?zmir’de ya?ayan tiyatro sanatç?s? Ebru Son, 3 y?l önce Kar??yaka’da bir al??veri? merkezinin iste?i üzerine ba?latt??? görme engelli tiyatro atölyesinin zaman geçtikçe büyümesiyle, Braille Okuma Tiyatrosu’nu kurdu. Baz? üyeler kendi mesle?ini devam ettirirken, haftan?n iki günü Braille alfabesiyle yaz?lm?? oyunu metninden okuyarak tiyatroyla hayat?na renk katarken, baz?lar? ise daha önceden de tutkulu olduklar? tiyatroyu sürekli hale getirme f?rsat?n? yakal?yor. Her hafta Kar??yaka’daki al??veri? merkezinin atölye odas?nda toplanan ekip, Braille alfabesinden oyunu takip edip ses tonlar?ndaki de?i?imlerle canland?rma yap?p, ses efektleri ile oyunlar?n? zenginle?tirerek çal???yor. Ya?lar? 25- 40 aras?nda de?i?en görme engelli tiyatrocular, sahneye ç?k?p görünürlüklerini art?rarak sanat?n engel tan?mad???n? kan?tl?yor. Onlar? engelli gibi görmedi?ini ve bir aile olduklar?n? söyleyen Ebru Son, bundan sonra oyun biletlerini ücretli hale getirmeyi ve baz? oyuncular?n?n profesyonel projelerde yer almas?n? istedi?ini anlatt?. ?kinci oyunlar?yla Yön Engelsiz Sanat Birli?i taraf?ndan düzenlenen 5’inci Engelsiz Ödülleri’nde en iyi oyun ödülünü alan tiyatro ekibi, bu y?l ilk oyunlar? ‘A?z? Çiçekli Adam’? 11 Ocak’ta Kar??yaka’daki al??veri? merkezinde sergileyecek.
'BANA BA?KÖR ?SM?N? TAKTILAR'
Atölyeye ba?lad???nda onlar?n ne kadar çal??kan olduklar?n?, Braille alfabesine ne kadar aç ve kaynaklara ula?makta ne kadar zorland?klar?n? gördü?ünü anlatan Ebru Son, ?unlar? söyledi:
"Onlara bir ?eyler ö?retebilmek için oyunlar sergilemeye ba?lad?k. Bu sene dört oyun ç?karaca??z. 20 ki?ilik bir ekip. Ço?u tiyatroyla veya müzikle ilgiliydi, fakat devam ettirmemi?lerdi. Aralar?nda bir ki?i kalana kadar ben bu tiyatroyu yapmaya devam edece?im. Ço?unun mesle?i var ve bunun d???nda buraya geliyorlar. Onlar? engelli gibi görmüyorum, herkese nas?l davran?yorsam onlara da öyle davrand???m? biliyorlar. Bunun sonucunda da çok gülüyoruz, çok keyif al?yoruz. Bana ‘Ba?kör’ diye isim takt?lar. Buradaki atölyenin d???nda da bir aile olduk. O yüzden kendimi çok iyi ve mutlu hissediyorum. Motivasyonumuzu k?ran tek ?ey engelleri yaratan toplum. Bizim kendi içimizde hiçbir sorunumuz yok fakat d??ar? ç?kt???m?zda ald???m?z baz? gereksiz tepkiler motivasyonlar?n? k?r?yor. Ben hayat?m? onlara adam?? gibi oldum. ?lk oyunumuzu binlerce ki?i izledi. Geri dönü?ler inan?lmazd?, böyle bir ?eyin yap?labilece?ini bilmediklerini söyledi ço?u ki?i. Oyuncular?n ses tonuna, oyunculuklar?na hayran kald?lar. Uluslararas? ?zmir Tiyatro Festivali’nde de oynad?k. Takip edenlerimiz var, heyecanla oyunu bekliyorlar. Görünürlü?ümüz artt?kça hem atölyemize kat?lanlar artacak hem de toplumda bir de?i?im olacak. Bornova ?ehir Tiyatrosu bizi fark ettikten sonra oyunlar?na sesli betimleme cihaz? getirdi. Art?k her oyunlar?nda 3 ki?ilik bir kontenjanla görme engelli izleyici kabul edebiliyorlar. ?zmir’deki sanatç?lar da görme engellileri sergilerine davet ediyor. Biz kitapç?klar?n? Braille alfabesiyle yaz?yoruz, ?zmir’deki görme engelliler de takip ediyor."
'SESLEND?RME YAPAB?L?RLER, ONLARA GÜVEN?YORUM'
Sinemac?lar?n, tiyatrocular?n da görme engellilere bir ?ans vermesini isteyen Ebru Son, "A??z okuyam?yorlar ama belgesellerde ve reklamlarda seslendirme yapabilirler. Ben oyuncular?ma güveniyorum. Hedefler koyarak ilerliyoruz. Art?k bu sene biletli oyunlar oynamaya ba?lamak istiyoruz, ayr?ca oyuncular?m?z? tiyatrolara meslek olarak yerle?tirmek istiyorum. Çevremizdekilerin bak?? aç?lar?n? de?i?tirmek, görme engellileri de i?in içine katarak daha çok ?ey yapmalar?n? istiyorum" diye konu?tu.
RADYO T?YATROSU D?NLEY?P HAYAL KURUYORDU, ??MD? KEND?S? YAPIYOR
Mesle?e yeni ba?layan bir avukat olan Serdar F?rt?na (25), "Bundan önce bir tiyatro geçmi?im yok. 9- 10 ay önce kat?ld?m. '?stiridye ve ?nci' oyununda ba?rolde müzik hocam?z vard?, onun kolu k?r?l?nca bana söyledi. Ben de onun yerine ba?rolü oynad?m. Okuma tiyatrosu zor bir ?ey, hem okuyup hem rol yapmak durumundas?n?z. O zaman yapabildi?imi gördüm. Çok güzel oldu, bir ayl?k bir çal??mayla kendimden beklemedi?im bir performans gösterdim. Ben zaten radyo tiyatrosunu dinleyen bir insand?m. Böyle bir ?ey yapsam nas?l yapard?m diye hep dü?ünürdüm. Bu gruba kat?larak, tiyatroyu kendim deneyimleme imkan? buldum. Geni? dü?ünme imkan? verdi, oyunlardaki karakterler hayat?m?zda olsayd? ne olurdu diye dü?ünüyorum. Bunlar? gerçek insanlara uyarlama ?ans? da buldum" dedi.
K?M? Ö?RENC?, K?M? Ö?RETMEN
Ege Üniversitesi Konservatuar?’nda Türk müzi?i e?itimi alan ?nci Genç (25), "Geçen sene tiyatroya ba?lad?m. Burada oldu?um için çok mutluyum. Birçok dostum oldu, sosyalle?tim. Sanat?n içinde olmay? çok seviyorum" dedi. Tiyatronun ilk kat?l?mc?lar?ndan, A??k Veysel Görme Engelliler Okulu’nda ?ngilizce ö?retmenli?i yapan Diyar ?mer (34), "Kat?ld???m günden beri müptelas? oldum, vazgeçemiyorum. Haftada iki gün çal???yorum. ?ki oyun birden çal???yorum. E?lenceli, zevkli, ne?eli geçiyor çal??malar?m?z. Sonuna kadar devam edece?im tiyatro yapmaya" dedi.