?zmir Ticaret Borsas? Yönetim Kurulu Ba?kan Yard?mc?s? Ercan Korkmaz'?n yaz?l? aç?klamas?n?n tamam? ?öyle:
"Son 10 y?lda, ülkemizdeki bakliyat üretim ve tüketim miktarlar? art?? gösterdi. 2012 y?l?nda 1,12 milyon ton olan tüketim miktar?, artan nüfusun etkisiyle 2022 y?l?nda yüzde 9 oran?nda yükselerek 1,21 milyon seviyelerine ula?t?. 2022 y?l? Türkiye baklagil arz?nda yüzde 21, toplam kullan?mda ise yüzde 39’luk bir art?? gerçekle?ti.
Ancak bakliyat üretimindeki art???n nüfus art???n?n gerisinde kalmas? ile ithalat miktar?nda da art?? oldu. 2012 y?l?nda 215 milyon dolarl?k bakliyat ithalat? yaparken 2022’de bu 674 milyon dolara yükseldi. Bu durum, bakliyat fiyatlar?n? yurtd??? geli?melere kar?? son derece duyarl? hale getirdi. Yurtd??? piyasalardaki fiyat yükseli?leri, iç piyasadaki fiyatlar üzerinde belirleyici etki yapmaya ba?lad?. Dünya fiyatlar?ndaki yükselme nedeniyle, ülkemizde de fiyatlar artt?. Gerek iç talebin kar??lanmas? gerekse dünya bakliyat ticaretinde önemli bir aktör olmam?z nedeniyle artan ithalat?m?z dünya baklagil ithalat?nda üst s?ralara yükselmemize neden oldu.
Oysa Türkiye’de baklagiller, tarla bitkileri ekim alanlar? içinde tah?llardan sonra ikinci s?rada yer al?yor. Nohut, mercimek ve fasulye toplam baklagil üretiminin yüzde 98,3’ünü olu?turuyor. Ülkemiz 580 bin tonluk nohut üretimi ile dünyada üçüncü, 445 bin tonluk mercimek üretimi ile dünyada dördüncü, 270 bin tonluk fasulye üretimi ile de dünyada 22’inci s?rada yer al?yor. 2022 y?l?nda en önemli bakliyatlar aras?nda yer alan bu üç ürünün dünyadaki toplam üretiminde ülkemizin pay? ise yüzde 2,44 seviyesinde bulunuyor.
Bakliyat üretimini, ihracatta yarataca?? katma de?erin yan? s?ra tüketimindeki faydalar? da göz önünde tutarak ele almak gerekiyor. Sa?l?kl? ve dengeli beslenme düzeninde çok önemli bir yere sahip olan bakliyatlar; ayn? zamanda daha az suya ihtiyaç duymas?, topra?? korumas? ve karbon sal?n?m?n? azalt?c? etkisi ile sürdürülebilir tar?msal üretime de önemli katk?lar sa?lamaktad?r.
Bu önemli ürüne dikkat çekmek için Birle?mi? Milletler taraf?ndan 2016 y?l? “Uluslararas? Bakliyat Y?l?” olarak ilan edildi ve 10 ?ubat tarihinin de “Dünya Bakliyat Günü olarak kutlanmas?na karar verildi. Dünya Bakliyat Günü, g?da güvenli?ini ve beslenmeyi art?rmak amac?yla sürdürülebilir g?da üretiminin bir parças? olarak bakliyat?n besinsel ve çevresel faydalar? konusunda fark?ndal?k yarat?lmas?n? amaçl?yor.
Böylesine de?erli bir ürün grubunun tüketilmesi kadar yeti?tiricili?inin de te?vik edilmesi bir o kadar önem arz ediyor. Hele ki ülkemiz gibi üretim potansiyeli yüksek bir co?rafyada bu ekonomik olarak da büyük önem ta??yor. Yap?lacak çal??malar ve desteklemeler ile üretimin yayg?nla?mas?n?n tüketime de olumlu etki edece?ine inan?yoruz. Bu çerçevede üreticilerimize yönelik te?vikleri ?öyle s?ralayabiliriz:
Çe?it varyasyonunun az olmas? sebebiyle yeni çe?itlerin geli?tirilmesi,
Bakla, bezelye, börülce gibi ekim alanlar? daha dü?ük düzeyde kalan baklagil bitkilerinin de ekim nöbetine al?nmas? ve yerel çe?itlili?in sa?lanmas?,
Özellikle kurak geçen mevsimleri göz önüne ald???m?zda kuru tar?m alanlar?nda baklagiller ile düzenleyici tedbirlerin al?nmas?,
?ç Anadolu ba?ta olmak üzere nadas alanlar?nda baklagil üretimine destek verilmesi,
Baklagillere özgü teknolojik tar?m ekipmanlar?n?n geli?tirilmesi,
Üreticilerimize verilen prim desteklerinin bakliyat üretiminin ekonomik olarak da sürdürülebilir olmas?na imkân sa?layacak miktara ç?kar?lmas?.
Dünya Bakliyat Günü’ne katk? sa?lamak ad?na ?zmir Ticaret Borsas? olarak bizde fark?ndal?k çal??malar? yürütmeye çal???yoruz. 2017 y?l?nda, fark?ndal?k yaratmak ve bölgemizin baklagil ürünlerine verdi?i önemi göstermek ad?na “Geçmi?ten Bugüne Ege’de Baklagilli Yemekler” adl? kitap çal??mas?n? yay?nlad?k. ?zmir Ticaret Borsas? olarak benzer çal??malarla bakliyat?n önemi konusunda kamuoyunda fark?ndal?k yaratmak ad?na aral?ks?z olarak çal??mam?z gerekti?ini 10 ?ubat Dünya Bakliyat Günü’nde bir kez daha ifade etmek isteriz.