?zmir Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisli?i Bölümü Genel Jeoloji Anabilim Dal? Ö?retim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, k?r?lan fay uçlar?ndaki enerji transferinin, yeni depremlerin tetiklenmesine neden oldu?una dikkat çekerek, "Henüz k?r?lmayan bu sismik kaynaklar?n varl??? nedeniyle özellikle Bingöl, Ad?yaman, Malatya, Gaziantep, Hatay ve Adana illerinde depreme haz?rl?k konusunda acil önlemler al?nmas?, halk?n bilinçlendirilmesi hayati derecede önemli diye dü?ünüyorum" dedi.
DEÜ Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisli?i Bölümü Genel Jeoloji Anabilim Dal? Ö?retim Üyesi Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Elaz??'daki 8 Kas?m'da meydana gelen 5 büyüklü?ündeki depremi de?erlendirdi.
K?r?lan fay uçlar?ndaki enerji transferinin, yeni depremlerin tetiklenmesine neden oldu?unu belirten Prof. Dr. Sözbilir ?u ifadeleri kulland?:
''Do?u Anadolu Fay?'n?n Pütürge segmentinin k?r?lmas?yla meydana gelen 6.8 büyüklü?ündeki 24 Ocak 2020 Elaz?? depreminin tetiklemesiyle, 3 y?l sonra 6 ?ubat 2023 Mara? depremleri ya?anm??t?. ?lk depremde Pütürge fay?n?n hemen güneybat?s?ndaki Erkenek, Pazarc?k, Narl? ve Amanos segmentleri 7.8 büyüklü?ünde bir deprem üreterek, Hatay Havaliman?'na kadar k?r?lm??t?. Bu deprem, 20 ?ubat 2023'te, Hatay Havaliman? güneyinde 6.4 büyüklü?ündeki Antakya-Defne depremini tetiklemi?ti. 16 Ekim 2024'te ise 6 ?ubat depremi yüzey k?r???n?n kuzey ucu ile 24 Ocak 2020 yüzey k?r???n?n güney ucu aras?nda 5.9 büyüklü?ünde Malatya-Kale depremi ya?anm??t?. Yakla??k 1 ay sonra, bu sefer de Pütürge segmentinin kuzeydo?u ucundaki Palu segmentinde yeni bir deprem gerçekle?mi? oldu.
"ELAZ?I DEPREM?N?N TET?KLED??? B?R DEPREM OLARAK DÜ?ÜNÜLEB?L?R"
Yani, 8 Kas?m tarihinde 5 büyüklü?ünde meydana gelen Elaz?? depremi, 2020 y?l?nda Pütürge segmenti üzerinde meydana gelen Elaz?? depreminin tetikledi?i bir deprem olarak dü?ünülebilir.''
'ADIYAMAN FAYININ S?SMOLOJ?K VE JEODEZ?K ANLAMDA ?ZLENMES?NDE FAYDA VAR'
Prof. Dr. Sözbilir, 2020'deki Elaz?? depreminde Do?u Anadolu Fay?'n?n Pütürge segmentinin k?r?ld???n? söyleyerek sözlerine ?öyle devam etti:
''8 Kas?m'da ise 2020'deki enerji transferi nedeniyle Pütürge segmentinin kuzey ucundaki Palu segmentinin bir bölümü k?r?lm?? oldu. O bölgenin 995, 1789 ve 1874 y?llar?nda 7'ye varan büyüklükte y?k?c? depremler ya?ad???n? biliyoruz. Fakat Palu segmenti son 100 y?lda belirli aral?klarla çok say?da 5 civar?nda deprem üretti. Palu segmenti 200 y?l? a?k?n süredir y?k?c? nitelikte büyük deprem üretmiyor.
Palu segmentinin asismik nitelikte krip yapt???na dair ölçümler de bulunuyor. Yani sismik bo?luk s?n?f?nda de?erlendirilen ve büyük deprem üretmesi beklenen faylardan biri. Bunun yan?nda Palu ilçesinden ba?lay?p güneybat?ya Ad?yaman iline do?ru ilerleyen Ad?yaman fay? var. Biz bu fay? 2 y?ld?r F?rat Üniversitesi yürütücülü?ünde birlikte çal???yoruz. YÖK-Ara?t?rma Destek Program? kapsam?nda çal??t???m?z bu projede, Ad?yaman fay?n?n da diri bir fay oldu?unu saptam?? bulunmaktay?z.
"7'ye VARAN DEPREM ÜRETME POTANS?YEL? BULUNUYOR"
Bu fay?n da 7'ye varan büyüklükte deprem üretme potansiyeli bulunuyor. Bu nedenle Ad?yaman fay?n?n sismolojik ve jeodezik anlamda sürekli izlenmesinde fayda var diye dü?ünüyorum."
'FAY SEGMENTLER? ÜZER?NDE STRES B?R?K?M? DEVAM ED?YOR'
6 ?ubat 2023'teki 7.8 büyüklü?ündeki Kahramanmara? depreminin tetiklemesiyle 9 saat sonra k?r?lan Çardak ve Do?an?ehir faylar?n?n uçlar?ndaki Malatya fay? ve Savrun ile Saimbeyli faylar?n?n da stres biriktirmeye devam etti?ine dikkat çeken Prof. Dr. Sözbilir, "Benzer ?ekilde 6 ?ubat 2023 depreminde bir bölümü k?r?lan Narl? fay? güneyindeki Sakçagöz, Yesemek ve Hac?pa?a fay? gibi Ölüdeniz fay?na ait fay segmentleri üzerinde de stres birikimi devam ediyor" dedi.
Prof. Dr. Sözbilir, "Henüz k?r?lmayan sismik kaynaklar?n varl??? nedeniyle özellikle Bingöl, Ad?yaman, Malatya, Gaziantep, Hatay ve Adana illerinde depreme haz?rl?k konusunda acil önlemler al?nmas? gerek, halk?n bilinçlendirilmesi de hayati derecede önemli diye dü?ünüyorum" diye konu?tu.