Rusya ile Ukrayna arasındaki askeri gerilim tırmanıyor. İki ülke ayrılıkçı Donbas bölgesinin sınırlarına askeri yığınak yapmaya devam ediyor. Bir yandan da gözler Amerika Birleşik Devletleri’nde. Amerikan basını Pentagon’un Karadeniz’e savaş gemisini gönderebileceğini duyurmuştu.
1936 tarihli Montrö Sözleşmesi hükümleri gereği, ABD’nin savaş gemilerini Karadeniz’e göndermeden 15 gün önce Türkiye’ye bildirimde bulunması gerekiyor. ABD iki savaş gemisinin boğazlardan geçişi için Türkiye’ye bildirimde bulundu.
DIŞİŞLERİ’NDEN AÇIKLAMA
Dışişleri Bakanlığı’ndan konuya ilişkin açıklama geldi. Açıklamada, “Tarafımıza Montrö Sözleşmesine Uygun olarak 2 ABD savaş gemisinin Karadeniz’e çıkacaklarına dair 15 gün önceden diplomatik kanallardan bildirim yapıldı. Gemiler 4 Mayıs’a kadar Karadeniz’de kalacaklar” ifadelerini kullandı.
NE OLMUŞTU?
Rus nüfus ve Rusya yanlılarının ağırlıkta olduğu Donbas bölgesinde (Donetsk ve Lugansk) tek taraflı bağımsızlık ilan edilmesinin ardından, Rusya yanlısı ayrılıkçılar ile Ukrayna ordusu arasında çatışmalar 2014’ten bu yana aralıklı olarak devam ediyor. Çatışmalar son dönemde şiddetlenmişti.
Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, Donbas’ta cephedeki askerleri ziyaret etmişti. Ukrayna Parlamentosu, 7 yıl önce Kırım’ın ilhakı ve Donbas’taki gelişmeler sonrası Rusya’yı “saldırgan” ülke olarak nitelendiren yasayı onaylamıştı. Donbas krizinin çözümüne ilişkin müzakereleri Rusya, Ukrayna ve Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’ndan (AGİT) oluşan Üçlü Temas Grubu yürütüyor.
Taraflar arasında Temmuz 2020’de sağlanan kapsamlı ateşkes son dönemde sık sık ihlal ediliyor. Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy, iki hafta önce Kırım’ın kurtarılmayı amaçlayan Askeri Güvenlik Stratejisi’ni hafta onaylamıştı.
Amerikan yayın kuruluşu CNN’e konuşan ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) üst düzey bir yetkili, Ukrayna’ya destek için önümüzdeki haftalarda Karadeniz’e savaş gemileri göndermeyi düşündüklerini söylemişti.