Yunanistan’ın Sisam adası açıklarında 31 Ekim 2020 Cuma günü meydana gelen ve İzmir’de can ve mal kaybına neden olan 6.6 büyüklüğündeki deprem, bir çok trajedi ile birlikte, büyük bir ihmali de gündeme getirdi. Merhum işadamı Mazhar Zorlu’nun, depremde hasar gören ve boşaltılma kararı alınan İzmir Büyükşehir Belediye Binası’nın depreme dayanıksız olduğunu, henüz yapım aşamasında dile getirdiği ortaya çıktı.
Konak’taki belediye sarayı inşaatının ilk bölümünü inşa eden Mazhar Zorlu’nun, zemine çakılan kazıkların, binanın yükünü kaldırmayacağı ve bu şartlarda İzmir Büyükşehir Belediye Binası’nın depreme dayanıksız olacağını belirterek, projeden çekildiği belirlendi.
KEMAL ZORLU AÇIKLADI
Babası merhum Mazhar Zorlu’nun, belediye binası ile ilgili yaptığı uyarının, ne yazık ki 50 yıl sonra dikkate alındığını söyleyen işadamı Kemal Zorlu, “1970’li yılların başında belediye sarayı inşaatı projesinin ihalesini babam kazanmıştı. Binanın ilk bölümü yapıldı. Bu sırada merhum Mazhar Zorlu, zemine çakılan kazıkların yetersiz olduğunu söylemiş ve bu şartlarda projeye devam etmeyeceğini belirterek, ikinci ve üçüncü bölümlerin yapımını üstlenmemişti. Ancak babamın gösterdiği dürüstlük ve duyarlılık, ne yazık ki dikkate alınmadı. Bina tamamlandı, hizmete açıldı. Daha sonra yapılan bilimsel incelemeler de babamın haklı olduğunu ortaya çıkardı. Ama yine de bina kullanılmaya devam edildi. Yıllardır orada 2 bin insan görev yapıyor. Ben bu süreçte defalarca, binanın depreme dayanıksız olduğu ve yaşanacak bir depremde çok acı sonuçlar ortaya çıkabileceğini söyledim ve uyarılardı bulundum. Ama bu uyarılarım da dikkate alınmadı. Neyse ki, büyük bir facia yaşanmadan binanın boşaltılması kararı alındı” dedi.
O BİNANIN TARİHÇESİ
1970’li yılların yapımına başlanan İzmir Büyükşehir Belediye Sarayı, ilk bölüm inşaatını yapan Mazhar Zorlu’nun, zeminle ilgili sorunlar yüzünden projeden çekilmesi üzerine, 8 yıl betonarme iskelet olarak kaldı.
1979 yılında tamamlanan bina, 12 Eylül 1980 darbesinin ardından, sıkıyönetim komutanlığı tarafından belediyeden alınmak istendi. Ancak dönemin Belediye Başkanı Cahit Günay, binayı vermemek için acilen belediyenin bu binaya taşınması talimatını verdi. 1980’de o dönem Yenişehir'de bugünkü İtfaiye Daire Başkanlığı'nın bulunduğu alanda bulunan belediye, Konak Meydanı’ndaki yeni binaya taşındı.
İzmir'de 2006 yılında meydana gelen ve büyük paniğe neden olan depremlerin ardından Büyükşehir Belediyesi, 2 bine yakın personelin görev yaptığı Belediye Sarayı'nın depreme dayanıklı olup olmadığını belirlemek amacıyla çalışma başlattı.Dokuz Eylül Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Yer Fiziği Anabilim Dalı Başkanlığı ve Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından, binanın oturduğu zeminin ve çevresinin zemin sondaj ve etütleri yapıldı. Kolon ve kirişlerin röntgenleri çekildi. Araştırma sonucu binanın deprem yönetmeliğine uygun olmadığı, güçlendirme yapılması gerektiği ortaya çıktı.
Bu süreçte işadamı Kemal Zorlu, binanın depreme dayanıksız olduğunu sürekli gündeme getirerek, büyük bir facianın önüne geçilmesi için önlem alınmasını istedi.
Büyükşehir Belediyesi, vakfın hazırladığı rapor doğrultusunda Belediye Sarayı için Buca Gediz'deki ESHOT Genel Müdürlüğü binasında 6 Nisan 2007'de güçlendirme projesi ihalesi gerçekleştirildi. Ancak yıllarca herhangi bir işlem yapılmadı.
2013’te güçlendirme çalışmalarını başlatabilmek için yer arayışına giren Büyükşehir Belediyesi 20 bin metrekarelik kapalı alana sahip bina kiralamak için ihale açtı. Ancak kent merkezinde istediği şartlarda bina bulamayınca yeni hizmet binası yapmak için uygun arazi arayışına girdi.
İlk olarak Gökdelenler Bölgesi gündeme geldi. Ancak Adliye binasının bulunması nedeniyle buradan vazgeçildi. Halkapınar'da eski otogarın bulunduğu alana yeni hizmet binası yapma kararı alındı.Yarı hissesi SGK'ya ait olan alan, 31 milyon 306 bin liraya satın alındı. Ardından da söz konusu alana hizmet binası yapılabilmesine olanak tanıyan imar plan değişikliği Büyükşehir Belediye Meclisi'nde kabul edildi. Yeni hizmet binasının mimari açıdan dikkat çeken bir bina olabilmesi için de projenin yarışma ile belirlenmesi kararlaştırıldı. Ancak o günden bu güne yaşanan süreçte herhangi bir gelişme olmadı ve 31 Ekim 2020 saat 13.51’de yaşanan 6.6 büyüklüğündeki depremin yaptığı son uyarı, MazharZorlu’nun 50 yıl önce yaptığı uyarının dikkate alınmasını sağladı ve İzmir Büyükşehir Belediye Binası’nın boşaltılmasına başlandı.