.