ABD’de ve Avrupa’da siyahlara yönelik ?rkç? sald?rlar protesto ediliyor. Peki Türkiye’de ya?ayan siyahlar aç?s?ndan durum nas?l? Türkiye'de siyahlara yönelik ayr?mc?l?k ve ?rkç?l???n boyutlar? neler? Tükenmez Haber'den Denizcan Akar, ?rkç?l?kla ilgili dikkat çeken bir habere imza att?. Akar'?n aktar?m?yla i?te o haber:
ABD'nin Minnesota eyaletinde siyah yurtta? George Floyd'un beyaz bir polis taraf?ndan öldürülmesinin ard?ndan ba?layan protestolar sürüyor. Polis ?iddeti ve ?rkç?l??a kar?? protestolar ABD d???ndaki ülkelere de yay?ld?. Irkç?l?k dünya genelinde önemli bir sorun olmaya devam ederken, Türkiye'de durum ne? Afrika kökenli insanlara yönelik ?rkç?l?k ve ayr?mc?l?k ne kadar yayg?n?
Bir dönem Afrikal? Türkler Kalk?nma ve Dayan??ma Derne?i'nde yöneticilik yapm?? olan, ?zmir'de ya?ayan Afrika kökenli i?çi Yalç?n Yan?k, ayr?mc?l???n boyutunu 'Amerika'daki veya ba?ka ülkelerdeki gibi de?il ama daha farkl? ?ekilde' sözleriyle anlatt?.
'GAYR? ?HT?YAR? B?R ?EK?LDE OLUYOR...'
Kendisinin, annesinin ve dedesinin de Türkiye'de do?up büyüdü?ünü belirten Yan?k, Türkiye'de ?rkç?/ayr?mc? tav?rlara ne kadar maruz kald???n? "Gayri ihtiyari bir ?ekilde oluyor ama sistematik olarak öyle bir ?eyle kar??la?mad?m. Biz biraz ?ansl?yd?k. Ayd?n, Mu?la yöresinde daha fazla siyah vatanda? oldu?u için, dedemler ve ninemler belki daha fazla maruz kalm?? olabilir ama biz a??r? bir ?ekilde maruz kalmad?k" sözleriyle aktard?.
Foto?raf: Twitter
TÜRKLER KÜRTLER?, KÜRTLER ROMANLARI, ROMANLAR DA AFR?KALILARI A?A?ILIYOR'
Tükenmez Haber'e konu?an Yan?k, ?zmir'deki bir yak?n?n?n ?rkç?l?kla ilgili ya?ad??? bir olay? gülerek payla?t?:
"Size çok önemli bir ?ey söyleyeyim. Bay?nd?r var ?zmir'in ilçesi. Afrika kökenli bir arkada??m?z bana 'Yalç?n abi, orada Türkler ya??yor. Türkler, Kürtleri 'Sen pis Kürtsün, nereden geldin' diye a?a??l?yor. Oradaki Kürtler de Romanlar? a?a??l?yor. Romanlar da Afrikal?lar? a?a??l?yor' dedi. Hepsi de ayn? yerde ya??yor.
'ALNIMIZIN KARASIYLA DE??L, BEDEN?M?Z?N KARASIYLA YA?IYORUZ'
Ben de ona 'Biz en alt?y?z ama normal görüyoruz yapacak bir ?ey yok' dedim. Aln?m?z?n karas?yla de?il, bedenimizin karas?yla ya??yoruz."
'KEND?NE DEMOKRAT?K D?YEN ?NSANLAR B?LE ZAMAN ZAMAN BUNLARI KULLANIYOR'
?nsanlar?n yap?s?nda ayr?mc?l?k olmad???n?, ayr?mc?l???n devletlerin sosyo-ekonomik yap?s?ndan kaynakland???n? dü?ündü?ünü söyleyen Yan?k, maruz kald??? ayr?mc? tav?rlar?n ?rkç? bir zeminde olmad???n?n alt?n? çizerek "Ama kendine çok demokratik diyen insanlar?n bile bunlar? zaman zaman kulland??? oluyor. Rengimizle ilgili at?fta bulunuyor, bilinç alt?nda yerle?mi? oluyor" diye konu?tu.
Foto?raf: Anadolu Ajans?
'MUHASEBE YAPILMI? OLSAYDI IRKÇILIK M?N?MUM SEV?YEYE DÜ?ERD?'
Türkiye'de farkl? milletlerin kültürel de?erlerini korumak için anayasal güvence sa?lanmas? gerekti?ini vurgulayan Yan?k, "Zaman zaman 'çok farkl? milletlerden olu?uyoruz' diyoruz ama bunlar?n tan?nmas? devletlere ba?l?. Ki?isel olarak bizim çabalar?m?z yetmiyor. Kürtler, Romanlar, Afrikal?lar, Ermeniler ne varsa yani... Anayasal haklar çerçevesinde, do?du?u günden itibaren bunlar?n kültürel de?erlerini korumak ve geli?tirmek için anayasal güvence sa?lanm?? olsayd? veya muhasebe yap?lm?? olsayd? ?rkç?l?k minimum seviyeye dü?erdi. Maalesef yap?lm?yor. Kimse buna de?inmiyor" ifadelerindi kulland?.
'AMER?KA'DAK? G?B? DE??L AMA DAHA FARKLI ?EK?LDE'
Yan?k, 'Sizin bulundu?unuz yerde do?rudan ?rkç?l?k yap?lmad???n? belirtiyorsunuz fakat Türkiye genelinde de böyle midir?' sorusunu ise ?öyle yan?tlad?:
"Bir gerçe?i söylemek gerekir. Biz daha çok Ayd?n, ?zmir, Mu?la Denizli'deyiz. Ege Bölgesi'nden ç?kt???m?z zaman, ?ç Anadolu ve Karadeniz'e gitti?in zaman biraz daha fazlas?n? görebiliyorsunuz. Belki Ege Bölgesi'nde çok s?k rastland??? için, kom?u olarak görüldü?ü içindir. Ba?ka yerlerde zaman zaman farkl? ?eylerle kar??la?abiliyoruz. 'Sen ?öylesin, böylesin' gibi de?il, Amerika'daki veya ba?ka ülkelerdeki gibi de?il ama daha farkl? ?ekilde."
Foto?raf: AA
'SINIFSAL KARAKTER? OLDU?UNU DÜ?ÜNÜYORUM'
"Özellikle çocuklar?m?z. Her konu?mada bilinçli olarak yapmasa bile gayri ihtiyari olarak yak??t?rmalar falan çok oluyor. Ama Amerika'daki gibi sistematik olarak, kas?tl? olarak yap?lm?? bir ?ey yok. O bak?mdan ?ansl?y?z. Ben burada HDP milletvekili aday?yd?m. Afro-Türkler'den tepki geldi bana, dernek yönetiminden att?lar beni. Biraz da ben izin verdim, onlara zarar gelmesin diye ama politikle?mek gerekiyor. Irkç?l?k, ayr?mc?l?k s?n?fsal karakterde ya?an?yorsa biz bunlarla yüzle?medi?imiz sürece kar??m?za ç?kacak. Amerika'daki bu sokak eylemleri Avrupa'da yay?l?yor ve daha çok beyazlar sahip ç?k?yor. Çok k?ymetli bir ?ey. K?ymetinin bilinmesi gerekiyor. S?n?fsal karakteri oldu?unu dü?ünüyorum"
'DEVLET POL?T?KASI BUNLAR'
Türkiye'de Kürtlere politik oldu?u zaman ayr?mc?l?k yap?ld???n? kaydeden Yan?k, "Ayr?mc?l?k kesinlikle var. Kürt, Kürt'e bile yap?yor. Romanla da var. Gayri ihtiyari ?ekilde bilinç alt?na yerle?mi? 'Çingenler gibisin, Kürtler gibisin, Araplar gibisin, Ermeni bilmem neyi' falan derler ya... Bunlardan asl?nda ar?n?l?p uzakla??lm?? de?il. Devlet politikas? bunlar. Kürtler için 'kart kurt' diyorlard?" ?eklinde konu?tu.
Foto?raf: AA
'SÖMÜRGEC?L?KTEN KAYNAKLANIYOR, ÖZÜ BU'
Amerika'daki protestolara da de?inen Yan?k, meselenin özünün sömürgecilik oldu?unu söyleyerek ?unlar? kaydetti:
"Amerika'daki siyahlar?n mücadelesi tarihsel bir zeminden geliyor. Irkç?l?k, ayr?mc?l?k bitmi? de?il. S?n?fsal bir karakteri var. Bunu biz el birli?iyle nas?l bertaraf ederiz? Te?hir etmek yetmiyor. Nas?l bu haklar? güvence alt?na alabiliriz bütün mesele bu. Amerika'da olan çok me?ru bir ?ey. Soka?a ç?kmak, aylarca protesto etmek yetmiyor. Dünya ölçe?inde bir zeminde bunu tart??mak gerekiyor. Ya?mac?l?k, ?rkç?l?k, sömürgecilik devam ediyor. As?l unsuru sömürgecilikten kaynaklan?yor, özü bu yani. Hala daha Afrika'y? sömürüyorlar. Kapitalizmin ayakta kalmas? için bunu zorunlu olarak görüyorlar. S?n?f meselesinin bir parças? olarak görmek gerekiyor bunu"