Alia?a'da sökümüne itiraz edilen ve Eylül ay? içerisinde ?zmir'de olmas? öngörülen Nae São Paulo adl? nükleer uçak gemisinin geli?ini protesto etmek amac?yla çar?? giri?inde düzenlenen konsere Kar??yakal?lar büyük destek verdi. Kar??yaka Belediye Ba?kan? Dr. Cemil Tugay, Kar??yaka Genç ?? ?nsanlar? Derne?i Ba?kan? Burak Filiz, ?SKEM üyeleri, Kar??yaka Genç ?? ?nsanlar? Derne?i üyeleri ve çevrecilerin kat?ld??? konserde, ?smail Erkan’?n sunumuyla ?SKEM korosu eserlerini seslendirdi. Etkinlikte birçok dernek ve sivil toplum kurulu?u, asbestli gemiye kar?? mesaj verdi.
GEM? A?ZINA KADAR ZEH?R DOLU
Etkinli?in aç?l?? konu?mas?n? gerçekle?tiren Kar??yaka Belediye Ba?kan? Dr. Cemil Tugay, asbestli gemi ile ilgili ya?anan durumu vatanda?lara ?öyle aktard?: “Bugün 18 A?ustos, tahminen 30 Eylül civar?nda ?zmir’e Alia?a’ya gemi sökümü için gelecek olan bir geminin gelmesini istemedi?imizi burada herkesin huzurunda ifade etmek için, Kar??yakal?lar olarak, Kar??yaka Çar??’n?n giri?inde bu etkinli?i yap?yoruz. Kendimizi bu konuda ses ç?kartmak ve itiraz etmek zorunda hissediyoruz. Çünkü çok aç?k bir yalan söyleniyor, insan sa?l??? dü?manl??? yap?l?yor, Türkiye’mize, insanlar?m?za çok büyük bir kötülük yapmak için bir ?eyler gerçekle?iyor. Bu ya da benzeri durumlarda insanlar?m?z?, olaya hakimiyetini kaybettiren ?ey konuyla ilgili do?ru bilgi sahibi olmamak. Size bu konunun ne oldu?unu k?saca anlatmak istiyorum. Özet olarak ?öyle bir durum ya??yoruz; Fransa bir tarihte iki tane uçak gemisi yap?yor, bunlar ikiz uçak gemileri. Ömürlerini dolduran bu uçak gemilerini parçalay?p yok etmek istiyorlar. Bir süre önce bunlardan bir tanesi için parçalama i?lemini Avrupa’da yapmaya kalkt?klar?nda bütün Avrupa aya?a kalk?yor. Bu geminin içinde 760 ton asbest oldu?u için, asbest d???nda da birçok tehlikeli maddeyi içerdi?i için bunun sökümünün ancak çok çok özel ?artlarda gerçekle?ebilece?i ba?ka türlü yap?l?rsa on binlerce belki yüz binlerce insan?n ölümüne, kanser olmas?na neden olabilecek bir çevre sorunu, halk sa?l??? sorunu yarataca?? söyleniyor. Bu ilk söküm için ortaya at?lan gemi uzun tart??malardan sonra bir yerde bir ?ekilde sökülüyor ve kesin olarak anla??l?yor ki 760 ton asbest var. Bu Türkiye’de olan bir ?ey de?il, dünyan?n bir yerinde yap?yorlar bunu. Bunun ikizi olan gemiyi, Fransa birinciden a?z? yand??? için Brezilya’ya veriyor, siz kullan?n diyor. Onlar da baz? nükleer denemelerde de kullan?yorlar bir 4-5 sene kadar. Sonra bak?yorlar ki bu gemi i?e yaramaz, onlar da sökülmesi için bir ?eyler yapmaya çal???yorlar. Fransa Avrupa Birli?i kanunlar?na tabi oldu?u için bu geminin sökümü ile ilgili çok a??r ?artlara maruz kald??? için her yerde söktüremiyor ama Brezilya’n?n böyle bir ?eyi yok. Onlar?n elleri daha rahat, Avrupa Birli?i üyesi olmad??? için. Bunun sökümü içini haleye ç?k?yorlar, bir tek firma giriyor, o da maalesef ?zmir Alia?a’dan bir gemi söküm firmas?. Sadece tek bir firma, çok da ucuz bir paraya al?yor bunun ihalesini. Soruluyor, neden ba?ka bir firma girmedi? Cevab? basit ve bütün dünyadaki çevreciler biliyor 'Çünkü bu gemi a?z?na kadar zehir dolu.' Bu geminin sökümü çok tehlikeli, e?er tamamen kapal? bir ortamda bu söküm yap?lmazsa, gerekli önlemler al?nmazsa ki bunlar?n hepsi çok pahal? i?ler, o zaman bu gemiden ç?kacak bütün o toksik zehirli maddeler en tehlikelisi de asbest, insanlar? hasta edecek, insanlar? kanser yapacak, insanlar? öldürecek. Bu size söyledi?im ?ey bilimsel bir gerçek. Sizler biliyorsunuz, ben bir t?p doktoruyum. Asbest dedi?imiz madde, akci?er kanseri yapar, yüzde 100 yapar. Ama kiminde 1 ayda, kiminde 20, 30 senede yapar. Bu geminin Türkiye’de bir firma ile anla?t??? belirlendikten sonra Brezilya’daki ve dünyadaki çevreciler aya?a kalk?yorlar, bu gemi asla Alia?a’da Türkiye’de uygunsuz ?artlarda sökülemez, oradaki insanlar?n, i?çilerin, Alia?al?lar?n, yüz binlerce insan?n milyonlarca insan?n hayat? bu ?ekilde riske at?lamaz diyorlar ve mahkemeye veriyorlar. Brezilya mahkemesi yürütmeyi durdurma karar? al?yor. Bu gemi Brezilya’dan ç?kmayacak, Türkiye’ye gitmeyecek ve orada sökülmeyecek. Bu çevre sa?l??? ve insan sa?l??? aç?s?ndan do?ru de?ildir diyor. Bunu Brezilya’n?n mahkemesi diyor. Bu mahkeme karar? aç?kland?ktan bir gün sonra Türkiye’den bir firma kaçak olarak gemiyi gizlice uluslararas? kara sular?na ç?kar?yorlar. Uluslararas? kara sular?na ç?kt??? andan itibaren Brezilya mahkemesinin karar? geçersiz hale geliyor, o gemi yola ç?kt?, o gün bugündür yolda; ?zmir’e do?ru Alia?a’ya do?ru geliyor.”
“YALANLARA ?NANMIYORUZ”
Kar??yaka Belediye Ba?kan? Dr. Cemil Tugay sözlerine ?öyle devam etti:
“Alia?a’ya gidip gemi söküm tesislerini görmelisiniz. Herkesin vatanda? olarak bunu yapmas? gerekiyor, daha fazla bilgi sahibi olmal?s?n?z. Normalde en fazla 7-8 tane tesisin kurulabilece?i bir deniz k?y?s?na 22 tane gemi söküm tesisi kurulmu?, Hepsini TOK? onlara kiralam?? ve çok ucuz bir fiyata kulland?r?yor. Her gemi sökümünde deniz zehirleniyor, toprak, hava, oradaki i?çiler zehirleniyor, ölenler oluyor. Böyle bir felaket ya?arken ?unu dü?ünüyoruz; Devletimiz insan?n?n sa?l???n? dü?ünmüyor. Bizlerin zehirlenmesi, kanser olmas?, topra??m?z?n, havam?z?n kirlenmesi umurlar?nda de?il. E?er umurlar?nda olsayd? böyle bir ?eye asla izin vermezlerdi. Bakan?m?z ç?k?yor aç?klama yap?yor diyor ki 'Bunun ikiz gemisinde 760 ton asbest var ama buna bakt?rd?k biz bunda sadece 9 ton asbest var.' ?imdi bunun hiçbir ?ekilde mant??? yok ama diyor ki biz bunun ölçümünü yapt?rd?k bakt?rd?k diyor, raporu var elimizde diyor, 9 ton asbest var diyor. Büyük?ehir Belediye Meclisi’nde bu konuyu konu?tuk, o raporu gören var m? dedik, o raporu sadece Büyük?ehir Belediye Ba?kan?m?za bir toplant?da göstermi?ler. Büyük?ehir Belediye Ba?kan?m?z Tunç Soyer dedi ki, 'O raporda ?u yaz?yor; o raporu veren firma biz bu geminin sadece yüzde 12’sini inceledik ve sadece %12’sinde 9 ton asbest var, geriye kalan?n? incelemedik.' Yüzde 88’ini incelememi? ve üstelik firma diyor ki, 'Bizim burada verdi?imiz rakam?n kesin do?ru oldu?unu da garanti edemeyiz' diyor. ?nceleyen firman?n verdi?i raporda bu yaz?yor. Bu nas?l bir i?tir, nas?l bir ?eydir. Alenen bize yalan söyleniyor. Sanki bütün gemiye bak?lm??, sanki hepsi incelenmi? de 9 ton varm?? gibi söyleniyor. Sadece yüzde 12’sine bak?lm?? ve üstelik sonucunun garanti olmad???n? da söylüyor. Bu ?artlarda bize gelen bu geminin hastal?k yapmad???na dair Alia?a’dan bu gemi sökümcülerinin temsilcisi olan birisi aç?klama yap?yor diyor ki 'Ben biliyorum, kesinlikle zararl? de?il' diyor, bunu diyen ki?i eski ba?bakanlar?m?zdan birinin o?lunun orta??, beraber foto?raflar? var, beraber ortak olduklar?na dair kan?tlar var, maalesef bu ?ekilde hepimiz istismar ediliyoruz. Yalan söyleniyor. 30 Eylül’de o gemi buraya geldi?i gün, e?er o gemi söküm tesisinde sökülürse o gün orada buna izin verirse ?zmirliler, Türk insan?, sizler, bizler izin verirsek, emin olun bize söylenen bu kadar yalana kanm??, zehirlenmeyi göze almay? önemsememi?, cahil bir milletten ba?ka bir ?ey olmad???m?z dü?ünülür. Biz bu muyuz? Lütfen sesinizi öyle yüksek ç?kar?n ki herkes duysun. Biz cahil insanlar de?iliz, bize söylenen yalanlara inanm?yoruz, inanmayacaks?n?z, herkes herkese do?ruyu anlatacak ve o gemi geldi?i gibi defolup buradan gidecek, sizlerin sayesinde, bu duyarl? insanlar?n sayesinde.”
Etkinlikte konu?an Kar??yaka Belediye Ba?kan Yard?mc?s? Saadet Ça?l?n, Nae Sao Paulo gemisinin Türkiye’de sökülmesinin çevre felaketine neden olaca??n? belirterek ?unlar? kaydetti:
“Öncelikle bu konuda fark?ndal?k yaratmak, bu konuya dikkat çekmek için yap?lan bu etkinlikte eme?i geçen herkese te?ekkür ederim. Geminin bakanl?k taraf?ndan ithalat izni verildi?i May?s ay?ndan bugüne bütün dünya alarmda. Oradan ç?kmamas? için tüm dünya bütün yetkilileriyle, bütün kurumlar?yla alarm halinde ülkemizi ve Brezilya Hükümeti’ni uyard? ama ne yaz?k ki gemi 5 Eylül’de yola ç?kt?. Nae Sao Paulo, dünyan?n dört bir yan?ndan çevre, insan haklar? ve i?çi örgütlerinin ç??l???n? duymayarak ihtiyati tedbir ve uluslararas? hukuka ayk?r? bir ?ekilde Brezilya’dan yola ç?kt?. 9-10 Eylül’de Türkiye karasular?nda olmas? bekleniyor.”
“B?RL?KTE HAYIR DEMEL?Y?Z”
Geminin ta??d??? zehirli ve tehlikeli maddelerin su, hava ve topra?a kar??arak büyük zararlara neden olaca??n? vurgulayan Ça?l?n, ?öyle devam etti:
“Tüm kanserojen zehirler aylar süren sökümü s?ras?nda öncelikle çal??an emekçi arkada?lar?m?za; sonras?nda ise asbest tozlar?yla, zehirli gazlar?yla toplumsal ya?ama kar???p tehlikeli kimyasallar?n? denize, topra?a, yeralt? sular?na kar??t?r?p kirleterek ?zmir’e ve ?zmirli’ye çevre felaketi ya?atarak parçalanacak. Bu ticaretin taraflar? para kazanacak; biz bedelini sa?l???m?z?, çevremizi kaybederek ödeyece?iz. Söküm Alia?a’da olabilir ama bizden uzakta diyemeyiz; zehirler havayla, suyla ta??n?yor. Bu her yeri, her alan? etkiliyor. Havam?z?, suyumuzu, g?dam?z? korumal?y?z. Bu gemiyi durduracak kuvvet bizim hep birlikte ‘Hay?r’ dememizden geçiyor. ?zmir dünyan?n çöplü?ü de?ildir.”
Kar??yaka ?? ?nsanlar? Derne?i Ba?kan? Burak Filiz ise konu?mas?nda “Ba?kan?m?z çok güzel bir ?ekilde özetledi. Gemiler sökülecek diye ci?erlerimiz de sökülmesin umar?m fark?ndal??? yaratm?? oluruz” dedi.