Sur ilçesinin 6 mahallesinde terör örgütü PKK'n?n 2015 y?l?nda sözde özerlik ilan?yla çukur ve hendekler kazarak güvenlik güçleriyle çat??malar?nda adeta bir aç?k hava müzesi görünümünde olan ba?ta surlar olmak üzere tarihi yap?lar?n tamam? a??r hasar gördü. 6 ay süren çat??malarda 74 güvenlik görevlisi ?ehit olurken, teröristlerin silah ve mühimmat deposu olarak kulland?klar? camiler, kiliseler, hamamlar y?k?larak a??r hasar gördü.
SOKAKLARA DÖ?ENEN TA?LARI PENCEREYE YERLE?T?RD?LER
?lçede kontrolün sa?lanmas?yla birlikte Çevre ?ehircilik ve ?klim De?i?ikli?i Bakanl??? ile Kültür ve Turizm Bakanl???n?n i? birli?iyle ‘Surlarda dirili? ba?lad?’ slogan?yla y?k?lan yap?lar? yeniden aya?a kald?rmak amac?yla restorasyon çal??malar?na ba?land?. Ancak yap?lar?n bir k?sm?n?n asl?na uygun biçimde restore edilmedi?i belirlendi. TMMOB de bu konuda defalarca raporlar haz?rlayarak bas?n toplant?lar? düzenledi. Bunun son örne?i Sur'un Fatihpa?a Mahallesi’nde ya?and?. Buradaki 500 y?ll?k tarihi evin penceresinin bulundu?u bölüm, kendi orijinal ta?lar? terörist sald?r?larda parçaland??? için, sokak ve kald?r?mlara dö?enen kesme bazalt ta?larla kapat?ld?.
VATANDA?LARDAN YO?UN TEPK?
Tarih severlerin ve vatanda?lar?n yüzlerce metre uzakl?ktan bile fark edilen yamal? i?lemin rahats?z edici bir görüntü olu?turdu?unu dile getirdiler. Bu i?lemin tarihi yap? aras?ndaki doku bütünlü?ünü bozdu?una dikkat çeken Mimar Mahmut Aziz Usal da “Sur da, Ucubelerin aras?nda kalan eski bazalt ta? yap?lar?n restorasyon çal??malar? mücevhere vurulan leke misali! Çal??malarda eski yap?lar?n eksik k?s?mlar? yeni kesme ta?lar ile dolduruluyor! Tarihimizi ve kimli?imizi yok edi?in ad? Restorasyon olmu?!” diyerek tepki gösterdi.
UNESCO HEYET? 7 YIL ARADAN SONRA D?YARBAKIRA GELD?
Diyarbak?r Büyük?ehir Belediyesi bünyesinde olu?turulan Diyarbak?r Surlar? Alan Ba?kanl???, a??r hasar gören tarihi yap?larla ilgili rapor haz?rlayarak UNUSCO Reaktif Misyonu'na sundu. Ancak, belediyelere kayyum atanmadan k?sa süre önce ç?kar?lan özel bir kanunla Alan Ba?kan? görevden al?nd? ve yerine kayyum atand?.
Alan ba?kanl???na kayyum atanmas?ndan sonra bu kez sivil toplum kurulu?lar? defalarca UNESCO'ya Diyarbak?r'a kente gelip tespit yapmalar? yönünde ça?r?da bulundu. Bu kez de Covid 19 salg?n? nedeniyle ziyaret ertelendi. 7 y?l aradan sonra 3 ki?ilik UNESCO heyeti geçen hafta Diyarbak?r'a gelerek restorasyon çal??malar?n? yerinde denetledi. Heyet, kentteki STK'larla da görü?tükten sonra restorasyonlar?n asl?na uygun biçimde yap?l?p yap?lmad??? yönünde kapsaml? bir rapor önümüzdeki günlerde haz?rlayacak.
M?RAS L?STES?NE ALINDIKTAN 1 AY SONRA TERÖR SALDIRILARI
Tarihi surlar 4 Temmuz 2015 günü Almanya'n?n Bonn kentinde düzenlenen 39. Dünya Miras Komitesi toplant?s?nda Türkiye'nin 14. Miras alan? olarak Dünya Kültür Miras? listesine al?nm??t?. Kentte sevinç yaratan bu geli?me uzun sürmedi ve 1 ay sonra teröristler Sur ilçesine silah ve patlay?c? y???na?? yaparak çukur ve hendekler kazarak tarihi yap?ya a??r zarar verdi. Tahir Elçi'nin öldürüldü?ü 4 Ayakl? Minare ile ba?layan talan 6 ay boyunca 6 mahallede devam etti.