"Tar?m Bakanl???'n?n bütçesi art?r?lmal?"

“AKLA, MANTI?A VE V?CDANA SI?MIYOR!”
Tar?m ve Orman Bakanl???’na ili?kin 2018 Y?l? Say??tay Raporlar? incelendi?inde bakanl???n s?n?fta kald???n? söyleyen S?nd?r, tespitlerini ?öyle s?ralad?: “Ta??nmazlar?n muhasebe kay?tlar?n?n yap?lmamas?, mali tablolarda gösterilmemesi, mali i?lemlerin denetim d??? b?rak?lmas?, geriye dönük kay?tlarda sonradan de?i?tirme yap?lmas?. ?dari para cezalar?n?n tahakkuk kay?tlar?n?n yap?lmamas?, faaliyet hesaplar?nda raporlanmamas?, teknik ?artnameye uygun olmayan al?mlar?n yap?lmas?. Bunlar sa?l?kl? uygulamalar de?il ve bu yanl??lara eklenebilecek çok örnek var. Tar?m Bakanl???’n?n ciddi meselelerde o kadar büyük eksiklikleri var ki ?a?mamak elde de?il. Bir tar?m akademisyeniyim; bütün hayat?m tar?m üzerine geçti; bakanl???m?z?n çok de?i?ik kademelerinde, çok de?i?ik bürokratlarla, genel müdürlerimizle, müste?arlar?m?zla de?i?ik platformlarda birlikteliklerimiz oldu. Çal??malar?m?z, ara?t?rmalar?m?z oldu. Ama böylesi köklü gelenekleri olan bir bakanl?kta bu kadar ciddi ve maddi hatalar?n olmas? ve bunlar?n da hiç önemsenmiyor olmas? akla, mant??a ve vicdana s??m?yor” dedi.
“TOPRAK SU ?ST?YOR, Ç?FTÇ? SU ?ST?YOR”
Tar?m Bakanl???'n? ele?tirerek sözlerine devam eden S?nd?r, “Bakanl?k taraf?ndan ithaline izin verilen hayvanlar listesinde yer almayan hayvan ?rklar?n?n ülkeye giri?ine izin veriliyor. Buna nas?l izin verilir. Ana ihale usulleri yerine, Kamu ?hale Kanunu'nun istisnai olarak uygulanmas?n? öngördü?ü pazarl?k usulüyle yap?lan yap?m ve hizmet al?m i?leri sürekli hale geldi. Bu usul, özellikle istisnai bir durumda uygulanmas? gereken bir usul ama temel ihale yöntemi haline geldi. Do?rudan temin yoluyla yap?lan al?mlarda yasakl?l?k kontrolünün yap?lmamas?. Kapat?lan il özel idarelerinden tar?m il müdürlüklerine devredilen alacaklar ve yap?lan tahsilat?n muhasebele?tirilmemesi ve raporlanmamas?. Kiraya verme i?lemlerinin hatal? muhasebele?tirilmesi. Mülkiyeti kuruma ait arazi ve arsalar?n üzerine bina yap?lmas?na ra?men tapu kay?tlar?nda cins tahsislerinin yap?lmamas?. GAP Eylem Plan?'nda bulunan projelerin büyük bir k?sm?n?n gerçekle?tirilmemesi. Bu tespitler Say??tay Raporu’ndan. GAP projesi yüzde 30-31 oran?nda tamamlanm??. GAP projesinin yüzde 70'e yak?n k?sm? su bekliyor. Yani toprak su istiyor, çiftçi su istiyor. Maden izni teknik raporlar?n?n yönetmeli?e uygun düzenlenmemesi, maden izin sahalar?nda etkin denetim yürütülmemesi. S?n?r a??mlar?yla ilgili olu?an a?açland?rma ve arazi tazminatlar?n?n mali tablolarda yer almamas?, orman vasf?ndan ç?kar?larak hazineye devredilen araziler kar??l???nda Orman Genel Müdürlü?üne hangi arazilerin verilece?inin belli olmamas?. Say say bitmiyor. Tar?m Bakanl???’n?n neresinden tutarsan?z elinizde kal?yor. Sizleri sadece tarih de?il, çocuklar?n?z da yarg?layacak” dedi.
“Ç?FTÇ?M?Z BORÇ BATA?INDA, TOPLAM BORCU 160 M?LYAR L?RA”
Üreticinin AKP iktidar?nda borçla borç ödeme yöntemine mahkum edildi?ini ifade ederek sözlerini sürdüren S?nd?r, “çiftçimiz borç bata??nda, toplam borcu 160 milyar liraya ula?t?. Bankalara 116 milyar lira, tar?m kredi kooperatiflerine 14 milyar lira, sulama borçlar?n?n anaparas? 2,1 milyar, faizi 1,8 milyar lira. Dilimizde tüy bitti, kanunun emretti?i tar?m desteklerini hat?rlatmaktan. 2016 y?l?ndan bugüne kadar çiftçiye yakla??k 325,5 milyar lira destekleme yap?lm?? olmas? gerekiyordu fakat 180 milyar lira eksik olarak bu destekleme gerçekle?tirildi. OECD Tar?m Politikas? ?zleme ve De?erlendirme 2019 Raporu, OECD ve AB ülkeleriyle birlikte toplam 53 ülkedeki çiftçilere y?ll?k ortalama 528 milyar dolar do?rudan destek sa?land???n? gösteriyor. 528 milyar? 53 ülkeye e?it da??t?rsan?z ortalama 10 milyar avro yapar. 10 milyar avro da bizde bugün 60 milyar TL'yi bulur; iktidar?n gururla, övünerek söyledi?iniz 22 milyar lira bu deste?in yan?nda 3’te biri” dedi.
“TARIMA SIRT ÇEV?RMEYE K?MSEN?N HAKKI OLAMAZ”
Siyasal iktidar?n politikalar? sonucu tar?m sektöründe Türkiye’nin ithalatç? bir ülkeye dönü?tü?ünü ifade eden S?nd?r, komisyondaki görü?meler esnas?nda tar?m? yeniden aya?a kald?rman?n yolar?n? ve önemini anlatt?. S?nd?r sözlerini ?öyle sonland?rd?: “Bitkisel üretimde 2019 y?l?nda 5 milyar 789 milyon dolar ithalat?m?z var, kar??l???nda 2 milyar 697 milyon dolar ihracat?m?z var. Yani ihracat?m?z?n 2 kat?ndan fazla ithal etmi?iz. Hayvansal üretimde yine ayn?, ihraç etti?imiz 273 milyon, ithal etti?imiz 465 milyon, neredeyse 2 kat?. Tar?m? kalk?nd?rmak ve ülke ekonomisini en h?zl? ?ekilde üreterek büyüyen bir ekonomi haline getirmek istiyorsan?z bakanl???n bütçesini en az 3 kat?na ç?karmak, tar?msal destekleme ödemelerini de en az 2 kat art?rmak gerekiyor. Sadece bili?im teknolojileriyle; bilgi teknolojileri, bilgi sistemleri kurmak de?il o bilginin üreticiye ula?mas?n? sa?lamak için o bilgiye ula?t?racak ziraat mühendislerini, veteriner hekimleri, g?da mühendislerini, teknikerleri, teknisyenleri kadro olarak ço?altmak gerekiyor. Araç say?s?n?n ve niteli?inin artt?r?lmas? gerekiyor. Köy köy dola?an, araçlar?yla, arazi araçlar?yla tarla tarla dola?an, ah?r ah?r gezen ziraat mühendisleri, veteriner hekimler, g?da mühendisleri olmal?. Üreticileri üretim teknikleriyle örgütleyerek sat?? ve pazarlama konusunda, finansman konusunda, lisansl? depoculuk konusunda fark?ndal?k yaratarak ayd?nlatmak gerekiyor. Meralar?n ?slah edilmesi, girdi maliyetlerini azaltman?z gerekiyor. Anadolu’muzun kadim geçim kayna?? olan tar?ma s?rt çevirmeye kimsenin hakk? olamaz.”