T24 yazar? Murat Sabuncuo?lu’na konu?an Cumhurba?kan? Gül, Anayasa Mahkemesi tart??malar?na ili?kin, "AYM'yi bugün yerden yere vurmay? hayretle kar??l?yorum. AYM'nin üstünlü?ü tart??ma götürmez" dedi.
Gül, "Yüksek yarg? mensuplar?n?n, devletin yüksek kademelerinde görevli memurlar?n siyasi görü?lerini sosyal medya vas?tas?yla payla?mas?n? çok yanl?? bulurum" ifadelerine yer verdi.
Sabuncu'nun yaz?s? ?öyle:
Anayasa Mahkemesi tart??malar?n gündeminde. Tüm eksiklerine ra?men zaman zaman ald??? kararlar bu kadar hukuksuzluk içinde az da olsa nefes ald?r?yor. Bir süredir Anayasa Mahkemesi iktidar?n ve orta??n?n hedefinde. ?çi?leri Bakan? Süleyman Soylu'nun ba?latt??? ata?a MHP Genel Ba?kan? Devlet Bahçeli de kat?ld?. Cumhurba?kan? Tayyip Erdo?an da uzunca bir süredir ele?tirilerini sürdürüyor.
Kimi analistler iktidardan gelen yo?un bask?n?n önümüzdeki günlerde Mahkeme'nin önüne gelebilecek; yeni seçim kanunu çal??mas?ndan Erdo?an'?n 3. dönem cumhurba?kanl???n?n yasal olup olmayaca?? gündemine pek çok kritik konunun önünü kesmek için böyle bir atak ba?lat?ld???n? dü?ünüyor.
Gazete kö?elerinde ve televizyon analizlerinde 11. Cumhurba?kan? Abdullah Gül'ün atad??? ve Cumhurba?kan? Erdo?an'?n atad??? isimler üzerinden yorumlar yap?l?yor. 11. Cumhurba?kan? Gül'e Anayasa Mahkemesi etraf?nda olu?an tart??malar? sordum. Not defterime kaydettiklerimi payla??yorum:
"Yasakç? bir Anayasa Mahkemesi vard? Türkiye'nin. Partileri kapatan, insan haklar? standartlar?n? adeta bir üçüncü dünya ülkesine yak???r ?ekilde tutan, Avrupa ?nsan Haklar? Sözle?mesi'ni hiç kaale almayan, dikkate almayan bir Anayasa Mahkemesi vard?. Fikir özgürlü?ü, vicdan özgürlü?ü çok daral?yordu.
Çok militan bir laiklik anlay???ndan dolay? 20 ya??ndaki k?z çocuklar?na ba?örtüsüyle üniversiteye girmeyi yasak etmi?ti, yay?nlad???, ald??? içtihat kararlar?yla. Böyle bir mahkeme benim iki partimi de kapatt?. AK Parti iktidardayken, ço?unlu?u varken bir oyla kapat?lmaktan kurtuldu.
Yani Tayyip Bey, birçok önemli insan yasakl? hale gelmekten bir oyla kurtuldu. O zamanki Anayasa Mahkemesi Ba?kan? Ha?im K?l?ç'?n bile k?ymeti bilinmedi. Bir oyla AK Parti kapat?lmaktan kurtuldu, böyle bir Anayasa Mahkemesi vard?."
'ÖZGÜRLÜKÇÜ DAVRANIYOR D?YE HÜCUM ED?L?YOR'
"O zamanki Anayasa Mahkemesi'yle bugünkü Anayasa Mahkemesi'ni kar??la?t?rd???m?zda, bugünkü özgürlükçü davran?yor diye hücum ediliyor. Anayasa Mahkemesi, A?HM içtihatlar?yla karar veriyor diye üstüne gidiliyor ve Anayasa Mahkemesi'ne hücum ediliyor.
AYM'nin bütün özgürlükçü kararlar?na ‘evet' diyen üyeleri sald?r? alt?nda. Anayasa Mahkemesi Ba?kan? bütün kararlarda gayet istikrarl? bir ?ekilde özgürlükçü durmu?. Mahkeme üyesi hakim; gözü kapal? hareket eder, o kim bu kim diye de?il, olaya bakar. Bu olay AK Parti'yle ilgili olur, bu olay Cumhuriyet Halk Parti'siyle ilgili olur, bu olay Enis Berbero?lu'yla ilgili olur veya bu olay ba?kas?yla ilgili olur. Önemli olan olay? de?erlendirmesi, olaylar? özgürlükçü de?erlendiriyorlar diye AYM'yi bugün yerden yere vurmay? hayretle kar??l?yorum aç?kças?."
'TENK?T ETT?K AMA SALDIRMADIK'
"Mahkemenin ço?unlu?una bakt???n?zda, benim atad?klar?m var, Tayyip Bey'in atad?klar? var. Ayr?ca AYM ülke için sigorta. ?u aç?dan sigorta, yürütme, idare, hükümetler yanl??lar yapabilirler. Bazen çok öfkeyle hareket edebilirler. Ama olay so?uduktan sonra bunun Anayasa Mahkemesi gibi bir mahkeme taraf?ndan düzeltilmesi hükümetlerin de i?ine gelir. Dolay?s?yla bu k?ymeti bilmek laz?m.
Bizim partimiz kapat?ld?, benim Cumhurba?kanl???'mla ilgili malum kararlar al?nd?, tenkit ettik ama bu kadar, böyle sald?rmad?k aç?kças?. Bunu çok üzücü olarak görüyorum. Bu mahkemenin vazifeleri, görevleriyle ilgili 146. Madde bizim zaman?m?zda ç?kt?, yani AK Parti hükümeti bu maddeyi haz?rlad?, Meclis'e getirdi. Ben de Cumhurba?kan? olarak Meclis'ten geçince, referanduma gönderdim. Neye itiraz ediliyor."
‘NE OLDU DA AYM ÜYELER?NE HÜCUM ED?L?YOR’
"Bireysel ba?vuru hakk?yla hepimiz övündük, Anayasa'da aynen ?öyle söylüyor: “Herkes Anayasa'da güvence alt?na al?nm?? temel hak ve özgürlüklerinden Avrupa ?nsan Haklar? Sözle?mesi kapsam?nda herhangi bir ki?inin kamu gücü taraf?ndan ihlal edildi?i iddias?yla Anayasa Mahkemesi'ne ba?vurabilir”.
Bunu Anayasa maddesi yapm???z biz. ?unu da hat?rlatmak isterim, bu Anayasa Mahkemesi Türkiye'nin en büyük problemlerinden birisini çözdü. Vaktiyle genelkurmay ba?kan?ndan birçok subaylara, birçok profesör, birçok gazeteci, Silivri'den, Ankara'daki Sincan'dan e?er ç?kt?larsa, bundan ç?k?? yolunu AYM sa?lad?. AYM o zaman bireysel ba?vuru hakk?n? yürürlü?e koydu. O zaman Cumhurba?kan? olarak çok destek verdim kendilerine, görü?meler yapt?m, cesaretle bunu yap?n dedim, Türkiye'nin ç?k??? ancak bu, bu ?ekilde bireysel ba?vuruyla Türkiye'yi siz düzlü?e ç?kart?rs?n?z ve o ?ekilde hepsi ç?kt?. ?imdi bunlar? AK Parti vaktiyle yapt?, bunlarla övünüyorduk. ?imdi ne oldu da Anayasadaki görevleri yapan Anayasa Mahkemesi'nin üyelerine hücum ediliyor."
'YÜKSEK YARGI ÜYES? GÖRÜ?LER?N? SOSYAL MEDYADAN PAYLA?MAZ'
"Bu ba?lamda ?unu da söylemek isterim. Yüksek yarg? mensuplar?n?n veya herhangi bir hâkimin siyasi görü?lerini, polemikli görü?lerini sosyal medya vas?tas?yla payla?mas?n? çok yanl?? bulurum. Buna çok yüksek seviyedeki devlet görevlilerini de eklerim. Devletin yüksek kademelerinde görevli memurlar?n, hakimlerin, savc?lar?n, bunlar? asla yapmamas? laz?m. Ama burada gördü?üm kadar?yla özgürlükçü zihniyete sald?r?l?yor. Bunu çok yanl?? buluyorum. Anayasa'n?n 153. Maddesi çok aç?k. Anayasa Mahkemesi'nin kararlar? Resmi Gazete yay?mlan?nca, Yasama yani Meclis'i yani yürütmeyi Hükümeti, yarg? organlar?n? idari makamlar?n?, gerçek ve tüzel ki?ileri ba?lar diyor."
'KAOSA FIRSAT VERMEMEK GEREK?R'
"Anayasa Mahkemesi'nin karar?na ho?lanmad???n?z bir karardan dolay? uymazsan?z yar?n ba?ka biri ba?ka bir sebepten uymaz. Siz birgün bu karar? tan?mazsan?z yar?n ba?ka birisi ba?ka bir karar? tan?maz. Kaosa f?rsat vermemek gerekir. Yanl?? bir geli?me. Bu tart??malar? üzüntüyle kar??l?yorum. Televizyonlara bakt???mda tart???rken hiç kimse yasakç? özgürlükçü ekseni koymuyor. Kimini ben atam???m kimini Tayyip Bey atam??; bunlar konu?uluyor."
'AYM’N?N ÜSTÜNLÜ?Ü TARTI?MA GÖTÜRMEZ'
"Böyle bir yasakç? zihniyet aray??? içinde olmay? çok yad?rg?yorum. Türkiye böyle mi olacakt?? Biz Avrupa halk?n?n tatt??? özgürlükleri Türk halk? da ya?as?n, tats?n diye u?ra?mad?k m?? Avrupa halk?ndan daha m? az hürriyeti olsun Türk halk?n?n. Özgürlükçü bir Anayasa Mahkemesi'nin olu?mas?yla ilgili Anayasa de?i?ikli?ini referanduma ta??yan bir cumhurba?kan? olarak da sahipleniyorum. Anayasa Mahkemesi normal hukuk düzeni içinde temyiz mahkemesi de?il ama AYM en üst yarg? organ?. O dönem bireysel ba?vuru hakk? kime verilsin tart??malar? yap?ld???nda Yarg?tay, ‘bunu biz yapal?m' dedi. Sonra konu?uldu, bunu AYM yapar dedik ve Anayasa Mahkemesi'ne görevi verdik. AYM'nin üstünlü?ü tart??ma götürmez."
'EN AZ ?T?BAR KAYBEDEN KURUM'
"AYM son y?llarda en az itibar kaybeden kurum aç?kças?. Bunun k?ymetini hükümetin bilmesi laz?m. Hükümet bazen öfke ile hareket edebilir, bazen ?artlar öyle gerektirir, baz? yanl??lar? yapabilir siyasetin do?as?nda olan bir ?eyler ama olaylar so?udu?unda bütün bunlar? düzeltecek, Avrupa ?nsan Haklar? Sözle?mesi'ne göre düzeltecek bir mahkemenin olmas? hükümetin de ç?kar?nad?r. Anayasa Mahkemesi'nin itibar? hükümetin de Türkiye'nin de itibar?d?r."
HA??M KILIÇ DA KONU?TU
Öte yandan ayn? konuyla ilgili AYM Eski Ba?kan? Ha?im K?l?ç da TV 100'de yay?nlanan "Sa?l? Sollu" program? için özel demeç verdi ve son krizi Bar?? Yarkada?'a yorumlad?.
Gazeteci Bar?? Yarkada?'?n Anayasa Mahkemesi esi Ba?kan? Ha?im K?l?ç'la yapt??? görü?meyi ?öyle anlatt?:
“‘Siz uzun y?llar Anayasa Mahkemesi'nde bulundunuz, AYM Ba?kanl??? yapt?n?z. Son olan biteni nas?l görüyorsunuz?’ dedim. Ha?im K?l?ç, bugün ya?anan tart??malara dikkat çekerek, Engin Y?ld?r?m'?n att??? tweetten daha çok, yerel bir mahkemenin Anayasa Mahkemesi'nin karar?n? uygulamamas?n?n asl?nda konu?ulmas? gerekti?ini söyledi.
Kendisinden bunu ben TV 100 için demeç olarak ald?m. Ve dedim; Son olup biteni yorumlar m?s?n?z?
Ha?im K?l?ç ?unu söylüyor:
‘Bireysel ba?vuru AYM'nin sayg?nl??? ad?na büyük bir kazan?md?. Son olan bitenlerden dolay? üzülüyorum. Kazan?mlar örseleniyor ve etkisiz hale getiriliyor. Mahkemenin kararlar?n?n uygulanmamas? herkesi ilgilendirir.
?lgililer gere?ini yapmal?d?r. Anayasa Mahkemesi, 14. A??r Ceza hakk?nda suç duyurusunda bulunmal?d?r. Adalet Bakan? Abdülhamit Gül bu konuya ilgisiz kalm??t?r. Sorun itirazlarla mutlaka düzeltilecektir. Düzeltme yap?ld???nda hukuk devletinin gere?i yerine getirilmi? olur.’”