İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer'in de müdahil olduğu Dikili Çukuralan Altın Madeni 3. Kapasite Artırımı Projesi’ne ilişkin verilen ÇED olumlu kararının iptali, Danıştay 6. Dairesi tarafından onanarak kesinleşti. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın verdiği ÇED olumlu kararı, maden alanındaki kapasitesi artırımının çevre ve ekolojik dengeyi olumsuz etkileyeceği gerekçesiyle 2019’da İzmir 6. İdare Mahkemesi tarafından iptal edilmişti.
Tarım alanları ve su kaynakları vurgusu
Başkan Tunç Soyer “Altın madeni içme ve sulama amaçlı bölgede kullanılan Madra Barajı’nın göl alanında, su kaynaklarının yakınında yer alıyor. Ayrıca Kabakum Deresi yoluyla Dikili Körfezi’ne drene olan Nebiler Şelalesi’ne kabul edilemez olumsuz etkileri ortada. İklim krizinin en ağır sonucu susuzluk tehlikesidir. Bunun üzerine bir de su kaynaklarına zarar verecek girişimleri kabul edemeyiz. Bölgenin yeraltı ve yerüstü su kaynaklarına, tarım alanlarına, doğasına ve insanına verdiği zararı hesaplamadan yapılan her faaliyetin karşısında durmak zorundayız” dedi.
Altın madeninin aynı zamanda Bergama’nın fıstık çamıyla ünlü Kozak Yaylası’nın yanı başında bulunduğunu belirten Soyer, “Kozak Yaylası, fıstık çamı üretiminde merkez noktalardan biri. Ayrıca meralarıyla hayvan sahipleri için çok önemli bir yer. Kozak Yaylası'nın meraları üreticiye bırakılmalı” şeklinde konuştu.
Bu kararın Dikili ve çevre ilçeler için önemli bir kazanım olduğunu belirten Soyer, “Bir ÇED olumlu kararı iptal oluyor ama arkasından yenisi geliyor. Bu yüzden 2021 yılında yeni bir dava daha açtık. Şehrimizde insanların ve tüm diğer canlıların yaşam hakkını korumak, doğayla uyumlu bir kent tasarlamak en önemli önceliklerimiz arasında. Tarım alanlarımızı ve su kaynaklarımızı korumak için elimizden gelen her şeyi yapmaya devam edeceğiz. Gıdamıza da suyumuza da sahip çıkacağız” şeklinde konuştu.
Süreç nasıl ilerledi?
İzmir Büyükşehir Belediyesi Dikili Çukuralan Altın Madeni İşletmesi 3. Kapasite Artırım Projesi ile ilgili olarak verilen ÇED olumlu kararına ilişkin 2019 yılında EGEÇEP Derneği, Bergama Belediye Başkanlığı, Dikili Çevre Platformu, Bergama Çevre Platformu tarafından açılan davaya müdahil oldu. İzmir 6. İdare Mahkemesi'nin kararı ile ÇED olumlu raporunun iptaline karar verildi, karar Danıştay tarafından onanarak kesinleşti.
Büyükşehir 2021 yılında 2009/7 sayılı genelgeye dayanarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından projeye ilişkin yeni bir ÇED olumlu kararı verilmesi üzerine kararın iptali için İzmir 4. İdare Mahkemesi’ne yürütmenin durdurulması talebiyle dava açtı. EGEÇEP, Dikili Çevre Platformu ve Bergama Çevre Platformu çevreciler davaya müdahil olma talebinde bulundu. Yürütmenin durdurulması ve çevre kuruluşlarının müdahale talebi değerlendirme aşamasında.
Şirketlere çok büyük bir kolaylık sağlayan 2009/7 Genelgesi, sadece mahkemenin eksik veya yetersiz gördüğü kısımların düzenlenmesi sonrası bakanlıkta İnceleme ve Değerlendirme Komisyonu (İDK) toplantısından sonra yeni ÇED raporu verilmesini sağlıyor. Böylece yıllarca süren çevre davaları sonucu iptal edilen rapor yerine 20 gün içerisinde halkın katılımı toplantısı vs. yapılmadan yeni ÇED raporu veriliyor.