Hazine ve Maliye Bakanl??? Gelir ?daresi Ba?kanl???’n?n konuya ili?kin tebli?leri, Resmi Gazete’nin mükerrer say?s?nda 1 Ocak 2023’den itibaren yürürlü?e girmek üzere yay?mland?.
Özel ileti?im vergisi, yeniden de?erleme oran? olan yüzde 122.93 oran?nda art?r?l?rken, emlak vergisi ücretleri yüzde 61.47 art?r?ld?. Motorlu ta??tlar vergisinde de yeni oranlar aç?kland?. Buna göre 1300 cc motor hacminde yeni bir arac?n MTV'si 2 bin 545 TL oldu.
GEL?R VERG?S?NE ?L??K?N ?ND?R?M, ?ST?SNA VE MUAF?YETLER YEN?DEN BEL?RLEND?
Hazine ve Maliye Bakanl???n?n (Gelir ?daresi Ba?kanl???), Gelir Vergisi Genel Tebli?i (Seri No: 322) ve Gelir Vergisi Genel Tebli?i (Seri No: 323), Resmi Gazete’nin mükerrer say?s?nda yay?mland?. Tebli?ler yeni y?lda yürürlü?e girecek.
Buna göre, Gelir Vergisi Kanununda yer alan indirim, istisna ve muafiyetlere ili?kin tutarlar ile basit usulde vergilendirmeye ili?kin had ve tutarlar yeniden belirlendi.
Gelir vergisinde yer alan çok say?da istisna ve indirim tutar? da mükelleflerin lehine olacak ?ekilde art?r?ld?. Bu kapsamda, kira gelirlerindeki 9 bin 500 lira olan istisna tutar?, 21 bin liraya ç?kar?ld?. Böylece 2023 y?l?nda elde edilen kira gelirlerinin 21 bin liras? vergiden istisna olacak. Kira gelirinin 21 bin liray? a?mamas? halinde beyanname verilmeyecek.
De?er art?? kazançlar?ndaki 25 bin lira istisna tutar?, 55 bin lira olarak belirlendi. Örne?in, sahip olunan gayrimenkullerin iktisap tarihinden itibaren 5 y?ldan önce sat?lmas? halinde, bu sat?? nedeniyle elde edilen kazançlar de?er art?? kazanc? olarak vergilendiriliyor. 2023 y?l?nda elde edilen de?er art?? kazanc?n?n 55 bin liray? a?mas? halinde, beyanname verilecek ancak 55 bin lira istisna tutar? beyan edilen gelirden dü?ülecek.
Ar?zi kazançlardaki 58 bin lira istisna tutar?, 129 bin liraya ç?kar?ld?. Örne?in, ar?zi olarak yap?lan bir dan??manl?k hizmetinden 2023 y?l?nda elde edilen ve istisna tutar? olan 129 bin liray? geçmeyen kazançlar vergilendirilmeyecek.
Tevkifata ve istisnaya konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratlar?na ili?kin beyanname verme s?n?r? da 3 bin 800 liradan, 8 bin 400 liraya ç?kt?. Gelir Vergisi Kanununa göre kural olarak menkul ve gayrimenkul sermaye iratlar?nda tevkifat uygulamas? bulunuyor. Ancak baz? hallerde örne?in basit usule tabi mükelleflere kiralanan i? yerlerinden elde edilen kira gelirlerinde tevkifat yap?lm?yor. 2023 y?l?nda elde edilen ve tevkifat ve istisnaya konu olmayan bu gelirlerin 8 bin 400 liray? a?mamas? halinde beyanname verilmeyecek.
Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin i?letmelerinde kullan?lan binek otomobillerin kiral?k olmas? durumunda ödenen ayl?k kira tutar? ile i?letmeye kay?tl? binek otomobillerinin amortisman yoluyla gider yaz?labilecek iktisap bedeli ile ilgili indirim tutarlar? da yükseltildi. Bu çerçevede, binek otomobiller için ödenen ayl?k kira gideri 8 bin liradan 17 bin liraya, amortisman yoluyla gider yaz?labilecek iktisap bedeli s?n?r? da 430 bin liradan 950 bin liraya ç?kar?ld?.
ENGELL?LER?N YARARLANDI?I GEL?R VERG?S? ?ND?R?M? TUTARLARINDA ARTI?A G?D?LD?
Gelir Vergisi Kanununda ücret geliri elde edenler ile serbest meslek kazanc? elde eden engelli vatanda?lar?n gelirlerinin bir k?sm? engellilik indirimi yoluyla vergi d??? b?rak?lm??t?. Engelli vatanda?lar?n engellilik derecesine göre belirlenen ayl?k indirim tutarlar? da yükseltildi. Örne?in, 2023 y?l?nda ücret geliri elde eden I. Derece Engelli bir ücretlinin, ayl?k ücret matrah?ndan 4 bin 400 lira, y?ll?k ise 52 bin 800 lira indirim yap?lacak.
| Engelli Vergi ?ndirimi Ayl?k Tutarlar? | ||
| Derece | ?ndirim tutar? (2022) | ?ndirim tutar? (2023) |
| III. Derece Engelli (%40-% 59) | 500 lira | 1.100 lira |
| II. Derece Engelli (%60-%79) | 1.170 lira | 2.600 lira |
| I. Derece Engelli (%80-%100) | 2.000 lira | 4.400 lira |
ESNAF MUAFLI?I L?M?T? YÜKSELT?LD?
Yap?lan düzenlemelerle vergiden muaf esnafl???n kapsam? geni?letilmi? ve evlerde imal etti?i ürünleri internet ve benzeri platformlarda satanlar da muafiyet kapsam?na al?nm??t?. Muafiyet limiti olan 320 bin lira, 700 bin liraya ç?kar?ld?. 2023 y?l?nda evlerde üretilerek sat?lan ürünlerin sat???ndan 700 bin liraya kadar elde edilen gelirler, muafiyet kapsam?nda olacak.
Basit usule tabi mükelleflerin kira ve kazanç istisnas? hadleri de önemli ölçüde yükseltildi. Taksici, dolmu?çu, servis i?leticisi, berber, terzi, bakkal, manav, kasap ve benzeri esnaf ?artlar? dahilinde basit usule tabi bulunuyor. Düzenleme ile bu kapsamdaki esnaf?n kazançlar?, 2021 y?l?ndan itibaren gelir vergisinden istisna edilmi?ti. Gelir Vergisi Kanununda basit usule tabi olma ?artlar? ile ilgili özel düzenlemeler bulunuyor. Basit usule tabi olmak için her y?l yeniden belirlenen kira tutarlar?, y?ll?k al?m, sat?m ve i? has?lat? gibi baz? had ve tutarlar?n a??lmamas? gerekiyor. Bu kapsamda 2023 y?l?nda elde edilecek gelirler için bu hadler de art?r?ld?.
| Basit Usule ?li?kin Y?ll?k Had ve Tutarlar | ||
| Basit Usule Tabi Olman?n Genel ve Özel ?artlar? | 2022 | 2023 |
| Büyük?ehir belediye s?n?rlar? içinde y?ll?k kira tutar? (GVK 47/2) | 16.000 lira | 35.000 lira |
| Di?er yerlerde y?ll?k kira tutar? (GVK 47/2) | 10.000 lira | 22.000 lira |
| Basit usul y?ll?k al?? tutar? (GVK 48/1) | 200.000 lira | 440.000 lira |
| Basit usul y?ll?k sat?? tutar? (GVK 48/1) | 320.000 lira | 700.000 lira |
| Basit usul y?ll?k i? has?lat?(GVK 48/2) | 100.000 lira | 220.000 lira |
| Basit usul sat?? ve i? has?lat? (GVK 48/3) | 200.000 lira | 440.000 lira |
Uyumlu mükelleflere vergi indiriminde yer alan limit güncellendi. Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden beyannamelerini zaman?nda veren ve vergilerini ödeyen uyumlu mükellefler, 5 puanl?k vergi indiriminden faydaland?r?l?yor. Vergi indirimi yap?labilecek tutar?n üst limiti de 2 milyon liradan, 4,4 milyon liraya ç?kar?larak, mükelleflere sa?lanan te?vikte art?? yap?ld?.
Telif haklar?ndan elde edilen kazançlara uygulanan istisna tutar? da yükseltildi. Müellif, mütercim, heykelt?ra?, hattat, ressam, bestekar, bilgisayar programc?s? ve mucitlerin ve bunlar?n kanuni mirasç?lar?n?n ?iir, hikaye, roman, makale, bilimsel ara?t?rma ve incelemeleri, bilgisayar yaz?l?m?, röportaj, karikatür, foto?raf, film, video band, radyo ve televizyon senaryo ve oyunu gibi eserlerinden elde ettikleri kazançlar?, belirli bir tutar? a?mamas? halinde gelir vergisinden istisna tutuluyor. Bu kazançlarla ilgili 880 bin lira olan istisna tutar?, 2023 y?l?nda elde edilecek gelirler için 1 milyon 900 bin liraya ç?kar?ld?.
Sosyal medyada içerik üreten ve mobil uygulama geli?tirenlerin elde ettikleri kazançlar?n 2022 y?l? için 880 bin liras? gelir vergisinden istisnayken, bu tutar 2023 y?l?ndaki gelirler için 1 milyon 900 bin liraya ç?kt?. Bu tutarlar a??lm?yorsa beyanname verilmeyecek.
YEMEK, YOL VE KRE? YARDIMI ÖDEMELER? YÜKSELT?LD?
Hazine ve Maliye Bakan? Nureddin Nebati, 2023 y?l?nda uygulanacak gelir vergisi tarifesinin dilimlerinde art?? yap?ld???n? da aç?klam??t?.
?lk gelir dilimi 70 bin liradan ba?layan yeni tarifeye göre ücretliler ba?ta olmak üzere tüm gelir vergisi mükellefleri daha geç üst dilimlerden vergi ödeyecek. Asgari ücrette meydana gelen art?? da gelir vergisi istisnas?na yans?d? ve ücretlilerin ödeyece?i vergiyi azaltt?.
Ücret istisnalar?nda yer alan maktu tutarlar da önemli ölçüde artt?. Ücret olarak ödenen yemek ve yol paralar?n?n istisna kapsam?ndaki tutarlar?, bu y?l temmuz ay?nda art?r?lm??t?. Son yap?lan düzenlemeyle nakit olarak yap?lan yemek bedeli ödemeleri de istisna kapsam?na al?nd?. ?stisna tutarlar?n?n art?r?lmas?yla da 51 lira olan yemek paras?, 110 liraya, 25,5 lira olan yol paras? da 56 liraya ç?kar?ld?. Böylece, ayl?k 2 bin 860 lira yemek paras?, 1456 lira yol paras? ödemeleri vergiden istisna edildi.
??verenlerce kad?n hizmet erbab?na her bir çocuk için brüt asgari ücretin yüzde 50’sine kadar yap?lan kre? yard?m? ödemelerindeki istisna tutar? da ayl?k 3 bin 235,50 liradan 5 bin 4 liraya ç?kar?ld?.
Çal??anlara mevcut maa?lar?na ilave olarak yap?lan yemek, yol ve kre? yard?m? ödemelerindeki istisna tutarlar?n?n artt?r?lmas? sonucunda, bu ödemelerin tamam?n? alanlar aç?s?ndan ayl?k 9 bin 320 liral?k ücretleri vergi d??? b?rak?lm?? oldu.???????
BAKANLIKTAN AÇIKLAMA
Hazine ve Maliye Bakanl???’ndan yap?lan yaz?l? aç?klamada, Gelir Vergisi Kanunu’nda yer alan; indirim, istisna ve muafiyetlere ili?kin tutarlar ile basit usulde vergilendirmeye ili?kin had ve tutarlar?n da yeniden belirlendi?ini belirtilerek ?öyle denildi:
* “Gelir vergisinde yer alan çok say?da istisna ve indirim tutar? da mükelleflerin lehine olacak ?ekilde art?r?ld?. Bu kapsamda; kira gelirlerindeki 9 bin 500 Lira olan istisna tutar?, 21 bin liraya ç?kar?ld?. Böylece, 2023 y?l?nda elde edilen kira gelirlerinin 21 bin liras? vergiden istisna olacak. Kira gelirinin 21 bin liray? a?mamas? halinde beyanname verilmeyecek.
* De?er art?? kazançlar?ndaki 25 bin lira istisna tutar?, 55 bin lira olarak belirlendi. De?er art?? kazançlar?n?n beyan edilip edilmeyece?i ise istisna tutar?n?n alt?nda kal?p kalmad???na ba?l?. 2023 y?l?nda elde edilen de?er art?? kazanc?n?n 55 bin liray? a?mas? halinde beyanname verilecek ancak 55 bin lira istisna tutar? beyan edilen gelirden dü?ülecek.
* Ar?zi kazançlardaki 58 bin lira istisna tutar?, 129 bin liraya ç?kar?ld?. Tevkifata ve istisnaya konu olmayan menkul ve gayrimenkul sermaye iratlar?na ili?kin beyanname verme s?n?r? da 3 bin 800 liradan, 8 bin 400 liraya ç?kt?.”
“‘ENGELL? GEL?R VERG?S? ?ND?R?M? ARTTI”
Aç?klamada ?u ifadelere yer verildi:
* “Gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin i?letmelerinde kullan?lan binek otomobillerin kiral?k olmas? durumunda ödenen ayl?k kira tutar? ile i?letmeye kay?tl? binek otomobillerinin amortisman yoluyla gider yaz?labilecek iktisap bedeli ile ilgili indirim tutarlar? da artt?r?ld?. Bu çerçevede, binek otomobiller için; ödenen ayl?k kira gideri 8 bin liradan 17 bin liraya, amortisman yoluyla gider yaz?labilecek iktisap bedeli s?n?r? da 430 bin liradan 950 bin liraya ç?kar?ld?.
* Gelir Vergisi Kanununda ücret geliri elde edenler ile serbest meslek kazanc? elde eden engelli vatanda?lar?n gelirlerinin bir k?sm? engellilik indirimi yoluyla vergi d??? b?rak?lm??t?r. Engelli vatanda?lar?n engellilik derecesine göre belirlenen ayl?k indirim tutarlar? da artt?. Yap?lan düzenlemelerle, vergiden muaf esnafl???n kapsam? geni?letilmi? ve evlerde imal etti?i ürünleri internet ve benzeri platformlarda satanlar da muafiyet kapsam?na al?nm??t?. Muafiyet limiti olan 320 bin lira, 700 bin liraya ç?kar?ld?. 2023 y?l?nda evlerde üretilerek sat?lan ürünlerin sat???ndan 700 bin liraya kadar elde edilen gelirler muafiyet kapsam?nda olacak.”
Bakanl???n aç?klamas?nda ?öyle denildi:
* “Taksici, dolmu?çu, servis i?leticisi, berber, terzi, bakkal, manav, kasap ve benzeri esnaf?m?z ?artlar? dahilinde basit usule tabi bulunmaktad?r. Reform niteli?inde yap?lan bir düzenleme ile bu kapsamdaki esnaf?n kazançlar? 2021 y?l?ndan itibaren gelir vergisinden istisna edilmi?ti. Gelir Vergisi Kanununda basit usule tabi olma ?artlar? ile ilgili özel düzenlemeler var. Basit usule tabi olmak için her y?l yeniden belirlenen; kira tutarlar?, y?ll?k al?m, sat?m ve i? has?lat? gibi baz? had ve tutarlar?n a??lmamas? gerekiyor.
* 2023 y?l?nda elde edilecek gelirler için bu hadler de art?r?ld?. Ayr?ca uyumlu mükelleflere vergi indiriminde yer alan limit güncellendi. Vergi indirimi yap?labilecek tutar?n üst limiti de 2 milyon liradan, 4,4 milyon liraya ç?kar?lmak suretiyle, mükelleflere sa?lanan te?vikte önemli bir art?? yap?ld?. Telif haklar?ndan elde edilen kazançlara uygulanan istisna tutar? da art?r?ld?. Bu kazançlarla ilgili 880 bin lira olan istisna tutar? 2023 y?l?nda elde edilecek gelirler için 1 milyon 900 bin liraya ç?kar?ld?.
* Sosyal medyada içerik üreten ve mobil uygulama geli?tirenler için son derece basit bir vergileme usulü getirilmi?ti. Bu i?leri yapanlar, bankada bir hesap aç?yor ve banka bunlar ad?na yap?lan ödemelerden yüzde 15 oran?nda vergi kesintisi yap?yor. Bu kapsamda elde edilen kazançlar?n 2022 y?l? için 880 bin liras? gelir vergisinden istisna. Bu tutar 2023 y?l?nda elde edilecek gelirler için 1 milyon 900 bin liraya ç?kt?.”