GÜNCEL POLİTİKA YEREL YÖNETİMLER EKONOMİ SPOR MAGAZİN RÖPORTAJLAR YAZAR CAFE FOTO GALERİ VİDEO GALERİ
Güncel
24 Aralık 2020 Perşembe 15:06

AFAD'?n ?zmir depremi raporu: Beton kalitesi yetersiz, donat? detaylar? uygun de?il!

Afet ve Acil Durum Yönetimi Ba?kanl???'nca (AFAD) ?zmir'in Seferihisar ilçesi aç?klar?ndaki meydana gelen 6,6 büyüklü?ündeki depreme ili?kin haz?rlanan raporda, a??r hasarl? binalar?n büyük k?sm?nda yumu?ak kat etkisi gözlendi?i, beton kalitesinin yetersiz ve donat? detaylar?n?n uygun olmad???n?n görüldü?ü belirtildi.

30 Ekim'de Seferihisar aç?klar?nda meydana gelen depreme ili?kin AFAD'?n haz?rlad??? rapor yay?mland?. Depremin en yak?n yerle?im birimi olan Seferihisar'a ba?l? Do?anbey Payamli köyüne uzakl???n?n 27,17 kilometre oldu?u aktar?lan raporda, ana ?oktan, 9 Aral?k'a kadar geçen zamanda büyüklükleri 0.9 ile 5.1 aras?nda de?i?en 5 bin 99 artç? depremin oldu?u, depremin belirgin süresinin ise hesaplamalara göre 15.68 saniye olarak saptand??? bildirildi. 41 günlük süreçte 5 bin 99 artç? depremin normal oldu?u belirtilerek, "Artç? deprem da??l?mlar? asl?nda bölgede 3 fayda aktivite ve enerji bo?al?mlar?n?n oldu?unu göstermektedir. Artç?lar?n büyük bir ço?unlu?u 6,6 büyüklü?üne neden olan yakla??k 30 kilometre uzunlu?undaki do?u-bat? uzan?ml? normal fay türündeki fay üzerinde meydana gelmi?tir. Adan?n en do?u ucunda karada yakla??k 7 kilometre uzunlu?undaki normal fay ile adan?n yakla??k 15 kilometre kuzeybat?s?nda denizde sa? yanal at?ml? fay üzerinde de deprem da??l?mlar? saptanm??t?r" denildi. 

'GER?L?M B?R?K?M? SAPTANDI'

Depreme neden olan fayda gerilim birikiminin geli?ti?i belirtilerek, "?zmir Seferihisar aç?klar?ndaki depremden hemen sonra yap?lan Coulomb Gerilim Analizi sonuçlar?da bize depreme neden olan fay?n do?u ve bat? olmak üzere her iki ucunda gerilim birikiminin geli?ti?i saptanm??t?r. Depremin ard?ndan geçen 41 günlük süre içindeki artç?lar?n da??l?m? elde edilen gerilim da??l?m haritas?n? do?rular nitelikte geli?mi?tir" ifadelerine yer verildi.

'BETON KAL?TES? YETERS?Z'

Raporda, ?zmir'in Bayrakl? ilçesinde yap?lan gözlemlere dayanan tespitlere göre bina hasar? genel ba?l?klar alt?nda de?erlendirilerek ?u ifadelere yer verildi:

"Binalar dayan?m, uygulama ve detayland?rma yetersizlikleri nedeniyle toptan göçmü?tür. Toptan göçmenin ya?and??? binalar?n büyük ço?unlu?unun 1990-1994 aras?nda tasarland?klar? anla??lmaktad?r. Bu binalar?n hemen yak?n?nda benzer özelliklere sahip olup nispeten daha iyi tasarlanm?? ve in?a edilmi? binalar?n hasars?z veya az hasarl? olarak depremi atlatt?klar? gözlemlenmi?tir. A??r hasarl? binalar?n büyük k?sm?nda yumu?ak kat etkisi gözlenmi?tir. Binalar?n giri? katlar?nda bulunmayan ancak üst katlarda devam eden dolgu duvarlar nedeniyle yumu?ak kat durumu meydana gelmi?tir. Hasar gören binalar?n beton kalitesinin genellikle yetersiz oldu?u gözlemlenmi?tir. Hasar gören binalarda, genel olarak donat? detaylar?n?n uygun olmad??? görülmü?tür. A??r hasarl? binalar?n ço?unda özellikle alt katlarda a??r? korozyon gözlenmi?tir. Yap?sal sistemi hasar görmemesine ra?men dolgu duvarlar? a??r hasar gören çok say?da binaya rastlanm??t?r. Binalarda gözlenen çerçeve düzensizli?i ve a??r? ç?kmalar?n hasara neden olan bir di?er önemli unsur oldu?u anla??lmaktad?r. Ayn? sitede yer al?p ayn? mimari ve statik özelliklere sahip olan binalardan baz?lar? y?k?lm??ken baz?lar?n?n daha az hasar alarak ayakta kald??? gözlemlenmi?tir. Y?k?lan ve ayakta kalan binalar?n farkl? ki?iler taraf?ndan in?a edilmi? olmas? malzeme ve i?çilik kalitesinin yap? performans?n? etkileyen önemli parametrelerden biri oldu?unu göstermi?tir."

'DEPREME DAYANIKLI OLDU?U SONUCU ÇIKARILMAMALI'

Raporun sonuç k?sm?nda ise, deprem mühendisli?i aç?s?ndan Sisam depreminde gözlenen bina hasarlar?n?n ço?unun daha önce ya?anm?? depremlerde gözlenmi? olan hasarlarla benzer oldu?u belirtilerek, "Yap?lar?n deprem performans?n? olumsuz olarak etkileyen yetersiz dayan?m ve detayland?rma, mimari düzensizlikler, zay?f i?çilik ve dü?ük malzeme kalitesi gibi unsurlar?n bir arada bulundu?u binalar?n a??r hasara u?rad??? veya toptan göçtü?ü görülmü?tür. Hasar?n Bayrakl?'da ve 7-10 katl? binalarda yo?unla?mas?n?n sebebi zemin büyütme etkisi nedeniyle bu binalara daha fazla deprem kuvvetlerinin etki etmi? olmas?d?r. Ancak, vurgulanmas? gereken önemli bir husus ölçülen deprem yer kay?tlar?na bak?ld???nda binalara etki eden yatay kuvvetlerin, binalar?n tasarland??? yönetmeliklerde öngörülen tasar?m kuvvetlerinden daha dü?ük oldu?udur. Di?er önemli bir konu ise bu deprem an?nda hasar görmeyen veya az hasar gören binalar?n depreme dayan?kl? oldu?u sonucunun ç?kar?lmamas? gerekti?idir. Zira, ?zmir’de binalar?n maruz kald??? deprem etkisi tasar?m depreminden daha dü?üktür. Sisam depremi, bölge yap? stoku aç?s?ndan uyar?c? nitelikte olup beklenen tasar?m depremi alt?nda hasar?n çok daha vahim olaca??n?n habercisidir. Bayrakl? özelinde gözlemlenen zemin büyütme etkisi de tasar?mda dikkate al?nmas? gereken önemli bir husus olarak kar??m?za ç?kmaktad?r" denildi.