Van, 2011’de iki büyük depremle sarsıldı. 23 Ekim ve 9 Kasım’da meydana gelen 7,1 ve 5,7’lik depremlerde 644 insan yaşamını yitirdi; 2 bine yakın insan da yaralandı. 23 Ekim’de yaşanan depremde Erciş’te yan yana bulunan Işık ve Kaya apartmanları da çöktü. Binalardan birinin ölümlere yol açıp, diğerinin yol açmaması ise deprem konusunda çarpıcı bir gerçeği ortaya koyuyor.
Ercişli Nazmi Alkan (82) sahibi olduğu arsa üzerine iki bina inşa etme kararı aldı. Alkan, o dönem ilçenin birkaç inşaat mühendisinden biri olan Gültekin Çavuşoğlu (71) ile anlaştı. Belediyeye ruhsat için başvuru yapıldı. Belediye, A ve B blok olarak planlanan iki yapı için zemin artı 2 kat izin verdi. Başka bir ifada ile zemindeki dükkânın üstüne 2 kat daha çıkma imkânı vardı. İnşaata başlandı ve her iki bloğun da zemin katları yapıldı. Ancak, Alkan’ın mali durumu elvermeyince inşaat yarım kaldı. Aralık 1983’e gelindiğinde ise Alkan, sahibi olduğu yarım kalan inşaatları Işık ve Kaya kardeşlere sattı.
İKİ AİLE PAYLAŞTI
Işık Kardeşler A bloğun, Kaya kardeşler ise B bloğun sahibi oldu. İki bina için ayrı tapular çıkarıldı. İki aile 1990’lı yılların ortasında, inşaat mühendisi Murat Kazancı ile anlaşarak, sahibi oldukları binalar 2’şer kat çıktı. Çıkılan ikişer kat ilk alınan ruhsata uygundu. 2004 yılına gelindiğinde ise yeni bir ruhsat başvurusu yapıldı. Her iki bloğa birer kat daha çıkıldı. Böylelikle Işık Apartmanı da Kaya Apartmanı da 4’er katlı oldu. Bu süreçte, Işık Apartmanı’na bir de kaç kat yapıldı.b Aralarında 5 metre mesafe bulunan iki apartmandan biri 5, diğeri 4 katlı olarak oturuma hazır hale geldi.
KAÇAK KATIN BEDELİ
Çift daireden oluşan iki apartmandan birine bir kat fazladan yapılmasının sonucu ise 23 Ekim’deki depremde görüldü. Depremde ilk yıkılan Işık Apartmanı oldu. Bu binada oturanlar kaçmaya fırsat dahi bulamadı. Kaya Apartmanı ise biraz daha geç yıkıldı. Bu sayede binada oturanlar dışarı çıkabildi. Işık Apartmanı’na, planlanandan fazla yük bindirildiği için oturan kişiler dışarı çıkmaya imkân bulamadı. Bu nedenle, apartmanda oturanlar ve yolda geçenler dahil 10 kişi yaşamını yitirdi.
AŞIRI YÜKTEN ÇÖKTÜ
Depremden bir hafta sonra savcılık soruşturma başlattı. Erciş Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen davada, ölen 10 kişinin yakınları şikâyetçi olarak yer aldı. Yapılan yargılamada savunmaları alınan Işık ve Kaya kardeşler “Bu binalarda kendimiz oturmayı planlıyorduk. O yüzden en kaliteli malzemeyi kullandık” diyerek suçlamaları kabul etmedi. Projenin ilk aşamasında imzası bulunan İnşaat Mühendisi Gültekin Çavuşoğlu ise, yaptığı savunmada “Burada olması gereken 3 kattı. Ancak, benden sonraki süreçte ilave kat için ruhsat alınmış. Işık Apartmanı’nda ise bir de kaç kat yapılmış. Yıkımın nedeni, binanın taşıyabileceğinden fazla yükün altında kalmasıdır” dedi.
24 TAKSİT HALİNDE ÖDEYEBİLECEKLER
Mahkeme, alınan bilirkişi raporları sonrası 10’uncu yılda kararını verdi. Mahkeme ilk olarak sanıklara, ‘taksirle birden fazla kişinin ölümüne neden olma’ suçundan 6’yıl 8’er ay hapis cezası verdi. Mahkeme, hapis cezasını, sanıkların kişilikleri, sosyal ve ekonomik durumları ile suçun işlenmesindeki özellikleri nedeni ile adli para cezasına çevirdi. Buna göre her bir sanık 48 bin 600’er TL adli para cezasına çarptırıldı. Söz konusu ceza 24 taksit halinde ödenebilecek. Sanık avukatları, kararı istinaf mahkemesine taşıdı.
YENİ BİNA YAPMAYA DEVAM ETTİLER
İNŞAAT Mühendisi babası Gültekin Çavuşoğlu’nun savunmasını üstlenen oğlu Av. Emrah Burak Çavuşoğlu, deprem sonrası delillerin sağlıklı toplanamadığına işaret etti. Dosyanın sanıklarından Nazmi Alkan gibi bir kısım tanığın da yargılama aşamasında vefat ettiğine işaret eden Av. Çavuşoğlu “Ben aynı zamanda inşaat mühendisiyim. Yargılama sürerken dahi, bir kısım sanığın inşaat yapmaya devam ettiğini tespit ettik. Ders alamadığımız için, 2021 yılında dahi, çürük binalar yapmaya devam ediyoruz” diye konuştu