SONKALE?ZM?R- Her y?l yüzbinlerce yerli- yabanc? turisti a??rlayan, ?zmir'in Çe?me ?lçesi'ndeki dünyaca ünlü Alt?nkum Plaj?'nda ya?anan ak?l almaz çevre tahribat? ANKA Haber Ajans?'nca görüntülendi.
Be?evler Mevkii'ndeki sahil band?nda, yakla??k 12 dönümlük arazinin tamamen tra?land???, ya?mur sular?n? denizle bulu?turan dere yataklar?n?n ise doldurulup düzlendi?i görüldü. Ayr?ca, koruma alt?nda olmas? gereken çok say?da ard?ç a?ac?n?n kesildi?i ve köklerinden söküldü?ü, kütük parçalar?n?n büyük k?sm?n?n ise dere yata??na gömüldü?ü anla??ld?. Onlarca y?lda olu?an kum tepeleri ve kum zambaklar?n?n da tahrip edildi?i do?a katliam?na çevreciler ve bölge sakinleri tepki gösterdi.
PLAJIN ORTASINDAN 320 VOLT GEÇ?YOR
Jandarma ve C?MER'e yap?lan ?ikayetler üzerine, Çe?me Cumhuriyet Savc?l??? ve Çe?me Belediyesi'nce i?lem yap?lan plajda çal??malar durduruldu. ?? makineleri plaj?n d???na ç?kar?ld?.
Ancak, çal??malar? yürüten firman?n açt??? derin foseptik çukuru, pasl? in?aat demirlerini ve plaj?n ortas?ndan boylu boyunca geçirdi?i 320 voltluk elektrik kablolar?n? aç?kta öylece b?rakt??? görüldü.
TAB?AT VARLIKLARI'NDAN K?RALAMI?
Dünyaca ünlü plajda tahribat? yapan firman?n, Adana Demirspor'un eski yöneticilerinden, Türkiye ve ABD'de faaliyet yürüten Eat&Go Restaurantlar?'n?n sahibi i?adam? Hasan Surözü'ne ait "Ye?ilköylü At?k Yönetimi Madencilik Tic. Ltd. ?ti." oldu?u belirlendi. Beach club kurmak isteyen firman?n, alan? y?ll?k 360 bin TL bedelle Tabiat Varl?klar?n? Koruma Genel Müdürlü?ü'nden kiralad??? ortaya ç?kt?.
ANKA Haber Ajans?'n?n ula?t???, ba?lang?ç tarihi 3 A?ustos 2021, biti? tarihi ise 3 A?ustos 2024 olarak gözüken kira sözle?mesinde, Tabiat Varl?klar? Koruma Genel Müdürlü?ü Müdür Yard?mc?s? Hikmet Haspolatl? ve Hasan Surözü'nün imzalar? yer ald?.
Firman?n 6 metrekare büfe, 4 metrekare cankurtaran alan?, 30 metrekare du?, VC, kabin alan?, 25 metrekare gölgelikten olu?an toplam 1393,69 metrekarelik izin almas?na kar??n yakla??k 12 dönümlük alanda i?lem yapmas? dikkati çekti.
"TAB?AT VARLIKLARI BURALARI KORUMAK ZORUNDA"
ANKA Haber Ajans?'na konu?an, bölge sakinlerinden emekli ö?retmen Ali Özbal?k, ?unlar? söyledi:
"Buralar? do?al S?T alan? olmas?na ra?men sürekli i?gal ediliyor. 4-5 y?l önce de buraya bir firma greyderler ve kepçelerle gelmi?ti. ?imdi yap?lan son olay 20 günlük. ?lk ba?ta i?leme ba?lad?klar?nda biz gerekli yerlere ba?vurular?m?z? yapt?k. 'Kayd?n?z? yap?p size hemen dönece?iz' dediler ama dönen olmad?. Do?al S?T alan? oldu?u için Tabiat Varl?klar? da dahil olmak üzere Çevre ?ehircilik Bakanl???, kaymakaml?k, belediye ve valilik gibi kurumlara ?ikayette bulunuldu. Ancak devlet bu tür olaylara an?nda müdahale etmiyor. Etmi? olsa do?a katliamlar? önlenir. 15-20 günlük sürede buraya gelip inceleyen ve bakan bir devlet kurumu olmad?. Çevre ?ehircilik Bakanl???'ndan ya da Tabiat Varl?klar?'ndan kimse gelmedi. Gelseler nelere sebep olduklar?n? çok iyi ?ekilde görürler. 10-12 dönümlük bir alan tamamen tahrip edildi, ard?ç a?açlar? ve di?er bitki örtüsü yok edildi. ?ki dere yata?? tamamen kapat?ld?. Yaz?n çevre illerden de vatanda?lar buraya geliyor ve sahil tamamen doluyor. Biz neden buraya bu kadar göz dikiliyor anlamakta güçlük çekiyoruz. Tabiat Varl?klar? Kurulu ad? üzerinde tabiat varl?klar?n? korumak zorunda. Ancak bu kurul böyle bir yere nas?l izin verir onu da anlam?? de?ilim. Yani suç i?liyorlar. Bu kadar güzel ve do?al güzelli?i olan bir yer bu ?ekilde tahrip edilemez. Bu olaya göz yumulamaz."
"?U AN DURDURDUK AMA NE OLACA?INI B?LM?YORUZ"
Çe?me Cumhuriyet Savc?l???'n?n devre girmesiyle in?aat?n durdu?unu söyleyen Özbal?k ?öyle devam etti:
"?n?aat için has?r ve çubuk demirler getirdiler. Burada betonarme binalar yap?lacakt? ama gerek Çe?me Çevre Gönüllüleri Grubu gerekse biz bu olaya elimizden geldi?ince engel olmaya çal??t?k. Savc?l???n da devreye girmesiyle ?u an için durdurduk ama bundan sonra ne olaca??n? bilmiyoruz. Devletin böyle yerleri muhakkak korumas? gerekir. Buralar?n Çevre ve ?ehircilik Bakanl??? taraf?ndan belli ki?ilere de?il, belediyelere verilmesi ve bak?m?n?n yap?lmas? laz?m... Bakanl?k veya Tabiat Varl?klar? buralar? kira verdikten sonra hiç u?ram?yor. Ne yap?lm??, ne edilmi?, nereler tahrip edilmi? hiç kontrol edilmiyor. Ülkemizin do?al güzellikleri S?T bölgeleri tamamen birilerine pe?ke? çekiliyor. 6 metrekarelik bir büfe yap?lmak isteniyor. Böyle bir büfe için bu kadar yer tahrip edilmez. ?n?aat demirleri, has?r demirler getirilmez, büyük çukurlar aç?l?p foseptikler aç?lmaz ve dere yataklar? da kapat?lmaz. Dere yataklar? için DS?’nin kontrol etmesi gerekiyor. Bunlar do?an?n dengesini bozdular. K???n ya?murlar denize ak?yordu ?imdi denize akmas?n? da engellediler."
"B?R?LER?NE ARKALARINI DAYAMI?LAR"
Hazine'ye ait arazinin 'k?y? kenar çizgisi' içinde yer ald???n? an?msatan Ali Özbal?k, "S?T alan? olan bir yerde, k?y? kenar çizgisi 100 metre mesafeye kadar hiçbir ?ey yap?lamaz. Maalesef bunlar?n güvendikleri bir yerler var. Birilerine arkalar?n? dayam??lar, istedikleri gibi istediklerini yap?yorlar. Devlet de zaman?nda müdahale etmiyor. Gelsin devlet görevlileri görsün buray?. Yaz?k günah insan?n içi parçalan?yor" diye konu?tu.
"B?NLERCE K??? GEL?YOR BU PLAJA, ELEKTR?K KABLOLARI KUMLARIN ÜSTÜNDE"
Özbal?k, firman?n önce 4 dönümlük alan? tahrip etti?ini, sonra hemen biti?i?indeki 8 dönümlük alanda çal??maya ba?lad???n? anlat?rken ?unlar? söyledi:
"Sonradan fark?na varm??lar. 'Bizim yerimiz buras? de?il, di?er taraf' deyip oraya geçtiler. Oray? da tahrip ettiler. ?ki tarafta da sehven bir tahribat var. Bir tarafta tamamen sehven, di?er tarafta da kiralad?klar?n? söyleyerek yapt?klar? bir tahribat var. 6 metrekarelik bir büfe için bu kadar yer tahrip edilmez. Bir de elektrik kablolar? var ortal?kta. Yar?n öbür gün yanl??l?kla bir çocuk bir çivi çakmaya ya da kesmeye kalksa çocuk can?ndan olur. Binlerce ki?i a??rlan?yor burada. Yanl??l?kla o kablolara dokunuldu?u ya da kesmeye kalk?ld??? anda can?ndan olur insanlar. Bunun dahi önlemi al?nmam??. Kablolar aç?kta topra??n üzerinden gidiyor.”
"T?LK?LER, KEKL?KLER ARTIK YOK OLDU"
Yaz k?? bu bölgede oturdu?unu belirten ev han?m? Zeliha Baytekin ?öyle konu?tu:
"Önümüzdeki kum tepelerinin hepsini yok ettiler. Denizden gelen tuzu, so?u?u ve kumu önlüyordu o tepeler. Ben burada tar?mla u?ra??yorum. Bu saatten sonra nas?l yapar?m bilemiyorum. Kum tepeleri benim her ?eyimi koruyordu. Ard?ç a?açlar? koruyordu, tutuyordu ama bu saatten sonra yapabilir miyim? Ne kadar ba?arabilirim bilmiyorum. 50 senede bir olu?uyormu? kum tepeleri. Hepsini yok ettiler, hiçbir tane kalmad?. Çok büyük kum tepeleri vard?. Zambaklar vard?, tilkiler, keklikler vard?. Hep yuvalar? vard? buralarda hiçbiri kalmad?. Çok büyük tahribat oldu.”
"V?CDAN DAYANMIYOR"
Çocuklu?unun burada geçti?ini anlatan 32 ya??ndaki Murat Alt?parmak ise ?unlar? söyledi: "Çocukken hat?rl?yorum kumdan tepeler vard?, kum zambaklar? vard?. Aç?kças? vicdan dayanm?yor bu görüntülere. Her yeri dümdüz yapt?lar. ?zmir’den ve d??ar?dan birçok insan gelirdi, buray? bilmeyen yoktur. Söylenecek çok bir söz kalmad?.”
"ARTIK SAH?LDE KUM GÖREMEYECE??Z"
Bölgede zeytin ve meyve a?açlar? bulundu?unu kaydeden Tevfik Baytekin da ?öyle dedi:
""Buradaki ard?çlar?n kesilmesinden sonra belki meyve a?açlar?m?z kuruyacak. Elimizden geldi?ince o a?açlar? koruyaca??z ancak buradaki kum tepelerini bozdular. Belki seneye kum tepeleri bozuldu?u için a?a??da bulunan sahilde kum göremeyece?iz. Bizi bir ta?l?k bekleyecek. Onun için çok üzülüyoruz. Burada çocuklar?m?z, torunlar?m?z, ?zmir halk? denize giriyordu. ?u anda çok üzgünüz. Sözlerle anlat?lacak ?eyler de?il. Bundan sonra ne olacak? ?nan?n biraz daha ya?mur ya?arsa di?er topraklar da a?a??ya akacak ve denize s?f?rlanacak. Bu tepecikler en az 100 y?lda oluyor. Biz burada motokros yapan gençlere de rica ettik 'Bozmay?n' diye. Onlar bozmad?lar. Denizden gelen büyük f?rt?nalar oluyor. Lodos geldi?i zaman toprak kalk?yor ve kum tepelerinden dönüyor. E?er bu toprak yoksa kum tepeleri bitti. Bunlar hepsi maalesef bu taraflara da??lacak ve bir daha kum görmeyece?iz."
ARDIÇ KESENE HAP?S CEZASI VAR
Di?er yandan, dünyaca ünlü plajda do?a katliam? yapan firmaya yönelik nas?l bir cezai i?lem uyguland??? ise aç?klanmad?. 6831 say?l? Orman Kanunu'na göre, ard?ç a?ac? kesenlere, 3 aydan 5 y?la kadar hapis ve 1000 güne kadar adli para cezas? öngörülüyor. Kesilenin fidan olmas? halinde cezan?n bir kat art?r?laca?? hükmü yer al?yor.
KUM TEPELER? VE ZAMBAKLARA ZARAR VERENE 80 B?N TL CEZA
Nesli tükenme tehlikesi alt?nda olan ve Dünya Do?a Koruma Birli?i taraf?ndan koruma alt?na al?nan kum zamba??n? koparman?n cezas? ise 80 bin TL olarak aç?klanm??t?.
Kum tepelerini tahrip edenlere de benzer ölçüde cezai i?lem uyguland??? biliniyor. Geçen y?l Aral?k ay?nda, Adana'n?n Karata? ilçesinde, yaban hayat? geli?tirme sahas?ndaki kum tepelerini y?k?p biyolojik çe?itlili?i tahrip eden ki?iye 80 bin 465 lira ceza kesilmi?ti.