Torba kanunun bir etki analizi olmad???n? söyleyerek sözlerine ba?layan S?nd?r, “bir oldu bitti ile kar?? kar??ya kald?k. Dün Plan Bütçe Komisyonuna gelen kanun teklifi bir sonraki gün genel kurula geldi. Teklif, komisyonda görü?meler devam ederken Meclis Genel Kurulu’nda gündeme girdi. Komisyon bitiyor, Genel Kurulda bo?lukta b?rak?lan bölüm maddeleri tan?mlan?yor belirleniyor. Bu durum belki de ancak Türkiye Büyük Millet Meclisi tarihinde Milli Mücadele günlerinde ya da K?br?s Bar?? Harekat?nda olmu?tur. Torba kanunun kamu harcamalar?na, gelir ve giderlere, bütçeye olan etkisi nedir? Bilmiyoruz. Çünkü görmedik” dedi.
“?SPANYA M?LL? GEL?R?N?N YÜZDE 20'S?N? EKONOM?K DESTEK OLARAK AYIRDI, YA B?Z?”
Salg?nla mücadelenin topyekun yap?lmas? gerekti?ini ifade eden S?nd?r, “Bu pandemi ile tüm dünya mücadele ediyor. Fransa, ‘Ben, 45 milyar euro önlem paketi aç?kl?yorum, 669.6 euro ki?i ba??na’ diyor. ?ngiltere, ‘Ben, 400 milyar dolarl?k paket aç?kl?yorum, 6.097 dolar ki?i ba??na.’ Almanya, ‘Ben, 550 milyar euro paket aç?kl?yorum, kredi deste?i veriyorum.’ ABD, ‘Ben, 1 trilyon dolar veriyorum, 3.061 dolar ki?i ba??na.’ ?spanya, ‘Ben, 200 milyar dolar destek paketi aç?kl?yorum. Bunun 117 milyar dolar? kamuya, 83 milyar dolar? özel sektöre ve y?ll?k milli gelirimin yüzde 20'sine tekabül eden bir kaynak ay?r?yorum’ diyor. Sosyal devletin gere?ini yerine getiriyorlar. ?spanya milli gelirinin yüzde 20'sini ekonomik destek olarak ay?rd?, ya biz? Ve biz ülkece salg?na kar?? ba?ar?l? olmak istiyorsak sadece sa?l?k sektörüyle ilgili al?nmas? gereken önlemleri ortaya koyan bir düzenlemeyi de?il, bu salg?n?n her sektörde; ekonomide, sosyal ya?amda, kültürel ya?amda etkilerini de dikkate al?p bu etkilerine kar?? topyekun mücadele etmeliyiz. Fakat Koronavirüsün Ekonomik Etkilerinin giderilmesine dair pansuman dahi olamayacak olan sözde Kanun Teklifiyle maalesef ekonomik yük yine ücretliye, i?size, esnafa, çiftçiye, emekliye, sanayiciye, belediyelere, velhas?l vatanda??n üzerine yüklendi. ?ktidar torba kanunla salg?n?n faturas?n? halk?m?za kesti. Gelin, milli gelirden daha fazla pay ay?r?n ücretliyi, i?siz kalan?, ücretli izne ay?r?yorum diyerek ma?dur durumda b?rakt???n?z i?çimizi, halk?m?z? kurtar?n” dedi.
“47 ÜLKEDE 38'?NC?Y?Z”
Sa?l?k sektörünün içinde bulundu?u durumu anlatarak sözlerine devam eden S?nd?r, “Say?n U?ur Aydemir Meclis Kürsüsünden ‘Sa?l?k sektöründe ne kadar iyi durumday?z’ dedi?i için ben de ne durumda oldu?umuzu payla?ay?m. Say?n vekilimiz biliyor musunuz? 10 bin ki?iye dü?en yatak say?s? OECD ülkelerinde ortalama 47 iken, Türkiye'de 28,3. 47 ülkede 38'inciyiz. 100 bin ki?iye dü?en hekim say?s? OECD ortalamas? 340 iken, Türkiye’de bu say? 187. Neredeyse 2 kat?. 100 bin ki?iye dü?en hem?ire say?s? OECD ortalamas? 900 iken, Türkiye’de bu say? 301. Tam üç kat? düzeyinde dü?ük. Sa?l?k sektörümüzün ne durumda oldu?unu anlamak istiyorsan?z bu say?lara iyi bak?n?z. Yapt???n?z hastane say?s?yla övünmeyi art?k b?rak?n?z. 2002'de hastane say?m?z 774'tü, 17 y?l sonra artan nüfusa ra?men hastane say?m?z ancak 928'e ç?kt?” dedi.
“AÇLIKLA NASIL MÜCADELE EDECE??Z DERD?NE DÜ?ER?Z!”
G?da arz güvenli?ine dikkat çekerek sözlerine devam eden S?nd?r, “Çiftçimiz üretim yapamaz durumda. Çiftçinin borçlar?n? telafi edecek önlemler almad???n?z sürece bu durum çok daha vahim bir tabloya do?ru ilerler. G?da arz?n?n güvenli?ini ve güvencesini sa?layamazsan?z; yar?n açl?kla nas?l mücadele edece?iz derdine dü?eriz. Tar?m sektörünün ayakta kalabilmesi, üreticilerin zarar görmemesi ve g?da tedarikinin aksamamas? için akl?n ve bilimin ?????nda önlem almal?. Topraklar?n?zda, kendi üretiminizi yaparak insan?n?z?n g?da ihtiyac?n? kar??layamad???n?z böylesi bir pandemi, böylesi bir küresel salg?n durumunda kimse de sizin yüzünüze bakmaz” dedi.
“BUNUN CEZASINI ASIL BELED?YELERE DE??L VATANDA? ÇEKT?R?RS?N?Z!”
Krizin yükünün belediyelerin s?rt?na yüklendi?ini ifade ederek sözlerini sonland?ran S?nd?r ?öyle konu?tu: “Belediyelerin öz kaynaklar? vard?r. Bu a??rl?kl? olarak emlak vergilerinden gelir. ?lan, tabela, reklam vergilerinden gelir. Ecrimisilden birtak?m ek gelirleri vard?r. Cüzi miktarda, kira gelirleri vard?r. Merkezi yönetim bütçesinden gelen pay vard?r, ?ller Bankas? arac? olur, merkezi yönetim bütçesinden belediyeye aktar?l?r. May?s ay? vergi ay?d?r. Belediyelerin önümüzdeki ay ne kadar vergi tahsilat? yapaca??n? görece?iz, çok dü?ük kalacak. Çünkü yurtta?lar?m?z asgari ücretin bile alt?nda bin 177 liraya mahkum edilince nas?l ödeyecek. Esnaf kepenk indirince, sanayici ?alterleri indirip üretimi durdurunca nas?l ödeyecek. Üretimin olmad??? gelirin olmad??? bir dönemde emlak vergisini de beklemeyin. Belediyelerin ?ller Bankas? yani merkezi yönetim bütçesinden al?nan geliri e?er bir de kesintiye u?rat?l?rsa borçlar? nedeniyle belediyelerin çok ciddi bir gelir sorunu ortaya ç?kacak. B?rak?n kesintiyi, Belediyelerin ?ller Bankas?na ödenen %2 paylar?n? kald?r?n. Sadece SGK borçlar?n?n ertelenmesi ile Belediyeleri rahatlatamazs?n?z. Belediyelerin en az geçen y?lki gelirleri garanti edilmeli. Toplu ta??ma araçlar?nda kullan?lan yak?tlardan, elektrik ve do?algazdan vergi almamal?s?n?z. Siyasi birtak?m hesaplar üzerinden yerel yönetimleri ‘benden olan, olmayan’ diyerek zor duruma sokacak düzenlemelere do?ru giderseniz, bunun cezas?n? belediyeler çekmez, bunun cezas?n? vatanda? çeker, halk çeker.”